Ridgaso: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
e Korekto: Dinitrogenoksido
Linio 72: Linio 72:
|}
|}
'''Ridgaso'''<ref name=vortaro.net>[http://vortaro.net/#ridgaso Ridgaso en vortaro.net]</ref>, '''dunitrogenoksido'''<ref name=vortaro.net />, [[ridgaso|dunitrogena oksido]] <ref name="Pluhař">{{Citaĵo el la reto | url = http://www.eventoj.hu/steb/kemio/kemia-nomenklaturo-versio-2011-2.pdf| titolo = SISTEMA ĤEMIA NOMENKLATURO EN ESPERANTO| aŭtoro = Zdeněk Pluhař| paĝoj = 26| dato = 2011|| arkivurl = http://web.archive.org/web/20150706000136/http://www.eventoj.hu/steb/kemio/kemia-nomenklaturo-versio-2011-2.pdf | arkivdato =2015-07-06}}</ref> (N<sub>2</sub>O), estas senkolora [[gaso]].
'''Ridgaso'''<ref name=vortaro.net>[http://vortaro.net/#ridgaso Ridgaso en vortaro.net]</ref>, '''dinitrogenoksido'''<ref name=vortaro.net />, [[ridgaso|dunitrogena oksido]] <ref name="Pluhař">{{Citaĵo el la reto | url = http://www.eventoj.hu/steb/kemio/kemia-nomenklaturo-versio-2011-2.pdf| titolo = SISTEMA ĤEMIA NOMENKLATURO EN ESPERANTO| aŭtoro = Zdeněk Pluhař| paĝoj = 26| dato = 2011|| arkivurl = http://web.archive.org/web/20150706000136/http://www.eventoj.hu/steb/kemio/kemia-nomenklaturo-versio-2011-2.pdf | arkivdato =2015-07-06}}</ref> (N<sub>2</sub>O), estas senkolora [[gaso]].


Kiam homo enspiras iom de la gaso, li unue havas plezursenton kaj [[eŭforio]]n, kiu ofte kaŭzas ridon. Pli forta dozo senkonsciigas. Tial la gaso dum iu tempo estis uzata kiel [[anestezo|anestezilo]].
Kiam homo enspiras iom de la gaso, li unue havas plezursenton kaj [[eŭforio]]n, kiu ofte kaŭzas ridon. Pli forta dozo senkonsciigas. Tial la gaso dum iu tempo estis uzata kiel [[anestezo|anestezilo]].

Kiel registrite je 15:43, 24 okt. 2019

Dunitrogena oksido
Plata kemia strukturo de la Dunitrogena oksido
Tridimensia kemia strukturo de la Dunitrogena oksido
En antikveco, dunitrogena oksido estis uzata en festoj pro ĝiaj efikoj sur la konduto de la homoj.
Dunitrogena oksido estis malkovrita en 1775 de la angla kemiisto Joseph Priestley (1733-1804).[1]
Alternativa(j) nomo(j)
  • Anhidrido de la hiponitrita acido* Nitroza oksido
Kemia formulo
N2O
CAS-numero-kodo 10024-97-2
ChemSpider kodo 923
PubChem-kodo 948
Merck Index 15,6740
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora gaso kun anestezaj proprecoj
Molmaso 44,013 g·mol-1
Denseco 1,977g cm−3
Fandpunkto -91°C
Bolpunkto -88°C
Ekflama temperaturo Nebrulema
Solvebleco Akvo:1,5 g/L
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R8 R26 R34 R38
Sekureco S1/2 S9 S26 S28 S36/37/39 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
03 – Eksplodema 04 – Produkto sub premo
07 – Toksa substanco 08 – Risko al sano
GHS Signalvorto Damaĝa
GHS Deklaroj pri damaĝoj H270, H280, H336, H360, H372
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P201, P202, P220, P244, P260, P261, P264, P270, P271, P281, P304+340, P308+313, P314, P370+376, P403, P403+233, P405, P410+403, P501[2]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Ridgaso[3], dinitrogenoksido[3], dunitrogena oksido [4] (N2O), estas senkolora gaso.

Kiam homo enspiras iom de la gaso, li unue havas plezursenton kaj eŭforion, kiu ofte kaŭzas ridon. Pli forta dozo senkonsciigas. Tial la gaso dum iu tempo estis uzata kiel anestezilo.

La anestezan efikon unue konstatis Humphry Davy en mem-eksperimento en 1799. La unua kuracisto, kiu aplikis la gason, estis Horace WELLS el Hartford. Li observis la efikon de la gaso en foira amuzejo kaj rimarkis, ke ĝi ne nur plezurigas, sed ankaŭ sensentigas.

Ridgaso kontribuas al la forceja efiko, ĉar ĝi blokas infraruĝan lumon. Oni taksas ĝian kontribuon al la homkaŭza forceja efiko je 5 procentoj.

Vidu ankaŭ

Bildaro

Referencoj

Eksteraj ligiloj