Roman Ingarden

Roman Ingarden (naskiĝinta en 5-a de februaro 1893 en Krakovo, mortinta en 14-a de junio 1970 en Krakovo), pola filozofo, fenomenologo kaj lingvisto.

Li studis filozofion kaj matematikon en universitatoj de Lvovo kaj Göttingen. Li doktoriĝis ĉe Edmund Husserl en 1918 . En resurektita Pollando li estis profesoro de gimnazioj en Varsovio kaj Toruń. Habilitacion li atingis en 1924. En 1933 li estiĝis profesoro de Universitato de Jan Kazimierz en Lvovo. Li laboris tie ĉe siaj ĉefaj verkoj. Dum la 2-a mondamilito li prelegis en Jagelona Universitato en Krakovo. Post batalo la komunisma estraro en Pollando malpermesis al li prelegi pro lia antikomunisma kritiko.

La plej gravaj fakoj de Roman Ingarden estis ontologio, estetiko kaj epistemologio. Kvankam lia majstro estis Edmund Husserl, Ingarden estis adepto de realismo en ontologio. Li distingis kvar eblojn de rezultato pri diskuto pri maniero de esteco de la mondo en nia percepto. Ekzistas kvar ebloj de estado: reala, ideala, intenca, absoluta.

Ĉefaj verkoj

• Intuition und Intellekt bei Henri Bergson, 1921
• Essentiale Fragen, 1925
• Das literarische Kunstwerk, 1931
• O poznawaniu dzieła literackiego, 1937
• Szkice z filozofii literatury, 1947
• Studia z estetyki, 1957-1970
• Über die Verantwortung. Ihre ontischen Fundamente, 1970
• U podstaw teorii poznania, 1971
• Książeczka o człowieku, 1972 (La libreto pri homo)
• Spór o istnienie świata, 1947-1974