Etruria: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[nekontrolita versio]

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 20:41, 12 aŭg. 2019

Etrurio, aŭ en la latina Etruria, ofte nomita en la grekaj kaj latinaj fontaj tekstoj kiel Tyrrhenia, do Tirenio, estis regiono de Centra Italio, en areo kiu kovris parton de kio estas nun Toskanio, Latio kaj Umbrio.

Etruska Etrurio

Romo, bufrita de Etrurio nur pere de la areo Silva Ciminia, nome la Ciminia Arbaro, estis influita forte de la Etruskoj. Serio de etruskaj reĝoj reĝis ĉe Romo ĝis 509 a.K. kiam la lasta etruska reĝo, nome Lucio Tarkvinio Superba, estis ekzilita kaj la Romia Respubliko estis establita. La Etruskoj ŝajne estas respondecaj pri la arkitekturo de Antikva Romo kaj pri ritaj praktikoj; estis sub la etruskaj reĝoj kiam gravaj konstruaĵoj kiel la Kapitolo, Maksima Kloako kaj Tra Sacra estis realigitaj.^[1]

La etruska civilizacio respondecis ankaŭ pri multe de la greka kulturo importita en frua epoko de la Respublika Romio, kiel la dek du Olimpaj dioj, pri la kultivado de olivarboj kaj de vitoj, la latina alfabeto (adaptita de la greka alfabeto) kaj arkitekturo kiel la arkoj, kloakoj kaj drenadaj sistemoj.

Romia Etrurio

Sub la Aŭgusta organizo de Italio, Etruria estis la nomo de regiono (Regio VII), kies landlimoj estis la Tibero, la Tirena Maro, la Apuaj Alpoj kaj la Apeninoj.

Urboj

Latinaj kaj italaj nomoj en Etrurio estas jenaj:

Arretium, Arezzo
Caere, Cerveteri
Clusium, Chiusi
Cortonium, Cortona
Volaterrae, Volterra
Populonium, Populonia
Perusia, Perugia
Tarracina, Terracina
Tarquinii, Tarquinia
Veii, Veio
Vetulonium, Vetulonia
Faesulae, Fiesole
Vulci, Volci
Volsiniia, Volsinii

Estis periodo inter 600 a.K. kaj 500 a.K., kiam 12 etruskaj urbo-statoj formis malstreĉan konfederacion, konita kiel la Etruska Ligo. La Etruska estis la oficiala lingvo por renkontiĝoj. Kiam Etrurio estis konkerita de la Roma Respubliko, la latina fariĝis la oficiala lingvo.

Referencoj

↑ Cary, M.; Scullard, H. H., A History of Rome. Page 28. 3rd Ed. 1979.

Eksteraj ligoj

urboj kaj Tombejoj de Etruria, de Georgo Dennis, superrigardo de etruska civilizacio
"Etruria". Encyclopædia Britannica (11a ed.). 1911.

Kategorio Etruria en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

[Cary-1] Cary, M.; Scullard, H. H., A History of Rome. Page 28. 3rd Ed. 1979.

[1]

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
+{{kursiva titolo}}
 [[Dosiero:Etruscan_civilization_map.png|dekstra|eta|365x365ra|La areo de la [[Etruskoj|Etruska civilizacio]].]]
-'''Etruria''' (kutime nomis en la grekaj kaj [[Latina lingvo|latinaj]] fontaj tekstoj kiel '''Tyrrhenia''') estis regiono de Centra Italio, en areo kiu kovris parton de kio estas nun [[Toskanio|Tuskanio]], [[Latio]] kaj [[Umbrio]].
+'''Etrurio''', aŭ en la latina '''Etruria''', ofte nomita en la grekaj kaj [[Latina lingvo|latinaj]] fontaj tekstoj kiel '''Tyrrhenia''', do '''Tirenio''', estis regiono de Centra Italio, en areo kiu kovris parton de kio estas nun [[Toskanio]], [[Latio]] kaj [[Umbrio]].
-== Etruska Etruria ==
+== Etruska Etrurio ==
-Romo, bufrita de Etruria per la Silva Ciminia, la Ciminia Arbaro, estis influita forte per la Etruskanoj. Serio de Etruskaj reĝoj reĝis ĉe Romo ĝis 509 BC kiam la lasta Etruska reĝo, [[Tarkvinio|Lucius Tarquinius Superbus]], estis ekzilita kaj la [[Romia Respubliko|Roma Respubliko]] estis establita. La Etruskanoj estas kreditita per la arkitekturon de [[Romo]] kaj ritajn praktikojn; Estis sub la Etruskaj reĝoj ke gravaj konstruaĵoj kiel la Capitolium, [[Cloaca Maxima|Cloaca Maksimumoj]] kaj Tra Sacra sciiĝis.<ref name="Cary">Cary, M.; Scullard, H. H., ''A History of Rome.'' Page 28. 3rd Ed. 1979. </ref>
+Romo, bufrita de Etrurio nur pere de la areo Silva Ciminia, nome la Ciminia Arbaro, estis influita forte de la Etruskoj. Serio de etruskaj reĝoj reĝis ĉe Romo ĝis 509 a.K. kiam la lasta etruska reĝo, nome [[Tarkvinio|Lucio Tarkvinio Superba]], estis ekzilita kaj la [[Romia Respubliko]] estis establita. La Etruskoj ŝajne estas respondecaj pri la arkitekturo de [[Antikva Romo]] kaj pri ritaj praktikoj; estis sub la etruskaj reĝoj kiam gravaj konstruaĵoj kiel la [[Kapitolo]], [[Cloaca Maxima|Maksima Kloako]] kaj Tra Sacra estis realigitaj.<ref name="Cary">Cary, M.; Scullard, H. H., ''A History of Rome.'' Page 28. 3rd Ed. 1979. </ref>
-La [[Etruskoj|Etruscan civilizacio]] responsis por multe de la [[Kulturo de Grekio|greka kulturo]] importita en frua Respublika Romio, kiel la [[Olimpanoj|dek du Olimpanajn diojn]], la kreskanta de [[Olivo|olivoj]] kaj [[Vinbero|vinberoj]], la latina alfabeto (adaptita de la [[greka alfabeto]]) kaj [[arkitekturo]] kiel la [[Arko (arkitekturo)|arkaĵo]], kloakaĵoj kaj [[Drenado|drenadaj]] sistemoj.
+La [[Etruskoj|etruska civilizacio]] respondecis ankaŭ pri multe de la [[Kulturo de Grekio|greka kulturo]] importita en frua epoko de la Respublika Romio, kiel la [[Olimpanoj|dek du Olimpaj dioj]], pri la kultivado de [[Olivarbo|olivarboj]] kaj de [[Vito|vitoj]], la latina alfabeto (adaptita de la [[greka alfabeto]]) kaj [[arkitekturo]] kiel la [[Arko (arkitekturo)|arkoj]], kloakoj kaj [[Drenado|drenadaj]] sistemoj.
-== Romia Etruria ==
+== Romia Etrurio ==
-Sub la [[Aŭgusto Cezaro|Aŭgusta]] organizo de [[Italia (Romia Imperio)|Italio]], Etruria estis la nomo de regiono (Regio VII), kies landlimoj estis la [[Tibero]], la [[Tirena maro|Tirena Maro]], la [[Alpi Apuane|Apuanaj Alpoj]] kaj la [[Apeninoj]].
+Sub la [[Aŭgusto Cezaro|Aŭgusta]] organizo de [[Italia (Romia Imperio)|Italio]], ''Etruria'' estis la nomo de regiono (Regio VII), kies landlimoj estis la [[Tibero]], la [[Tirena maro|Tirena Maro]], la [[Alpi Apuane|Apuaj Alpoj]] kaj la [[Apeninoj]].
 == Urboj ==
-Latinaj kaj italaj nomoj estas donitaj:
+Latinaj kaj italaj nomoj en Etrurio estas jenaj:
-* [[Areco|Arretium]], Arezzo
+* [[Areco|Arretium]], [[Arezzo]]
-* Caere, Cerveteri
+* Caere, [[Cerveteri]]
-* Clusium, Chiusi
+* Clusium, [[Chiusi]]
-* Cortonium, Cortona
+* Cortonium, [[Cortona]]
-* Volaterrae, Volterra
+* Volaterrae, [[Volterra]]
-* Populonium, Populonia
+* Populonium, [[Populonia]]
 * Perusia, [[Peruĝo|Perugia]]
-* Tarracina, Terracina
+* Tarracina, [[Terracina]]
-* Tarquinii, Tarquinia
+* Tarquinii, [[Tarquinia]]
-* Veii, Veio
+* Veii, [[Veio]]
-* Vetulonium, Vetulonia
+* Vetulonium, [[Vetulonia]]
-* Faesulae, Fiesole
+* Faesulae, [[Fiesole]]
-* Vulci, Volci
+* Vulci, [[Volci]]
-* Volsiniia, Volsinii
+* Volsiniia, [[Volsinii]]
-Estis periodo inter 600 BC kaj 500 BC, kiam 12 Etruskaj urbo-statoj formis malstreĉan konfederacion, sciita kiel la [[Etruskoj|Etruska Ligo]]. La Etruska estis la oficiala lingvo por renkontiĝoj. Kiam Etruria kaptiĝis je la [[Romia Respubliko|Roma Respubliko]], [[Latina lingvo|la latina]] fariĝis la oficiala lingvo.
+Estis periodo inter 600 a.K. kaj 500 a.K., kiam 12 etruskaj urbo-statoj formis malstreĉan konfederacion, konita kiel la [[Etruskoj|Etruska Ligo]]. La Etruska estis la oficiala lingvo por renkontiĝoj. Kiam Etrurio estis konkerita de la [[Romia Respubliko|Roma Respubliko]], [[Latina lingvo|la latina]] fariĝis la oficiala lingvo.
 == Referencoj ==
@@ Linio 36: / Linio 36: @@
 == Eksteraj ligoj ==
-* [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Gazetteer/Places/Europe/Italy/_Periods/Roman/Archaic/Etruscan/_Texts/DENETR*/home.html urboj kaj Tombejoj de Etruria], de Georgo Dennis, superrigardo de Etruscan civilizacio
+* [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Gazetteer/Places/Europe/Italy/_Periods/Roman/Archaic/Etruscan/_Texts/DENETR*/home.html urboj kaj Tombejoj de Etruria], de Georgo Dennis, superrigardo de etruska civilizacio
-* "Etruria" . Encyclopædia Britannica (11a ed.). 1911.
+* "Etruria". Encyclopædia Britannica (11a ed.). 1911.
 {{projektoj}}