Bramano: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Forigis alidirektigilon al Brahmoo
Etikedo: Forigis alidirektilon
Neniu resumo de redakto
Linio 4: Linio 4:
[[Dosiero:Seventy-two Specimens of Castes in India (12).jpg|dekstra|400px|thumb|[[Guĝarato|Guĝarataj]] bramano kaj bramanino.]]
[[Dosiero:Seventy-two Specimens of Castes in India (12).jpg|dekstra|400px|thumb|[[Guĝarato|Guĝarataj]] bramano kaj bramanino.]]


'''Bramano'''<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://vortaro.net/#bramano |titolo=PIV: Bramano}}</ref> ({{lang-sa|ब्राह्मण|t=brāhmaṇa}}) estas membro de tradicia pastra [[varno]] de malnovhinda socio. La hinda socio dividis sin en varnojn (laŭvorte, kolorojn de la vivo) kaj apud la bramanoj apartenas al tiu dividado de la bazaj manieroj (koloroj) de la vivo ''[[kŝatrijo]]'' - membro de tradicia klaso de militistoj, ''[[vajŝjo]]'' - membro de tradicia klaso de komercistoj kaj metiistoj kaj ''[[ŝudro]]'' - membro de tradicia klaso de laboristoj kaj servistoj.
'''Bramano'''<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://vortaro.net/#bramano |titolo=PIV: Bramano}}</ref> ({{lang-sa|ब्राह्मण|t=brāhmaṇa}}) estas membro de tradicia pastra [[varno]] de malnovhinda socio, kiuj specialiĝas pri la konservado de sanktaj instruoj tra generacioj.<ref>{{cite book | last=Ingold | first=Tim | title=Companion encyclopedia of anthropology | publisher=Routledge | location=London New York | year=1994 | isbn=978-0-415-28604-6 | page=1026}}</ref><ref name=lochtefeld125>James Lochtefeld (2002), Brahmin, The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Vol. 1: A–M, Rosen Publishing, {{ISBN|978-0-8239-3179-8}}, page 125</ref> La hinda socio dividis sin en varnojn (laŭvorte, kolorojn de la vivo) kaj apud la bramanoj apartenas al tiu dividado de la bazaj manieroj (koloroj) de la vivo ''[[kŝatrijo]]'' - membro de tradicia klaso de militistoj, ''[[vajŝjo]]'' - membro de tradicia klaso de komercistoj kaj metiistoj kaj ''[[ŝudro]]'' - membro de tradicia klaso de laboristoj kaj servistoj. Teorie, bramanoj estis la plej alta rango el la kvar sociaj klasoj.<ref name=doniger141/>


Laŭ la hinda tradicio, la dio [[Brahmao]] estigis tiun ĉi aranĝon de la socio. Ĉiun [[varno]]n li kreis el alia parto de sia korpo; el lia buŝo estiĝis kasto de bramanoj studantaj sanktajn tekstojn, el liaj brakoj naskiĝis [[kŝatrijo]]j, el la femuro [[vajŝjo]]j kaj el liaj plandoj estiĝis [[ŝudro]]j. La hindoj, kiuj apartenis al neniu el la varnoj, estis konsiderataj kiel nepuraj kaj oni diris al ili netuŝeblaj ''parjoj''.
Laŭ la hinda tradicio, la dio [[Brahmao]] estigis tiun ĉi aranĝon de la socio. Ĉiun [[varno]]n li kreis el alia parto de sia korpo; el lia buŝo estiĝis kasto de bramanoj studantaj sanktajn tekstojn, el liaj brakoj naskiĝis [[kŝatrijo]]j, el la femuro [[vajŝjo]]j kaj el liaj plandoj estiĝis [[ŝudro]]j. La hindoj, kiuj apartenis al neniu el la varnoj, estis konsiderataj kiel nepuraj kaj oni diris al ili netuŝeblaj ''parjoj''.


Varno en [[Barato]] jam ekde la jaro 1947 oficiale ne validas. sed malgraŭ tio en certaj regionoj de Barato en ties nepura aspekto plu daŭras.
Varno en [[Barato]] jam ekde la jaro 1947 oficiale ne validas. sed malgraŭ tio en certaj regionoj de Barato en ties nepura aspekto plu daŭras.

==Okupiĝo==
La tradicia okupiĝo de bramanoj estis esti pastroj ĉe [[hinduismo|hinduismaj]] temploj aŭ socioreligiaj ceremonioj kaj ritoj, kiel geedziĝoj;<ref name=lochtefeld125/><ref name=ghurye15/> sed barataj tekstoj indikas, ke bramanoj ankaŭ povis esti agrikulturistoj, militistoj, komercistoj, kaj havis plurajn aliajn okupiĝojn.<ref name=ghurye15>GS Ghurye (1969), Caste and Race in India, Popular Prakashan, {{ISBN|978-81-7154-205-5}}, pages 15–18</ref><ref name="David Shulman 1989 page 111">David Shulman (1989), The King and the Clown, Princeton University Press, {{ISBN|978-0-691-00834-9}}, page 111</ref><ref name=doniger141>{{cite book | last=Doniger | first=Wendy | title=Merriam-Webster's encyclopedia of world religions | publisher=Merriam-Webster | location=Springfield, MA, USA | year=1999 | isbn=978-0-87779-044-0 | pages=[https://archive.org/details/isbn_9780877790440/page/141 141–142, 186] | url=https://archive.org/details/isbn_9780877790440/page/141 }}</ref>

==Referencoj==
{{Referencoj}}


{{Portalo Hinduismo}}
{{Portalo Hinduismo}}

Kiel registrite je 08:12, 29 mar. 2020

Tiu ĉi artikolo temas pri la hinduisma termino „brāhmaṇa“. Pri la termino „brahman“, vidu la artikolon brahmo kaj pri la dio „Brahmā“, vidu la artikolon Brahmao.
Bramano kaj bramanino.
Guĝarataj bramano kaj bramanino.

Bramano[1] (sanskrite ब्राह्मण) estas membro de tradicia pastra varno de malnovhinda socio, kiuj specialiĝas pri la konservado de sanktaj instruoj tra generacioj.[2][3] La hinda socio dividis sin en varnojn (laŭvorte, kolorojn de la vivo) kaj apud la bramanoj apartenas al tiu dividado de la bazaj manieroj (koloroj) de la vivo kŝatrijo - membro de tradicia klaso de militistoj, vajŝjo - membro de tradicia klaso de komercistoj kaj metiistoj kaj ŝudro - membro de tradicia klaso de laboristoj kaj servistoj. Teorie, bramanoj estis la plej alta rango el la kvar sociaj klasoj.[4]

Laŭ la hinda tradicio, la dio Brahmao estigis tiun ĉi aranĝon de la socio. Ĉiun varnon li kreis el alia parto de sia korpo; el lia buŝo estiĝis kasto de bramanoj studantaj sanktajn tekstojn, el liaj brakoj naskiĝis kŝatrijoj, el la femuro vajŝjoj kaj el liaj plandoj estiĝis ŝudroj. La hindoj, kiuj apartenis al neniu el la varnoj, estis konsiderataj kiel nepuraj kaj oni diris al ili netuŝeblaj parjoj.

Varno en Barato jam ekde la jaro 1947 oficiale ne validas. sed malgraŭ tio en certaj regionoj de Barato en ties nepura aspekto plu daŭras.

Okupiĝo

La tradicia okupiĝo de bramanoj estis esti pastroj ĉe hinduismaj temploj aŭ socioreligiaj ceremonioj kaj ritoj, kiel geedziĝoj;[3][5] sed barataj tekstoj indikas, ke bramanoj ankaŭ povis esti agrikulturistoj, militistoj, komercistoj, kaj havis plurajn aliajn okupiĝojn.[5][6][4]

Referencoj

  1. PIV: Bramano.
  2. Ingold, Tim. (1994) Companion encyclopedia of anthropology. London New York: Routledge. ISBN 978-0-415-28604-6.
  3. 3,0 3,1 James Lochtefeld (2002), Brahmin, The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Vol. 1: A–M, Rosen Publishing, (ISBN 978-0-8239-3179-8), page 125
  4. 4,0 4,1 Doniger, Wendy. (1999) Merriam-Webster's encyclopedia of world religions. Springfield, MA, USA: Merriam-Webster, p. [htt://archive.org/details/isbn_9780877790440/e/141 141–142, 186]. ISBN 978-0-87779-044-0.
  5. 5,0 5,1 GS Ghurye (1969), Caste and Race in India, Popular Prakashan, (ISBN 978-81-7154-205-5), pages 15–18
  6. David Shulman (1989), The King and the Clown, Princeton University Press, (ISBN 978-0-691-00834-9), page 111