Eŭropa Kosma Agentejo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Browse history interactively
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 43: Linio 43:
La EKA, per sia buĝeto (6.680 milionoj da eŭroj en 2020), estas la tria kosma agentejo en la mondo post la [[NASA]] kaj la [[Ĉina Nacia Kosma Agentejo]]. La agadoj de la agentejo kovras la tutan kosman laborkampon: sciencoj kies [[astrofiziko]], esplorado de la [[Suna Sistemo]], studo de la [[Suno]] kaj fundamenta [[fiziko]]; la studo kaj observado de la [[Tero]] per specialigitaj sputnikoj; disvolviĝo de [[lanĉo-veturilo]]j; kunhomaj flugoj per sia partopreno al la [[Internacia Kosmostacio]] kaj [[Orion (kosmoŝipo)|Orion]]; sputnika navigado kun la programo [[Galileo]]; [[Komunika satelito|kosmaj telekomunikadoj]], por kiuj la agentejo financas disvolvon de novaj konceptoj; esplorado pri [[kosmofluga inĝenierarto]]. EKA ankaŭ partoprenas kosmajn programojn iniciatitajn de aliaj kosmaj agentejoj.<br>
La EKA, per sia buĝeto (6.680 milionoj da eŭroj en 2020), estas la tria kosma agentejo en la mondo post la [[NASA]] kaj la [[Ĉina Nacia Kosma Agentejo]]. La agadoj de la agentejo kovras la tutan kosman laborkampon: sciencoj kies [[astrofiziko]], esplorado de la [[Suna Sistemo]], studo de la [[Suno]] kaj fundamenta [[fiziko]]; la studo kaj observado de la [[Tero]] per specialigitaj sputnikoj; disvolviĝo de [[lanĉo-veturilo]]j; kunhomaj flugoj per sia partopreno al la [[Internacia Kosmostacio]] kaj [[Orion (kosmoŝipo)|Orion]]; sputnika navigado kun la programo [[Galileo]]; [[Komunika satelito|kosmaj telekomunikadoj]], por kiuj la agentejo financas disvolvon de novaj konceptoj; esplorado pri [[kosmofluga inĝenierarto]]. EKA ankaŭ partoprenas kosmajn programojn iniciatitajn de aliaj kosmaj agentejoj.<br>
La strategio estas difinita de konsilio en kiu ĉiu ana lando havas reprezentanton. La programoj iniciatitaj de la agentejo, kiuj reprezentas 75% de la buĝeto, estas financitaj rekte de anaj landoj. Ili pagas kontribuon proporcie al sia [[Malneta Enlanda Produkto|MEP]] por financi 20% de la buĝeto (scienca programo kaj superkostoj) kaj partoprenas la proporciojn de sia elekto en la laŭvolaj programoj. Kvarono de la buĝeto estas disponigita de [[Eŭropa Unio]] kaj [[Eŭropa Orgazizaĵo por Ekspluatado de Meteorologiaj Sputnikoj|EOEMP]] por la disvolviĝo de la kosma parto de ĉi tiuj programoj administritaj de ĉi tiuj institucioj (programo [[Galileo]], [[Vetersatelito|vetersputniko]]j, GMES / Copernicus). Iuj de la anaj landoj subtenas, krom sia partopreno en eŭropaj programoj, pure naciajn kosmajn programojn.<br>
La strategio estas difinita de konsilio en kiu ĉiu ana lando havas reprezentanton. La programoj iniciatitaj de la agentejo, kiuj reprezentas 75% de la buĝeto, estas financitaj rekte de anaj landoj. Ili pagas kontribuon proporcie al sia [[Malneta Enlanda Produkto|MEP]] por financi 20% de la buĝeto (scienca programo kaj superkostoj) kaj partoprenas la proporciojn de sia elekto en la laŭvolaj programoj. Kvarono de la buĝeto estas disponigita de [[Eŭropa Unio]] kaj [[Eŭropa Orgazizaĵo por Ekspluatado de Meteorologiaj Sputnikoj|EOEMP]] por la disvolviĝo de la kosma parto de ĉi tiuj programoj administritaj de ĉi tiuj institucioj (programo [[Galileo]], [[Vetersatelito|vetersputniko]]j, GMES / Copernicus). Iuj de la anaj landoj subtenas, krom sia partopreno en eŭropaj programoj, pure naciajn kosmajn programojn.<br>
La EKA, ĉefsidejita en [[Parizo]], konfidas, post selektado kaj laŭ aĉetkonkurso, la esploradon kaj disvolvon de kosmoŝipoj al universitatoj, institutoj kaj industriistoj en anaj landoj, aplikante la principon de "reveno geografia" : la elspezoj de la agentejo en ĉiu lando proporcias al ĝia kontribuo. La agentejo dungas proksimume 2.233 homojn (2016) kaj havas plurajn fakajn establojn. Ĝia ĉefa centro estas [[Eŭropa Centro pri Kosmaj Esploroj kaj Teknologioj|ECKET]] en [[Noordwijk]], [[Nederlando]], kiu estas dediĉita al la dezajno kaj testado de [[kosmoŝipo]]j. La aliaj gravaj centroj estas la [[Eŭropa Kosm-Operacia Centro|EKOC]] (monitorado kaj kontrolo de aktualaj misioj) en [[Darmstadt]], [[Germanio]] kaj la [[Eŭropa Kosma Spurado|EKS]] (tutmonda reto de parabolaj antenoj, por interligi kun kosmoŝipoj). EKA ankaŭ uzas la instalaĵojn de la [[Gviana kosmodromo]], establo de la [[Centre national d'études spatiales|CNES]] (franca kosma agentejo), por lanĉi siajn raketojn.
La EKA konfidas, post selektado kaj laŭ aĉetkonkurso, la esploradon kaj disvolvon de kosmoŝipoj al universitatoj, institutoj kaj industriistoj en anaj landoj, aplikante la principon de "reveno geografia" : la elspezoj de la agentejo en ĉiu lando proporcias al ĝia kontribuo. La agentejo dungas proksimume 2.233 homojn (2016) kaj havas plurajn fakajn establojn. Ĝia ĉefa centro estas [[Eŭropa Centro pri Kosmaj Esploroj kaj Teknologioj|ECKET]] en [[Noordwijk]], [[Nederlando]], kiu estas dediĉita al la dezajno kaj testado de [[kosmoŝipo]]j. La aliaj gravaj centroj estas la [[Eŭropa Kosm-Operacia Centro|EKOC]] (monitorado kaj kontrolo de aktualaj misioj) en [[Darmstadt]], [[Germanio]] kaj la [[Eŭropa Kosma Spurado|EKS]] (tutmonda reto de parabolaj antenoj, por interligi kun kosmoŝipoj). EKA ankaŭ uzas la instalaĵojn de la [[Gviana kosmodromo]], establo de la [[Centre national d'études spatiales|CNES]] (franca kosma agentejo), por lanĉi siajn raketojn.
==Misioj kaj aktivecoj==
==Misioj kaj aktivecoj==
La EKA kunvenigas dudek du anajn ŝtatojn, kiuj kolektas siajn rimedojn por disvolvi civilan kosman programon, kiu konsistas el sciencaj sputnikoj (esploroj pri la [[Tero]], la [[Suno]], la [[sunsistemo]], [[astronomio]], [[kosmologio]], ktp.), [[kosmofluga inĝenierarto|kosmaj teknologioj]], aplikaj sputnikoj postulantaj eŭrop-skalan programon ([[Galileo]], [[Copernicus]]) kaj lanĉajn rimedojn (surgrundaj instalaĵoj kaj [[lanĉo-veturilo|lanĉiloj]]).<br>
La EKA kunvenigas dudek du anajn ŝtatojn, kiuj kolektas siajn rimedojn por disvolvi civilan kosman programon, kiu konsistas el sciencaj sputnikoj (esploroj pri la [[Tero]], la [[Suno]], la [[sunsistemo]], [[astronomio]], [[kosmologio]], ktp.), [[kosmofluga inĝenierarto|kosmaj teknologioj]], aplikaj sputnikoj postulantaj eŭrop-skalan programon ([[Galileo]], [[Copernicus]]) kaj lanĉajn rimedojn (surgrundaj instalaĵoj kaj [[lanĉo-veturilo|lanĉiloj]]).<br>

Kiel registrite je 10:08, 26 maj. 2020

Nuna Kunlaboraĵo
 Ĉi tiu artikolo estas la nuna Kunlaboraĵo!
Eŭropa Kosma Agentejo
Franclingve: Agence Spatiale Européenne
Angllingve: European Space Agency
Germanlingve: Europäische Weltraumorganisation
emblemo
Insigno de la EKA
Insigno de la EKA
interregistara organizaĵo • kosmo-esplora registara organizaĵo • internacia organizaĵo
Komenco 30-an de majo 1975
Antaŭe European Launcher Development Organisation vd
Lando(j) Francio vd
Sidejo Parizo
Poŝtkodo F-75738
Tipo Kosma agentejo
Agareo

kosmoesploro
• kosmoflugo

Fondinto(j) Belgio • Danio • Francio • Okcidenta Germanio • Italio • Nederlando • Hispanio • Svedio • Unuiĝinta Reĝlando (Britio) • Svislando vd
Membro de Inter-Organizaĵa Kosmoruba Kunordiga Komitato • Konsulta Komitato por Kosmodatensistemoj • Open Geospatial Consortium • RIPE Network Coordination Centre • DataCite • European Open Science Cloud Association vd
Estr(ar)o Johann-Dietrich Wörner
Buĝeto 6,7 miliardoj da eŭroj (2020)
Lingvoj

angla lingvo
• franca lingvo
• germana lingvo

Posedatoj ESTRACK • Esrange • Cebreros Station • Redu Station • New Norcia Station • Kiruna Station • Malargüe Station • Villafranca Station • Santa Maria Island Station • Kourou Station vd
Retejo http://www.esa.int/ESA
Jura formo Q112176659
v • d • r

La Eŭropa Kosma Agentejo (EKA; angle European Space Agency, ESA; france Agence spatiale européenne, ASE) estas interregistrara organizaĵo kun ĉefsidejo en Parizo. Ĝi fondiĝis je la 30-a de majo 1975 por la kunordigo de la eŭropaj kosmoesploraj entreprenoj, ĉar la malantaŭiĝo teknologia kontraŭ Usono kaj Sovetunio pli kaj pli grandiĝis. La EKA havas 22 membrajn ŝtatojn kaj alstrebas laŭ sia regularo "ekskluzive pacemajn celojn".

La EKA, per sia buĝeto (6.680 milionoj da eŭroj en 2020), estas la tria kosma agentejo en la mondo post la NASA kaj la Ĉina Nacia Kosma Agentejo. La agadoj de la agentejo kovras la tutan kosman laborkampon: sciencoj kies astrofiziko, esplorado de la Suna Sistemo, studo de la Suno kaj fundamenta fiziko; la studo kaj observado de la Tero per specialigitaj sputnikoj; disvolviĝo de lanĉo-veturiloj; kunhomaj flugoj per sia partopreno al la Internacia Kosmostacio kaj Orion; sputnika navigado kun la programo Galileo; kosmaj telekomunikadoj, por kiuj la agentejo financas disvolvon de novaj konceptoj; esplorado pri kosmofluga inĝenierarto. EKA ankaŭ partoprenas kosmajn programojn iniciatitajn de aliaj kosmaj agentejoj.
La strategio estas difinita de konsilio en kiu ĉiu ana lando havas reprezentanton. La programoj iniciatitaj de la agentejo, kiuj reprezentas 75% de la buĝeto, estas financitaj rekte de anaj landoj. Ili pagas kontribuon proporcie al sia MEP por financi 20% de la buĝeto (scienca programo kaj superkostoj) kaj partoprenas la proporciojn de sia elekto en la laŭvolaj programoj. Kvarono de la buĝeto estas disponigita de Eŭropa Unio kaj EOEMP por la disvolviĝo de la kosma parto de ĉi tiuj programoj administritaj de ĉi tiuj institucioj (programo Galileo, vetersputnikoj, GMES / Copernicus). Iuj de la anaj landoj subtenas, krom sia partopreno en eŭropaj programoj, pure naciajn kosmajn programojn.
La EKA konfidas, post selektado kaj laŭ aĉetkonkurso, la esploradon kaj disvolvon de kosmoŝipoj al universitatoj, institutoj kaj industriistoj en anaj landoj, aplikante la principon de "reveno geografia" : la elspezoj de la agentejo en ĉiu lando proporcias al ĝia kontribuo. La agentejo dungas proksimume 2.233 homojn (2016) kaj havas plurajn fakajn establojn. Ĝia ĉefa centro estas ECKET en Noordwijk, Nederlando, kiu estas dediĉita al la dezajno kaj testado de kosmoŝipoj. La aliaj gravaj centroj estas la EKOC (monitorado kaj kontrolo de aktualaj misioj) en Darmstadt, Germanio kaj la EKS (tutmonda reto de parabolaj antenoj, por interligi kun kosmoŝipoj). EKA ankaŭ uzas la instalaĵojn de la Gviana kosmodromo, establo de la CNES (franca kosma agentejo), por lanĉi siajn raketojn.

Misioj kaj aktivecoj

La EKA kunvenigas dudek du anajn ŝtatojn, kiuj kolektas siajn rimedojn por disvolvi civilan kosman programon, kiu konsistas el sciencaj sputnikoj (esploroj pri la Tero, la Suno, la sunsistemo, astronomio, kosmologio, ktp.), kosmaj teknologioj, aplikaj sputnikoj postulantaj eŭrop-skalan programon (Galileo, Copernicus) kaj lanĉajn rimedojn (surgrundaj instalaĵoj kaj lanĉiloj).
La rolo kaj funkciado de la EKA estas difinitaj en la EKA-Konvencio kaj regularo de la konsilio, kies komenca versio estis ellaborita en 1975 kaj kiu estas ratifita de ĉiu ana ŝtato post aliĝo[1]. La misio de la agentejo estas disvolvi kunlaboron inter eŭropaj ŝtatoj en la kosma laborkampo. Ĝi disvolvas kaj efektivigas longperspektivan eŭropan kosman politikon same kiel agadojn kaj programojn. Ĝi kunordigas la eŭropan kosman programon kaj la naciajn programojn, iom post iom integriĝante ĉi-lastan. Kiel la NASA, la agentejo limiĝas al pacaj agadoj (Artikolo II de la konvencio)[2]. Tial la disvolviĝo de militaj kosmaj programoj (rekona sputniko, milita telekomunika sputniko, ktp.) estas en la naciaj programoj de la anaj ŝtatoj. Ĉi tiu konvencio kondiĉas, ke "la celo de EKA estas provizii kaj antaŭenigi, por ekskluzive pacaj celoj, kunlaboradon inter eŭropaj ŝtatoj pri kosma esplorado kaj teknologio kaj iliaj kosmaj aplikoj, konsidere al ilia uzo por sciencaj celoj kaj por operaciaj kosmaj aplikaj sistemoj".
La aktivecoj de la agentejo kovras la tutan kosman laborkampon:

  • scienco kaj robota esplorado kun:
  • studado kaj observado de la Tero per specialaj sputkikoj (Envisat, GOCE, MSG, Sentinel, ktp.)
  • la lanĉiloj Ariane 5 kaj Vega
  • kunhomaj flugoj per sia partopreno en la Internacia Kosmostacio kaj la programo Orion
  • trovloka sistemo kun la programo Galileo
  • kosmaj telekomunikadoj kaj integritaj aplikoj, por kiuj la agentejo financas la disvolviĝon de novaj konceptoj (Artemis, HYLAS)
  • esplorado en la kampo de kosmaj teknologioj (SMART-1, PROBA-1 kaj PROBA-2).

EKA ankaŭ partoprenas kosmajn programojn iniciatitajn de aliaj komsaj agentejoj.

Historio

Membroj

  •  ESA-Membroŝtatoj
  •  ESA Asociitaj Membroj
  •  ECS-Partneroŝtatoj
  •  Interkonsento pri kunlaboro

    • Fondaj anŝtatoj:

    Aliaj anŝtatoj:

    Raketoj

    EKA nuntempe uzas tri raketojn:

    Famaj eŭropaj kosmonaŭtoj

    Ĉi sube estas listigitaj kelkaj el la kosmonaŭtoj de EKA:

    Vidu ankaŭ

    Eksteraj ligiloj


    Bibliotekoj

    Referencoj

    1. ↑ (franclingve) EKA-Konvencio kaj regularo de la konsilio, p. 44-48 (legi rete - arkivo)
    2. ↑ (franclingve) EKA-Konvencio kaj regularo de la konsilio, p. 13-14 (legi rete - arkivo)
    Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Eŭropa_Kosma_Agentejo&oldid=6968673"