Ridgaso: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
DidCORN (diskuto | kontribuoj) e Alinomo de tiu gaso |
DidCORN (diskuto | kontribuoj) e Ne plu ĝermo |
||
| Linio 76: | Linio 76: | ||
|} |
|} |
||
'''Ridgaso'''<ref name=vortaro.net>[http://vortaro.net/#ridgaso Ridgaso en vortaro.net]</ref>, '''dinitrogenoksido'''<ref name=vortaro.net />, [[ridgaso|dunitrogena oksido]] <ref name="Pluhař">{{Citaĵo el la reto | url = http://www.eventoj.hu/steb/kemio/kemia-nomenklaturo-versio-2011-2.pdf| titolo = SISTEMA ĤEMIA NOMENKLATURO EN ESPERANTO| aŭtoro = Zdeněk Pluhař| paĝoj = 26| dato = 2011|| arkivurl = http://web.archive.org/web/20150706000136/http://www.eventoj.hu/steb/kemio/kemia-nomenklaturo-versio-2011-2.pdf | arkivdato =2015-07-06}}</ref> (N<sub>2</sub>O), estas senkolora [[gaso]]. |
'''Ridgaso'''<ref name=vortaro.net>[http://vortaro.net/#ridgaso Ridgaso en vortaro.net]</ref>, '''dinitrogenoksido'''<ref name=vortaro.net />, [[ridgaso|dunitrogena oksido]] <ref name="Pluhař">{{Citaĵo el la reto | url = http://www.eventoj.hu/steb/kemio/kemia-nomenklaturo-versio-2011-2.pdf| titolo = SISTEMA ĤEMIA NOMENKLATURO EN ESPERANTO| aŭtoro = Zdeněk Pluhař| paĝoj = 26| dato = 2011|| arkivurl = http://web.archive.org/web/20150706000136/http://www.eventoj.hu/steb/kemio/kemia-nomenklaturo-versio-2011-2.pdf Nomenklaturo kie la helenaj prefiksoj preferatas, do ĉitie '''di-'''| arkivdato =2015-07-06}}</ref> (N<sub>2</sub>O), estas senkolora [[gaso]]. |
||
Kiam homo enspiras iom de la gaso, li unue havas plezursenton kaj [[eŭforio]]n, kiu ofte kaŭzas [[rido]]n. Pli forta dozo senkonsciigas. Tial la gaso dum iu tempo estis uzata kiel [[anestezo|anestezilo]]. |
Kiam homo enspiras iom de la gaso, li unue havas plezursenton kaj [[eŭforio]]n, kiu ofte kaŭzas [[rido]]n. Pli forta dozo senkonsciigas. Tial la gaso dum iu tempo estis uzata kiel [[anestezo|anestezilo]]. |
||
| Linio 87: | Linio 87: | ||
* [[Nitrata acido]] |
* [[Nitrata acido]] |
||
* [[Nitrata oksido]] |
* [[Nitrata oksido]] |
||
* [[ |
* [[Dinitrogena trioksido]] |
||
* [[ |
* [[Dinitrogena pentaoksido]] |
||
== Bildaro == |
== Bildaro == |
||
| Linio 106: | Linio 106: | ||
* http://www.antidrugs.org.il/template/default.asp?maincat=4&catid=23&pageid=66 <!-- he:גז צחוק (נייטרוס) he->eo:Gaso _צחוק_ (_נייטרוס_) --> |
* http://www.antidrugs.org.il/template/default.asp?maincat=4&catid=23&pageid=66 <!-- he:גז צחוק (נייטרוס) he->eo:Gaso _צחוק_ (_נייטרוס_) --> |
||
* http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-2998183,00.html <!-- he:הצעת חוק: גז הצחוק יוכרז כסם מסוכן he->eo:_הצעת_ _חוק_: Gaso _הצחוק_ _יוכרז_ _כסם_ _מסוכן_ --> |
* http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-2998183,00.html <!-- he:הצעת חוק: גז הצחוק יוכרז כסם מסוכן he->eo:_הצעת_ _חוק_: Gaso _הצחוק_ _יוכרז_ _כסם_ _מסוכן_ --> |
||
{{ĝermo|kemio}} |
|||
[[Kategorio:Nitrogenaj kombinaĵoj]] |
[[Kategorio:Nitrogenaj kombinaĵoj]] |
||
Kiel registrite je 17:17, 30 okt. 2019
| Dinitrogena oksido | |||||
 | |||||
| Plata kemia strukturo de la Dinitrogena oksido | |||||
 | |||||
| Tridimensia kemia strukturo de la Dinitrogena oksido | |||||
 | |||||
| En antikveco, dinitrogena oksido estis uzata en festoj pro ĝiaj efikoj sur la konduto de la homoj. | |||||
 | |||||
| Dinitrogena oksido estis malkovrita en 1775 de la angla kemiisto Joseph Priestley (1733-1804).[1] | |||||
| Alternativa(j) nomo(j) | |||||
| |||||
| Kemia formulo | |||||
| CAS-numero-kodo | 10024-97-2 | ||||
| ChemSpider kodo | 923 | ||||
| PubChem-kodo | 948 | ||||
| Merck Index | 15,6740 | ||||
| Fizikaj proprecoj | |||||
| Aspekto | senkolora gaso kun anestezaj proprecoj | ||||
| Molmaso | 44,013 g·mol-1 | ||||
| Denseco | 1,977g cm−3 | ||||
| Fandpunkto | -91°C | ||||
| Bolpunkto | -88°C | ||||
| Ekflama temperaturo | Nebrulema | ||||
| Solvebleco | Akvo:1,5 g/L | ||||
| Sekurecaj Indikoj | |||||
| Riskoj | R8 R26 R34 R38 | ||||
| Sekureco | S1/2 S9 S26 S28 S36/37/39 S45 | ||||
| Pridanĝeraj indikoj | |||||
| Danĝero
| |||||
| GHS Damaĝo Piktogramo |
| ||||
| GHS Signalvorto | Damaĝa | ||||
| GHS Deklaroj pri damaĝoj | H270, H280, H336, H360, H372 | ||||
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P201, P202, P220, P244, P260, P261, P264, P270, P271, P281, P304+340, P308+313, P314, P370+376, P403, P403+233, P405, P410+403, P501[2] | ||||
(25 °C kaj 100 kPa) | |||||
Ridgaso[3], dinitrogenoksido[3], dunitrogena oksido [4] (N2O), estas senkolora gaso.
Kiam homo enspiras iom de la gaso, li unue havas plezursenton kaj eŭforion, kiu ofte kaŭzas ridon. Pli forta dozo senkonsciigas. Tial la gaso dum iu tempo estis uzata kiel anestezilo.
La anestezan efikon unue konstatis Humphry Davy en mem-eksperimento en 1799. La unua kuracisto, kiu aplikis la gason, estis Horace WELLS el Hartford. Li observis la efikon de la gaso en foira amuzejo kaj rimarkis, ke ĝi ne nur plezurigas, sed ankaŭ sensentigas.
Ridgaso kontribuas al la forceja efiko, ĉar ĝi blokas infraruĝan lumon. Oni taksas ĝian kontribuon al la homkaŭza forceja efiko je 5 procentoj.
Vidu ankaŭ
Bildaro
Referencoj
- ↑ Laughing Gas, Viagra, and Lipitor: The Human Stories Behind the Drugs We Use
- ↑ PubChem
- ↑ 3,0 3,1 Ridgaso en vortaro.net
- ↑ Zdeněk Pluhař (2011). Nomenklaturo kie la helenaj prefiksoj preferatas, do ĉitie di- SISTEMA ĤEMIA NOMENKLATURO EN ESPERANTO, p. 26. Arkivita el la originalo je 2015-07-06.