Piruvata acido: Malsamoj inter versioj

La piruvata acido estas senkolora, vinagroodora likvaĵo. Ĝi miksiĝas kun akvo en ĉiu proporcio, solviĝas en alkoholo kaj etero. Ĝi havas la molmason de 88,06 g/molo, denson de 1.250 g/cm³, fandopunkton 11,8 °C, bolpunkton 165 °C.

La laboratoria produktado de la piruvata acido povas okazi el tartrata acido per ardigo kun kalia-hidrogena sulfato aŭ per hidrolizo de acetil-cianido, produktita per reakcio de acetil-klorido kaj kali-cianido. Ekvacio de la lasta proceso:

CH₃COCl + KCN → CH₃COCN

CH₃COCN → CH₃COCOOH

Vidu ankaŭ

↑ Pubchem

[1] Pubchem

[1]

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
+{{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}}
+{| class="wikitable floatright" width=10%
+|-style="background: green; color: white"
+|colspan="2" style="text-align: center;"|<big><big>Piruvata acido</big></big>
+|-
+|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Brenztraubens%C3%A4ure.svg|200px]]</center>
+|- style="background: green; color: white"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Plata kemia strukturo de la Piruvata acido'''
+|-
+|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Pyruvic-acid-3D-balls.png|200px]]</center>
+|- style="background: green; color: white"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Tridimensia kemia strukturo de la Piruvata acido'''
+|- style="background: green; color: white"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |<big>Alternativa(j) nomo(j)</big>
+|-
+|colspan="2" style="text-align: center;" |
+* Hidrogena piruvato
+* Piruvato de hidrogeno
+* 2-okso-propanoata acido
+* 2-keto-propionata acido
+|-
+||[[Kemia formulo]]||<big><center>{{KemiaFormulo|<big>'''C|3|H|4|O|3'''}}</big></center></big>
+|-
+|[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[http://www.commonchemistry.org/ChemicalDetail.aspx?ref=127-17-3 127-17-3]
+|-
+|[[ChemSpider|ChemSpider kodo]]||[http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.1031.html 1031]
+|-
+|[[PubChem|PubChem-kodo]]||[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/1060 1060]
+|-
+|'''Merck Index'''||15,8135
+|- style="background: green; color: white"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj'''
+|-
+|[[Aspekto]]||senkolora likvaĵo kun odoro simila al acetata acido
+|-
+|[[Moluma maso]]||88,062 g·mol<sup>-1</sup>
+|-
+|[[Denseco]]|| 1,267g cm<sup>−3<sup/>
+|-
+|[[Fandpunkto]]||11,8 °C
+|-
+|[[Bolpunkto]]||165 °C
+|-
+|[[Refrakta indico]]||{{refraktindico|T=20|λ=761|k=4.0|1.4138}}
+|-
+|[[Ekflama temperaturo]]||82 °C
+|-
+|[[Memsparka temperaturo]]||305 °C
+|-
+|[[Konstanto pri dissociigo de acidoj|Acideco (pKa)]]||2,50
+|-
+|[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:Tute solvebla
+|-
+|[[Mortiga dozo (LD50)]]||3533 mg/kg (buŝe)
+|- style="background: yellow; color: black"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |[[Deklaroj pri Risko kaj Sekureco|'''Sekurecaj Indikoj''']]
+|-
+|[[Listo da R-Deklaroj|Riskoj]]||[[Listo da R-Deklaroj#R34|R34]]
+|-
+|[[Listo da S-Deklaroj|Sekureco]]||[[Listo da S-Deklaroj#S26|S26]] [[Listo da S-Deklaroj#S36/37/39|S36/37/39]] [[Listo da S-Deklaroj#R45|S45]]
+|- style="background: yellow; color: black"
+|colspan="2" style="text-align: center;" |[[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Pridanĝeraj indikoj''']]
+|-
+|colspan="2" style="text-align: center;" | [[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Danĝero''']] {{Danĝerosimboloj|Xi|C}}
+|-
+|[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo Piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|05}}</center>
+|-
+|[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Damaĝa
+|-
+|[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|314|318}}
+|-
+|[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|260|264|280|301+330+331|303+361+353|304+340|305+351+338|310|321|363|405|501}}<ref>[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/1060#section=Safety-and-Hazards Pubchem]</ref>
+|-style="background: yellow; color: black"
+|colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br>(25 °C kaj 100 kPa)</small></center>
+|}
 '''Piruvata acido''' (CH<sub>3</sub>COCOOH) estas alfa-[[ketoacido]], kies acidrestaĵo estas '''piruvato'''. Ĝi gravas en la biokemiaj procesoj.