Slovena lingvo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 55: Linio 55:
La unua dokumento en la lingvo estas la [[Manuskriptoj de Freising]], verkitaj inter la jaroj 972 kaj 1039, kiuj entute estas la unua latin-alfabeta kontinua teksto en slava lingvo.
La unua dokumento en la lingvo estas la [[Manuskriptoj de Freising]], verkitaj inter la jaroj 972 kaj 1039, kiuj entute estas la unua latin-alfabeta kontinua teksto en slava lingvo.


En [[1584]], [[Adam Bohorič]] verkis sian plej elstaran verkon, nome ''Arcticae horulae succisivae'' (Liberaj vintraj horoj).<ref>[https://books.google.es/books?id=3p9iAAAAMAAJ&q=adam+bohori%C4%8D&dq=adam+bohori%C4%8D&hl=sl&ei=ZWr8TaeoBJGPswab-_TyDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y "Zimske urice proste - Adam Bohorič, Jože Toporišič - Google Knjige".] Books.google.com. 2008-04-30. Alirita la 24an de aprilo 2020. </ref> La libro, verkita en Latino, estis la unua gramatiko de slovena kaj la unua slovena normiga gvidilo. Ĝi estis adaptita kaj republikigita kiel ''Grammatica latino-germanico-slavonica'' en [[1715]] fare de Janez Adam Geiger. En tiu verko, Bohorič kodigis la unuan slovenan alfabeton, nune nomata Bohorič-a alfabeto. Ĝi estis uzata ĝis la 1840-aj jaroj, kiam ĝi estis anstataŭata de la [[Ljudevit Gaj|Gaj-a latina alfabeto]].

==Bildaro==
<gallery>
<gallery>
Dosiero:Slovenian vowel chart.svg|tabelo pri la vokaloj de la slovena
Dosiero:Slovenian vowel chart.svg|tabelo pri la vokaloj de la slovena

Kiel registrite je 19:07, 24 apr. 2020

Slovena lingvo
Slovenščina
Mapo
lingvo • moderna lingvo
Western South Slavic
Parolata en Slovenio, Karintio (Aŭstrio), Kroatio, Italio, Hungario
Parolantoj 2 400 000
Denaskaj parolantoj 2,4 milionoj
Fremdlingvo / dua lingvo por ?
Skribo latina kun kelkaj aldonoj
Lingvistika klasifiko
Hindeŭropa lingvaro
Slava lingvaro
Suda slava lingvaro
Slovena lingvo

Oficiala statuso
Oficiala lingvo en Slovenio, Eŭropa Unio
Reguligita de Slovena Akademio de Sciencoj kaj Artoj
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-1 sl
  ISO 639-2
    Bibliografia slv
    Terminologia ?
  ISO 639-3 slv
  SIL slv
  Glottolog slov1268
Angla nomo Slovene
Franca nomo slovène
Vikipedio
vdr
Specimeno
Očenaš (Patro nia)

Oče naš,
ki si v nebesih,
posvečeno bodi tvoje ime,
pridi k nam tvoje kraljestvo,
zgodi se tvoja volja,
kakor v nebesih, tako na zemlji.
daj nam danes naš vsakdanji kruh
in odpusti nam naše dolge,
kakor tudi mi odpuščamo svojim dolžnikom,
in ne vpelji nas v skušnjavo,
temveč reši nas hudega.
Amen.

La slovena lingvo (slovene: slovenski jezikslovenščina) estas slava lingvo de la hindeŭropa lingvaro. Ĝi havas ĉirkaŭ du milionojn da parolantoj, ĉefe en Slovenio, sed ankaŭ en Aŭstrio kaj en Italio (regiono de Triesto).[1] Ĝi estas la oficiala lingvo de Slovenio kaj unu el la oficialaj lingvoj de la Eŭropa Unio.[1]

Alfabeto

La slovena uzas la latinan alfabeton kun tri diakritaj literoj nomataj šumniki (č, š kaj ž). Ĝi konservas kelkajn trajtojn de la malnova slava lingvo kaj ĝin influis la latina, la germana kaj la itala.

Jen la literoj de la slovena alfabeto:

A, B, C, Č, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, R, S, Š, T, U, V, Z, Ž.

En la vikipedio, la literoj Č, Š kaj Ž estas kodita tiel:

  • Č: &#268; (majuskla), &#269; (minuskla) - č prononcata kiel ĉ
  • Š: &#352; (majuskla), &#353; (minuskla) - š prononcata kiel ŝ
  • Ž: &#381; (majuskla), &#382; (minuskla) - ž prononcata kiel ĵ

Historio

La unua dokumento en la lingvo estas la Manuskriptoj de Freising, verkitaj inter la jaroj 972 kaj 1039, kiuj entute estas la unua latin-alfabeta kontinua teksto en slava lingvo.

En 1584, Adam Bohorič verkis sian plej elstaran verkon, nome Arcticae horulae succisivae (Liberaj vintraj horoj).[2] La libro, verkita en Latino, estis la unua gramatiko de slovena kaj la unua slovena normiga gvidilo. Ĝi estis adaptita kaj republikigita kiel Grammatica latino-germanico-slavonica en 1715 fare de Janez Adam Geiger. En tiu verko, Bohorič kodigis la unuan slovenan alfabeton, nune nomata Bohorič-a alfabeto. Ĝi estis uzata ĝis la 1840-aj jaroj, kiam ĝi estis anstataŭata de la Gaj-a latina alfabeto.

Bildaro

Vidu ankaŭ


  1. 1,0 1,1 informoj pri la slovena en la retejo "lingvopedio" (esperante)
  2. "Zimske urice proste - Adam Bohorič, Jože Toporišič - Google Knjige". Books.google.com. 2008-04-30. Alirita la 24an de aprilo 2020.