Sibilo Tiburtina: Malsamoj inter versioj

La teksto estas enŝovita en greka redakto de la profetaĵo atribuata al la Tiburtina Sibilo, konita dekomence nur en latinaj kaj orientaj redaktoj. Ĝi estas ĝenre apokalipsa: temas pri la interpreto pri sonĝo koncernanta naŭ sunojn malsamajn pro aspekto kaj varmo kaj formo, afero pri kiu la romaj senatanoj petis eksplikon al la sibilo. Ĝis la duonomezo de la [[20-a jarcento]] la teksto estis konata nur pere de mezepokaj latinaj reellaboraĵoj dateblaj je la unuaunuaj jarcentoj de la dua jarmilo, plenaj je modifoj kaj koncerne la sinsekvon kaj la eksplikojn aldonitajn aludantajn al diversaj historiaj granduloj vere ekzistintaj.

Estis konataj du precipaj latinaj versioj de tiu profetaĵo (vaticinium): la unua troviĝas en publikigaĵopublikaĵo de E. Sackur nelen 1898<ref> E. SACKUR, ''Sibyllinische Texte und Forschungen. Pseudometodius, Adso und die Tiburtinische Sibille'', Halle, 1898, pp. 530-535 </ref>, kiu por tiu eldono profitis de ses manuskriptoj, el kieskiuj la pliplej antikva datiĝas je 1047,<ref> Ĝi estas la unua, coll. 240-242, in G. Antolin '' Catálogo de los códices latinos de la Real Biblioteca de El Escorial'', II, Madrid, 1911 </ref>, kaj de du presitaj versioj. atribuitaUnu unuel ili estas atribuita al [[Bede (historiisto)|Vnerinda Bede]], kaj represita de [[Jacques Paul Migne]] inter la ''verkoj apokrifaj aŭ dubaj” <ref> [[Jacques Paul Migne]] ''Patrologia latina'' XC, coll. 1181-1186. [http://www.documentacatholicaomnia.eu digita eldono ''Beda Venerabilis'']</ref>, kaj kiu kun malgrandaj variantoj figuras ankaŭ en [[Gofredo el Viterbo]],; la dua estas la ''Vaticinium Sibyllae'', reskribita en manuskripto de la [[11-a jarcento|11-a aŭ 12-a jarcentojjarcento]] kiu estiskaj jam publikigita de Unsiger nelen 1870.

La greka teksto de la Tiburtina Sibilo estis malkovrita [[1949]] de Silvio Giuseppe Mercati, sed estis merito de profesoro Paul J. Alexander<ref> P.J.Alexander. ''The Oracle of Baalbek. The Tiburtine Sibyl in Greek Dress'', Washington, 1967 </ref> de la universitato de Michigan ĝia laŭscienca pritraktado kaj publikigado de la ’''editio princeps''. Ekzameno de la greka redaktaĵo de la orakolo certigas, oni certiĝas ke temas pri redakto antaŭa ol tiuj latinaj posedataj; studuloj akordiĝas en la tiojeno: ĝi reirigas al la [[4-a jarcento]], sed ke antaŭ olla lajaro 390 cirkulis en okcidento latina versio.

En la duonomezo de la 4-a jarcento aperis, tial, en Oriento sibila profetaĵo situinta en Romo, kiu jam havis nemalgrandan vastiĝon ankaŭ en Okcidento, kie estis tradukita al la latina lingvo kaj kie, laŭlonge de la jarcentoj, estis objekto de diversaj reskriboj. Pli ol cent estas la manuskriptoj kiuj konservas la tekston refaritan kaj pliigitan... ĝis la 16-a jarcento.