1-a de septembro: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Mortoj: Princo Almoŝo
→‎Eventoj: Pollando membriĝis al Eŭrokontrol
Linio 45: Linio 45:
* [[1935]]: Litova [[mararmeo]] kreiĝis
* [[1935]]: Litova [[mararmeo]] kreiĝis
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1939]]: Surbaze de la [[pakto Ribbentrop-Molotov|pakto Hitler-Stalin]] kaj [[sekreta aldona protokolo]] '''sen [[militdeklaro]] [[Germana Regno]] kaj [[Slovaka ŝtato]] frumatene je la 4:40 [[invado en Pollandon|invadis Pollandon]]''' (pli da eventoj) - '''komenco de la dua mondmilito''' (ĉi-tage 2500 [[atakaviadilo]]j bombis 63 urbojn, 1,5 mln de soldatoj transpaŝis la [[ŝtatlimo]]n - preskaŭ 3000 [[viktimo]]j ĉiutage dum la tuta [[milito]]); prezidento [[Ignacy Mościcki]] enkondukis [[militjuro]]n sur teritorio de la tuta [[Pollando|lando]]; [[sieĝo de Westerplatte]]: pola militunuo pripafata de 11 [[kanono]]j de gaste alveninta kirasita [[batalŝipo]] kaj de aviada [[Legio Condor]] - '''unua [[batalo]] de la milito daŭranta 7 tagojn''' (anstataŭ dekkelkaj horoj planataj de [[germanoj]]); '''[[Bombado de Wieluń]]''' - unua germana atako de 29 [[Junkers Ju 87]] kun 50 [[tuno]]j da [[bombo]]j al civilaj celoj (nova germana [[normo]], kontraŭa al la [[internacia juro]] - '''unua germana [[militkrimo]] de la milito''') - la urbo detruiĝis 75% (laŭvice [[malsanulejo]], kvankam tegmente markita per la [[Ruĝa Kruco]], [[sinagogo]], [[preĝejo]]), ĉirkaŭ 1200 [[poloj]] pereis; '''komandanto de Pola [[Poŝto]] en [[Gdańsk]] mortfalis, kun kelkaj defendantoj estis ekbruligita per [[flamĵetilo]]j [[orfo|orfino]] Erwina Barzychowska (mortis 50 tagojn poste)''' - la poŝtistoj defendis sin dum 14 horoj, anstataŭ planataj 1-2 laŭ germanoj kaj 6 laŭ poloj; '''[[Poznań]]: dum aeratakoj 195 personoj pereis kaj 43 mortis pro vundoj'''; unua aer-mara batalo en la [[golfo]] de [[Puck]]; [[Katowice]]: enurbe kaj regione estis 15 [[ekzekuto]]j kun 199 murditaj poloj; '''soldatoj de [[Wehrmacht]] en 15 ekzekutoj murdis en teritorio de Pollando 139 personojn''' (i.a. en la distrikto [[Tychy]] kaj [[distrikto Kępiński]]; ĉiutage dum la germana invado estis ĉ. 15 amasaj ekzekutoj, en kiuj pereis 12 000 homoj); '''batalo de Mokra''' (apud [[Kłobuck]]) - Volinia [[Brigado|Brigada]] [[Kavalerio]] dum la tuta tago haltigis la 4-an Kirasitan [[Divizio]]n (polaj perdoj: 530 soldatoj, en tio 27 oficiroj, mortigitaj, vunditaj kaj perdiĝintaj, kaj 300 [[ĉevalo]]j; germanaj perdoj: pli ol 100 [[tanko]]j kaj kelkcent soldatoj); [[Toruń]]: je la 5.30 subleŭtenanto '''piloto [[Stanisław Skalski]] pafalterigis unuan germanan aviadilon''' (septembre pafalterigis 6); '''polaj pilotoj frakasis 2 bombajn ekspediciojn al [[Varsovio]] - [[Luftwaffe]] pafas al polaj pilotoj saviĝantaj per [[paraŝuto]]j'''; [[Varsovio]]: subkolonelo piloto Leopold Pamuła post pafalterigo de du germanaj aviadiloj kaj manko de [[municio]] [[ramo|ramis]] la laŭvican kaj [[paraŝuto|paraŝutis]]; '''en [[Tczew]] revenĝe mortfalis unuaj [[viktimo]]j de la milito''' - polaj [[fervojisto]]j kaj [[dogano|doganistoj]] ekblokintaj germanan [[trajno]]n kun [[armilo]]j - '''unua malvenko de germanoj pro defendo kaj eksplodigo de la urbaj [[landlimo|landlimaj]] [[ponto]]j, pro kio ili revenĝe murdis kelkaj miloj de poloj en la unuaj tagoj de la milito'''; gazeto "Goniec Warszawski" (Varsovia Kuriero) aperigis [[verso]]n de [[Kazimierz Wierzyński]] "Święty Boże" (Sankta [[Dio]]), verkitan tagon pli frue, kiu komencis la polan militan [[poezio]]n; '''reprezentanto de [[Slovakio]] en [[Varsovio]] Ladislav Szathmary rifuzis obeemon al sia registaro pro ties subskribo de [[kunlaborismo|kunlaboro kun germanoj]]'''; gazetaro skribis pri hieraŭa soveta ratifiko de la [[pakto Ribbentrop-Molotov]]
** [[1939]]: Surbaze de la [[pakto Ribbentrop-Molotov|pakto Hitler-Stalin]] kaj [[sekreta aldona protokolo]] '''sen [[militdeklaro]] [[Germana Regno]] kaj [[Slovaka ŝtato]] frumatene je la 4:40 [[invado en Pollandon|invadis Pollandon]]''' (pli da eventoj) - '''komenco de la dua mondmilito''' (ĉi-tage 2500 [[atakaviadilo]]j bombis 63 urbojn, 1,5 mln de soldatoj transpaŝis la [[ŝtatlimo]]n - preskaŭ 3000 [[viktimo]]j ĉiutage dum la tuta [[milito]]); prezidento [[Ignacy Mościcki]] enkondukis [[militjuro]]n sur teritorio de la tuta [[Pollando|lando]]; [[sieĝo de Westerplatte]]: pola militunuo pripafata de 11 [[kanono]]j de gaste alveninta kirasita [[batalŝipo]] kaj de aviada [[Legio Condor]] - '''unua [[batalo]] de la milito daŭranta 7 tagojn''' (anstataŭ dekkelkaj horoj planataj de [[germanoj]]); '''[[Bombado de Wieluń]]''' - plurfoja germana atako de 29 [[Junkers Ju 87]] kun 50 [[tuno]]j da [[bombo]]j al civilaj celoj (nova germana [[normo]], kontraŭa al la [[internacia juro]] - '''unua germana [[militkrimo]] de la milito''') - la urbo detruiĝis 75% (laŭvice [[malsanulejo]], kvankam tegmente markita per la [[Ruĝa Kruco]], [[sinagogo]], [[preĝejo]]), ĉirkaŭ 1200 [[poloj]] pereis; '''komandanto de Pola [[Poŝto]] en [[Gdańsk]] mortfalis, kun kelkaj defendantoj estis ekbruligita per [[flamĵetilo]]j [[orfo|orfino]] Erwina Barzychowska (mortis 50 tagojn poste)''' - la poŝtistoj defendis sin dum 14 horoj, anstataŭ planataj 1-2 laŭ germanoj kaj 6 laŭ poloj; '''[[Poznań]]: dum aeratakoj 195 personoj pereis kaj 43 mortis pro vundoj'''; unua aer-mara batalo en la [[golfo]] de [[Puck]]; [[Katowice]]: enurbe kaj regione estis 15 [[ekzekuto]]j kun 199 murditaj poloj; '''soldatoj de [[Wehrmacht]] en 15 ekzekutoj murdis en teritorio de Pollando 139 personojn''' (i.a. en la distrikto [[Tychy]] kaj [[distrikto Kępiński]]; ĉiutage dum la germana invado estis ĉ. 15 amasaj ekzekutoj, en kiuj pereis 12 000 homoj); '''batalo de Mokra''' (apud [[Kłobuck]]) - Volinia [[Brigado|Brigada]] [[Kavalerio]] dum la tuta tago haltigis la 4-an Kirasitan [[Divizio]]n (polaj perdoj: 530 soldatoj, en tio 27 oficiroj, mortigitaj, vunditaj kaj perdiĝintaj, kaj 300 [[ĉevalo]]j; germanaj perdoj: pli ol 100 [[tanko]]j kaj kelkcent soldatoj); [[Toruń]]: je la 5.30 subleŭtenanto '''piloto [[Stanisław Skalski]] pafalterigis unuan germanan aviadilon''' (septembre pafalterigis 6); '''polaj pilotoj frakasis 2 bombajn ekspediciojn al [[Varsovio]] - [[Luftwaffe]] pafas al polaj pilotoj saviĝantaj per [[paraŝuto]]j'''; [[Varsovio]]: subkolonelo piloto Leopold Pamuła post pafalterigo de du germanaj aviadiloj kaj manko de [[municio]] [[ramo|ramis]] la laŭvican kaj [[paraŝuto|paraŝutis]]; '''en [[Tczew]] revenĝe mortfalis unuaj [[viktimo]]j de la milito''' - polaj [[fervojisto]]j kaj [[dogano|doganistoj]] ekblokintaj germanan [[trajno]]n kun [[armilo]]j - '''unua malvenko de germanoj pro defendo kaj eksplodigo de la urbaj [[landlimo|landlimaj]] [[ponto]]j, pro kio ili revenĝe murdis kelkaj miloj de poloj en la unuaj tagoj de la milito'''; gazeto "Goniec Warszawski" (Varsovia Kuriero) aperigis [[verso]]n de [[Kazimierz Wierzyński]] "Święty Boże" (Sankta [[Dio]]), verkitan tagon pli frue, kiu komencis la polan militan [[poezio]]n; '''reprezentanto de [[Slovakio]] en [[Varsovio]] Ladislav Szathmary rifuzis obeemon al sia registaro pro ties subskribo de [[kunlaborismo|kunlaboro kun germanoj]]'''; gazetaro skribis pri hieraŭa soveta ratifiko de la [[pakto Ribbentrop-Molotov]]
** '''Registaro de [[Sovetunio]] ebligis al [[germanoj]] uzi [[radiostacio]]n en [[Minsko]] por ke ili povu [[ĉifrado|ĉifre]] instrui siajn [[bombaviadilo|bombaviadilistojn]]'''; germana instrukcio por gazetaro: skribi, ke poloj [[provoko de Gliwice|atakis la unuaj]] kaj en titoloj eviti la vorton ''milito'', kaj informi pri 1,2 mln de germanoj vivantaj en Pollando (la vera nombro estis ĉirkaŭ 700 mil); [[Litovio]] anoncis neŭtralecon; [[Ĉikago]]: "Dziennik Chicagowski" publikigis alvokon de la Koncilio de Amerika Pola Diasporo ''Samlandanoj al Ago!'' kaj membroj de Nacia Asocio de Pollando deklaris transdoni tagan [[enspezo]]n al [[Fonduso]] de Nacia Defendo; en [[Nazia Germanio]] oni konfirmis insignon de [[vundo|vunditoj]] por soldatoj de [[Wehrmacht]], [[SS (organizo)|SS]], Kriegsmarine kaj [[Luftwaffe]] kun la [[Fera Kruco]] (la lasta versio); polaj [[destrojero]]j atingis skotan havenon Leith (nun la kvartalo de [[Edinburgo]]); universalaj [[mobilizo]]j en [[Britio]] (11:00) kaj [[Francio]] (12:00) - aliaj landoj enkondukis la partan aŭ plifortigon de [[landlimo]]j (se ne faris tion pli frue); [[Svislando]], [[Estonio]] kaj [[Latvio]] deklaris [[Neŭtraleco (internaciaj rilatoj)|neŭtralecon]]; Konsilio de Ministroj deklaris je la 15:00 ke [[Italio]] ne eniros la militon
** '''Registaro de [[Sovetunio]] ebligis al [[germanoj]] uzi [[radiostacio]]n en [[Minsko]] por ke ili povu [[ĉifrado|ĉifre]] instrui siajn [[bombaviadilo|bombaviadilistojn]]'''; germana instrukcio por gazetaro: skribi, ke poloj [[provoko de Gliwice|atakis la unuaj]] kaj en titoloj eviti la vorton ''milito'', kaj informi pri 1,2 mln de germanoj vivantaj en Pollando (la vera nombro estis ĉirkaŭ 700 mil); [[Litovio]] anoncis neŭtralecon; [[Ĉikago]]: "Dziennik Chicagowski" publikigis alvokon de la Koncilio de Amerika Pola Diasporo ''Samlandanoj al Ago!'' kaj membroj de Nacia Asocio de Pollando deklaris transdoni tagan [[enspezo]]n al [[Fonduso]] de Nacia Defendo; en [[Nazia Germanio]] oni konfirmis insignon de [[vundo|vunditoj]] por soldatoj de [[Wehrmacht]], [[SS (organizo)|SS]], Kriegsmarine kaj [[Luftwaffe]] kun la [[Fera Kruco]] (la lasta versio); polaj [[destrojero]]j atingis skotan havenon Leith (nun la kvartalo de [[Edinburgo]]); universalaj [[mobilizo]]j en [[Britio]] (11:00) kaj [[Francio]] (12:00) - aliaj landoj enkondukis la partan aŭ plifortigon de [[landlimo]]j (se ne faris tion pli frue); [[Svislando]], [[Estonio]] kaj [[Latvio]] deklaris [[Neŭtraleco (internaciaj rilatoj)|neŭtralecon]]; Konsilio de Ministroj deklaris je la 15:00 ke [[Italio]] ne eniros la militon
** [[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: '''[[Heinrich Himmler]] direktis al batalo kontraŭ la [[Pola Rezistomovado]] "specialan [[bataliono]]n de [[krimo|krimuloj]] komandatan de [[Oskar Dirlewanger]] sub kontrolo de [[SS (organizo)|SS]]'''; en la [[Asocio de Armita Batalado]] estis 3733 polaj [[oficiro]]j kun substandarditoj kaj 15 981 suboficiroj; en [[Varto]]-Lando fondiĝis [[konspiro|konspira]] Armia Narodowa (Nacia Armeo); germanaj regopovoj en [[Varsovio]] fiksis polican horon de la 21-a vespere ĝis la 5-a matene; la unuaj n-roj de germanaj gazetoj por poloj aperis en Varsovio kaj [[Krakovo]];
** [[1940]]: [[Germana okupado de Pollando]]: '''[[Heinrich Himmler]] direktis al batalo kontraŭ la [[Pola Rezistomovado]] "specialan [[bataliono]]n de [[krimo|krimuloj]] komandatan de [[Oskar Dirlewanger]] sub kontrolo de [[SS (organizo)|SS]]'''; en la [[Asocio de Armita Batalado]] estis 3733 polaj [[oficiro]]j kun substandarditoj kaj 15 981 suboficiroj; en [[Varto]]-Lando fondiĝis [[konspiro|konspira]] Armia Narodowa (Nacia Armeo); germanaj regopovoj en [[Varsovio]] fiksis polican horon de la 21-a vespere ĝis la 5-a matene; la unuaj n-roj de germanaj gazetoj por poloj aperis en Varsovio kaj [[Krakovo]];
Linio 77: Linio 77:
* [[2004]]: [[Martín Torrijos]] iĝis prezidento de [[Panamo]]
* [[2004]]: [[Martín Torrijos]] iĝis prezidento de [[Panamo]]
* [[2004]]: '''[[Terorisma atako en Beslan]]: [[Ostaĝo|ostaĝigo]] de pli ol mil personoj''' (ĉefe infanoj) en [[Rusio|rusia]] urbo [[Beslan]] fare de teroristoj, kiuj postulis retirigon de la rusia armeo el [[Ĉeĉenio]]
* [[2004]]: '''[[Terorisma atako en Beslan]]: [[Ostaĝo|ostaĝigo]] de pli ol mil personoj''' (ĉefe infanoj) en [[Rusio|rusia]] urbo [[Beslan]] fare de teroristoj, kiuj postulis retirigon de la rusia armeo el [[Ĉeĉenio]]
* [[2004]]: [[Ĉeĥio]], [[Hungario]], [[Kipro]], [[Latvio]], [[Litovio]], [[Slovakio]] kaj [[Slovenio]] aniĝis al [[Eŭropolo]]
* [[2004]]: [[Ĉeĥio]], [[Hungario]], [[Kipro]], [[Latvio]], [[Litovio]], [[Slovakio]] kaj [[Slovenio]] aniĝis al [[Eŭropolo]]; [[Pollando]] membriĝis al [[Eŭrokontrol]]
* [[2006]]: [[Krimeo]]: unua [[televidkanalo]] ATR de ukraina televido ekfunkciis en la [[krime-tatara lingvo]] por [[krime-tataroj]]
* [[2006]]: [[Krimeo]]: unua [[televidkanalo]] ATR de ukraina televido ekfunkciis en la [[krime-tatara lingvo]] por [[krime-tataroj]]
* [[2010]]: [[Pakistano]]: 31 personoj pereis kaj 281 vundiĝis en bomba [[atenco]] dum [[ŝijaismo|ŝijaisma]] [[procesio]] en [[Lahore]]
* [[2010]]: [[Pakistano]]: 31 personoj pereis kaj 281 vundiĝis en bomba [[atenco]] dum [[ŝijaismo|ŝijaisma]] [[procesio]] en [[Lahore]]

Kiel registrite je 15:24, 1 sep. 2020

septembro
lu ma me ĵa ve sa di
1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30
aranĝo de 2024
tagoj

La 1-a de septembro estas la 244-a tago de la jaro (la 245-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 121 tagoj restas.

Je la 1-a de septembro okazis, interalie:

Eventoj

Naskiĝoj

Mortoj

Specialaj tagoj kaj festoj

Tagoj de semajno

La 1-a de septembro estas (laŭ gregoria kalendaro):