Satio: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 4: | Linio 4: | ||
La etendo laŭ kiu ''sati'' estis praktikita en la historio ne estas konata klare. Tamen, dum la frua moderna periodo de la [[Mogola Imperio]], ĝi estis notinde asocia kun la elitaj hinduismaj klanoj de [[Rajputoj]] en okcidenta [[Barato]], kio markis unu el la punktoj de diverĝo inter la Rajputa kulturo kaj la islama kulturo de la [[Mogola Imperio]].<ref name="AsherTalbot2006">{{citation|last1=Asher|first1=Catherine B.|last2=Talbot|first2=Cynthia|title=India before Europe|url=https://books.google.com/books?id=1GEWAwAAQBAJ&pg=PT268|year=2006|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-1-139-91561-8|pages=268–}}</ref> Komence de la 19a jarcento, la [[Brita Orienthinda Kompanio]], en la procezo etendi sian regadon al plej parto de Hindio, dekomence toleris la praktikon; William Carey, brita kristana evangeliisto, notis 438 okazojn ene de areo de 48 km de radiuso el la ĉefurbo Kolkato, en 1803, spite malpermeson ene de Kolkato.<ref name="Bpp">{{cite web |last1=Hardgrave, Jr |first1=Robert L. |title=Bengal Past and Present |url=https://www.laits.utexas.edu/solvyns-project/Satiart.rft.html |website=University of Texas |accessdate=12a de septembro 2018}}</ref> Inter 1815 kaj 1818, la nombro de okazoj de ''sati'' en Bengalo duoblis el 378 ĝis 839. Opozicio al la praktiko de ''sati'' fare de britaj kristanaj evangeliistoj, kiel Carey, kaj de Hinduismaj reformistoj kiel [[Ram Mohan Roy]], finfine kondukis la Britan Ĝeneralan Guberniestron de Hindio nome Lord William Bentinck aprobi la leĝon "Bengal Sati Regulation" de 1829, deklarante la praktikon de bruligado aŭ enterigo de vivaj Hinduaj vidvinoj punebla per krimtribunaloj.{{sfn|Sharma|2001|pp=6–7}}<ref name="marshman">{{cite book|last=Marshman|first=John Clark|title=History of India from the earliest period to the close of the East India Company's government |publisher= Edinburgh: W. Blackwood |year=1876|page=374|url=https://books.google.com/books?id=tbmT_Tv-VGUC&pg=PA357|isbn=9781108021043}}</ref><ref name="dodwell">{{cite book|title=The Cambridge History of the British Empire, Volume 5. The Indian empire 1858–1918|editor= H. H. Dodwell|year=1932| page=140| url=https://books.google.com/books?id=G-48AAAAIAAJ&pg=PA140}}</ref> Tio estis sekvita de alia leĝaro en [[1856]], [[1870]] kaj [[1891]]. |
La etendo laŭ kiu ''sati'' estis praktikita en la historio ne estas konata klare. Tamen, dum la frua moderna periodo de la [[Mogola Imperio]], ĝi estis notinde asocia kun la elitaj hinduismaj klanoj de [[Rajputoj]] en okcidenta [[Barato]], kio markis unu el la punktoj de diverĝo inter la Rajputa kulturo kaj la islama kulturo de la [[Mogola Imperio]].<ref name="AsherTalbot2006">{{citation|last1=Asher|first1=Catherine B.|last2=Talbot|first2=Cynthia|title=India before Europe|url=https://books.google.com/books?id=1GEWAwAAQBAJ&pg=PT268|year=2006|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-1-139-91561-8|pages=268–}}</ref> Komence de la 19a jarcento, la [[Brita Orienthinda Kompanio]], en la procezo etendi sian regadon al plej parto de Hindio, dekomence toleris la praktikon; William Carey, brita kristana evangeliisto, notis 438 okazojn ene de areo de 48 km de radiuso el la ĉefurbo Kolkato, en 1803, spite malpermeson ene de Kolkato.<ref name="Bpp">{{cite web |last1=Hardgrave, Jr |first1=Robert L. |title=Bengal Past and Present |url=https://www.laits.utexas.edu/solvyns-project/Satiart.rft.html |website=University of Texas |accessdate=12a de septembro 2018}}</ref> Inter 1815 kaj 1818, la nombro de okazoj de ''sati'' en Bengalo duoblis el 378 ĝis 839. Opozicio al la praktiko de ''sati'' fare de britaj kristanaj evangeliistoj, kiel Carey, kaj de Hinduismaj reformistoj kiel [[Ram Mohan Roy]], finfine kondukis la Britan Ĝeneralan Guberniestron de Hindio nome Lord William Bentinck aprobi la leĝon "Bengal Sati Regulation" de 1829, deklarante la praktikon de bruligado aŭ enterigo de vivaj Hinduaj vidvinoj punebla per krimtribunaloj.{{sfn|Sharma|2001|pp=6–7}}<ref name="marshman">{{cite book|last=Marshman|first=John Clark|title=History of India from the earliest period to the close of the East India Company's government |publisher= Edinburgh: W. Blackwood |year=1876|page=374|url=https://books.google.com/books?id=tbmT_Tv-VGUC&pg=PA357|isbn=9781108021043}}</ref><ref name="dodwell">{{cite book|title=The Cambridge History of the British Empire, Volume 5. The Indian empire 1858–1918|editor= H. H. Dodwell|year=1932| page=140| url=https://books.google.com/books?id=G-48AAAAIAAJ&pg=PA140}}</ref> Tio estis sekvita de alia leĝaro en [[1856]], [[1870]] kaj [[1891]]. |
||
Izolaj kazoj de ''sati'' estis registritaj en Barato fine de la 20a jarcento, kio kondukis al la [[registaro de Barato]] al aprobo de leĝo pri "sati" en [[1987]], kio krimigis la helpon aŭ glorigon de ''sati''. |
|||
==Notoj== |
|||
<references/> |
|||
{{Bibliotekoj}} |
|||
[[Kategorio:Perforto kontraŭ virinoj]] |
|||
[[Kategorio:Sepultado]] |
|||
[[Kategorio:Sinmortigo]] |
|||
[[Kategorio:Supertiĉoj]] |
|||
[[Kategorio:Kulturo de Barato]] |
|||
[[Kategorio:Virinaj rajtoj laŭ religioj]] |
|||
[[Kategorio:Socia sekso kaj religio]] |
|||
[[Kategorio:Homa ofero]] |
Kiel registrite je 00:36, 6 aŭg. 2020
Sati aŭ en anglalingva skribmaniero suttee[2] estis tre antikva historia praktiko trovita ĉefe inter Hinduoj en nordaj kaj antaŭ-modernaj regionoj de Suda Azio, laŭ kiu vidvino memoferas sin side sur la funebra brulŝtiparo de sia mortinta edzo.[3][4][5][6]
La etendo laŭ kiu sati estis praktikita en la historio ne estas konata klare. Tamen, dum la frua moderna periodo de la Mogola Imperio, ĝi estis notinde asocia kun la elitaj hinduismaj klanoj de Rajputoj en okcidenta Barato, kio markis unu el la punktoj de diverĝo inter la Rajputa kulturo kaj la islama kulturo de la Mogola Imperio.[7] Komence de la 19a jarcento, la Brita Orienthinda Kompanio, en la procezo etendi sian regadon al plej parto de Hindio, dekomence toleris la praktikon; William Carey, brita kristana evangeliisto, notis 438 okazojn ene de areo de 48 km de radiuso el la ĉefurbo Kolkato, en 1803, spite malpermeson ene de Kolkato.[8] Inter 1815 kaj 1818, la nombro de okazoj de sati en Bengalo duoblis el 378 ĝis 839. Opozicio al la praktiko de sati fare de britaj kristanaj evangeliistoj, kiel Carey, kaj de Hinduismaj reformistoj kiel Ram Mohan Roy, finfine kondukis la Britan Ĝeneralan Guberniestron de Hindio nome Lord William Bentinck aprobi la leĝon "Bengal Sati Regulation" de 1829, deklarante la praktikon de bruligado aŭ enterigo de vivaj Hinduaj vidvinoj punebla per krimtribunaloj.[9][10][11] Tio estis sekvita de alia leĝaro en 1856, 1870 kaj 1891.
Izolaj kazoj de sati estis registritaj en Barato fine de la 20a jarcento, kio kondukis al la registaro de Barato al aprobo de leĝo pri "sati" en 1987, kio krimigis la helpon aŭ glorigon de sati.
Notoj
- ↑ Gerhard J. Bellinger, Encyclopédie des religions. ISBN 2-253-13111-3
- ↑ The Representation of Sati: Four Eighteenth Century Etchings by Baltazard Solvyns de Robert L. Hardgrave, Jr.
- ↑ Feminist Spaces: Gender and Geography in a Global Context, Routledge, Ann M. Oberhauser, Jennifer L. Fluri, Risa Whitson, Sharlene Mollett
- ↑ Sophie Gilmartin (1997), The Sati, the Bride, and the Widow: Sacrificial Woman in the Nineteenth Century, Victorian Literature and Culture, Cambridge University Press, Vol. 25, No. 1, p. 141, Citaĵo: "Suttee, or sati, is the obsolete Hindu practice in which a widow burns herself upon her husband's funeral pyre..."
- ↑ Sharma 2001, pp. 19–21.
- ↑ Pri atestita Rajputa praktiko de sati dum militepoko, vidu, por ekzemplo Leslie, Julia (1993). "Suttee or Sati: Victim or Victor?". En Arnold, David; Robb, Peter (eld.). Institutions and Ideologies: A SOAS South Asia Reader. 10. London: Routledge. p. 46. ISBN 978-0700702848.
- ↑ Asher, Catherine B.; Talbot, Cynthia (2006), India before Europe, Cambridge University Press, pp. 268–, (ISBN 978-1-139-91561-8), https://books.google.com/books?id=1GEWAwAAQBAJ&pg=PT268
- ↑ Bengal Past and Present. Alirita 12a de septembro 2018.
- ↑ Sharma 2001, pp. 6–7.
- ↑ Marshman, John Clark. (1876) History of India from the earliest period to the close of the East India Company's government. Edinburgh: W. Blackwood. ISBN 9781108021043.
- ↑ (1932) H. H. Dodwell: The Cambridge History of the British Empire, Volume 5. The Indian empire 1858–1918.