Franca Luiziano: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
[[Image:Nouvelle-France map-fr.svg|thumb|400px|dekstre|Nova Francio 1534-1763, en blua koloro.]]
[[Image:Nouvelle-France map-fr.svg|thumb|400px|dekstre|Nova Francio 1534-1763, en blua koloro.]]
'''Luiziano''', en angla ''Louisiana'' kaj {{lang-fr|La Louisiane; La Louisiane française}} aŭ '''Franca Luiziano''', ''French Louisiana''<ref name=LL/> estis [[Transmaraj teritorioj (Francio)|administracia distrikto]] de [[Nova Francio]]. Sub kontrolo de Francio el 1682 ĝis 1762 kaj 1801 (teorie) ĝis 1803, la areo estis nomita tiel en honoro de la franca reĝo [[Ludoviko la 14-a (Francio)|Ludoviko la 14-a]], fare de la franca esploristo [[René Robert Cavelier de La Salle]]. Ĝi origine kovris etendan teritorion kiu inkludis plej el la [[akvokolekta areo]] de la [[Rivero Misisipo]] kaj etendiĝis el la [[Grandaj Lagoj (Nordameriko)|Grandaj Lagoj]] ĝis la [[Meksika Golfo]] kaj el la [[Apalaĉaj Montoj]] ĝis la [[Roka Montaro]].
'''Luiziano''', en angla ''Louisiana'' kaj {{lang-fr|La Louisiane; La Louisiane française}} aŭ '''Franca Luiziano''', ''French Louisiana''<ref name=LL/> estis [[Transmaraj teritorioj (Francio)|administracia distrikto]] de [[Nova Francio]]. Sub kontrolo de Francio el 1682 ĝis 1762 kaj 1801 (teorie) ĝis 1803, la areo estis nomita tiel en honoro de la franca reĝo [[Ludoviko la 14-a (Francio)|Ludoviko la 14-a]], fare de la franca esploristo [[René Robert Cavelier de La Salle]]. Ĝi origine kovris etendan teritorion kiu inkludis plej el la [[akvokolekta areo]] de la [[Rivero Misisipo]] kaj etendiĝis el la [[Grandaj Lagoj (Nordameriko)|Grandaj Lagoj]] ĝis la [[Meksika Golfo]] kaj el la [[Apalaĉaj Montoj]] ĝis la [[Roka Montaro]].
{{redaktata}}
Franca Luiziano inkludis du regionojn, nune konataj kiel [[Ilinoja Lando|Supra Luiziano]] ({{lang|fr|la Haute-Louisiane}}), kiu ekis norde de la rivero [[Arkansaso (rivero)|Arkansaso]], kaj la ''Malsupra Luiziano'' ({{lang|fr|la Basse-Louisiane}}). La nuntempa Usona ŝtato [[Luiziano]] estas tiel nomita pro la historia regiono, kvankam ĝi estas nur tre malgranda parto de la vastaj landoj postulitaj de Francio.<ref name="LL">[http://www.louisiana.culture.fr/en/index.html La Louisiane française 1682-1803], 2002. Although named, "{{lang|fr|La Louisiane}}", that name became the French term for the U.S. state of Louisiana, so, by 1879, the colonial region was called {{lang|fr|La Louisiane française}}.</ref>


Franca Luiziano inkludis du regionojn, nune konataj kiel [[Ilinoja Lando|Supra Luiziano]] ({{lang|fr|la Haute-Louisiane}}), kiu ekis norde de la rivero [[Arkansaso (rivero)|Arkansaso]], kaj la ''Malsupra Luiziano'' ({{lang|fr|la Basse-Louisiane}}). La nuntempa Usona ŝtato [[Luiziano]] estas tiel nomita pro la historia regiono, kvankam ĝi estas nur tre malgranda parto de la vastaj landoj postulitaj de Francio.<ref name="LL">[http://www.louisiana.culture.fr/en/index.html La Louisiane française 1682-1803], 2002. Kvankam tiel nomita, "{{lang|fr|La Louisiane}}", tiu nomo iĝis la franclingva termino por la Usona ŝtato Louisiana, kaj tial, ĉirkaŭ 1879, la kolonia regiono estis nomita {{lang|fr|La Louisiane française}}.</ref>
French exploration of the area began during the reign of Louis XIV, but French Louisiana was not greatly developed, due to a lack of human and financial resources. As a result of [[France in the Seven Years' War|its defeat]] in the [[Seven Years' War]], [[early modern France|France]] was forced to cede the east part of the territory in 1763 to the [[Great Britain in the Seven Years' War|victorious British]], and the west part to Spain as compensation for Spain losing [[Spanish Florida|Florida]]. [[French First Republic|France]] regained sovereignty of the western territory in the secret [[Third Treaty of San Ildefonso]] of 1800. Strained by obligations in Europe, [[Napoleon|Napoleon Bonaparte]] sold the territory to the United States in the [[Louisiana Purchase]] of 1803, ending France's presence in Louisiana.


La franca esplorado de la areo ekis dum la regado de Ludoviko la 14-a, sed la Franca Luiziano ne estis tre disvolvigita pro manko de homaj kaj financaj rimedoj. Kiel rezulto de la malvenko de Francio en la [[Sepjara milito]], la tiama [[Francio]] devis cedi la orientan parton de la teritorio en 1763 al la venkinta [[Granda Britio]], kaj la okcidentan parton al Hispanio kiel kompenso pro la hispana perdo de [[Hispana Florido|Florido]]. [[French First Republic|France]] regained sovereignty of the western territory in the secret [[Third Treaty of San Ildefonso]] of 1800. Strained by obligations in Europe, [[Napoleon|Napoleon Bonaparte]] sold the territory to the United States in the [[Louisiana Purchase]] of 1803, ending France's presence in Louisiana.
{{redaktata}}
The United States ceded part of the Louisiana Purchase to the [[United Kingdom of Great Britain and Ireland|United Kingdom]] in the [[Treaty of 1818]]. This section lies above the [[49th parallel north]] in a part of present-day [[Alberta]] and [[Saskatchewan]].
The United States ceded part of the Louisiana Purchase to the [[United Kingdom of Great Britain and Ireland|United Kingdom]] in the [[Treaty of 1818]]. This section lies above the [[49th parallel north]] in a part of present-day [[Alberta]] and [[Saskatchewan]].



Kiel registrite je 14:02, 19 jan. 2020

Nova Francio 1534-1763, en blua koloro.

Luiziano, en angla Louisiana kaj france La Louisiane; La Louisiane françaiseFranca Luiziano, French Louisiana[1] estis administracia distrikto de Nova Francio. Sub kontrolo de Francio el 1682 ĝis 1762 kaj 1801 (teorie) ĝis 1803, la areo estis nomita tiel en honoro de la franca reĝo Ludoviko la 14-a, fare de la franca esploristo René Robert Cavelier de La Salle. Ĝi origine kovris etendan teritorion kiu inkludis plej el la akvokolekta areo de la Rivero Misisipo kaj etendiĝis el la Grandaj Lagoj ĝis la Meksika Golfo kaj el la Apalaĉaj Montoj ĝis la Roka Montaro.

Franca Luiziano inkludis du regionojn, nune konataj kiel Supra Luiziano (la Haute-Louisiane), kiu ekis norde de la rivero Arkansaso, kaj la Malsupra Luiziano (la Basse-Louisiane). La nuntempa Usona ŝtato Luiziano estas tiel nomita pro la historia regiono, kvankam ĝi estas nur tre malgranda parto de la vastaj landoj postulitaj de Francio.[1]

La franca esplorado de la areo ekis dum la regado de Ludoviko la 14-a, sed la Franca Luiziano ne estis tre disvolvigita pro manko de homaj kaj financaj rimedoj. Kiel rezulto de la malvenko de Francio en la Sepjara milito, la tiama Francio devis cedi la orientan parton de la teritorio en 1763 al la venkinta Granda Britio, kaj la okcidentan parton al Hispanio kiel kompenso pro la hispana perdo de Florido. France regained sovereignty of the western territory in the secret Third Treaty of San Ildefonso of 1800. Strained by obligations in Europe, Napoleon Bonaparte sold the territory to the United States in the Louisiana Purchase of 1803, ending France's presence in Louisiana.

The United States ceded part of the Louisiana Purchase to the United Kingdom in the Treaty of 1818. This section lies above the 49th parallel north in a part of present-day Alberta and Saskatchewan.

Notoj

  1. 1,0 1,1 La Louisiane française 1682-1803, 2002. Kvankam tiel nomita, "La Louisiane", tiu nomo iĝis la franclingva termino por la Usona ŝtato Louisiana, kaj tial, ĉirkaŭ 1879, la kolonia regiono estis nomita La Louisiane française.