Murasaki Shikibu: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:


{{Informkesto homo}}
{{Informkesto homo}}
'''Murasaki Shikibu''' [ŝikubu] (紫 式部 ĉirkaŭ [[973]] en Kioto - ĉirkaŭ [[1014]] en Kioto aŭ [[1025]]) estis [[japanio|japana]] [[romanisto]], [[poeziisto]] kaj laboristino de la [[japana imperia kortego]] dum la [[Heian-epoko]]. "Murasaki Shikibu" ne estis ŝia vera nomo; ŝia vera nomo ne estas konata. Laŭ sia taglibro (verkita inter 1007-1010), ŝi estis kromnomata '''sinjorino "Murasaki"''' ("purpura") en la kortego, nomo de rolulo en ''[[Genĵi monogatari|La Rakonto de Genji]]'' ([[Genĵi monogatari|Genĝi monogatari]]).
'''Murasaki Shikibu''' [ŝikubu] (紫 式部 ĉirkaŭ [[973]] en Kioto - ĉirkaŭ [[1014]] en Kioto aŭ [[1025]]) estis [[japanio|japana]] [[romanisto]], [[Poezio|poeto]] kaj servistino ĉe la japana imperia kortego dum la [[Heian-epoko]]<ref>(en) Rodd, Laurel Rasplica. "Murasaki Shikibu." World Book Advanced. World Book, 2013. </ref>. Ŝi estas konata kiel la aŭtoro de La Rakontaro de Genĵi, verkita ĉirkaŭ la jaro 1003.

"Murasaki Shikibu" ne estis ŝia vera nomo; ŝia vera nomo ne estas konata<ref>(en) Bargen, Doris G. "Murasaki Shikibu." ''Encyclopedia of Modern Asia''. Karen Christensen and David Levinson, eds. New York: Charles Scribner's Sons, 2003. Biography in Context.</ref>. Laŭ sia taglibro (verkita inter 1007-1010), ŝi estis kromnomata '''sinjorino "Murasaki"''' ("purpura") en la kortego, nomo de rolulo en ''[[Genĵi monogatari|La Rakonto de Genĝi]]'' ([[Genĵi monogatari]]). En ŝia taglibro ŝi priskribas la kortegajn ĉiutagaĵojn dum moŝtino vidvina imperiestrino Ĝoto (上東門院).


== Verkaro ==
== Verkaro ==
Murasaki skribintus tri verkojn. En la aŭtuno de 1008, ŝi komencis verki ''Murasaki Shikibu nikki'' (紫 式 部 日記). Post ŝia morto aperis kolekto de 128 poemoj. La plej grava el ili estas [[Genĵi monogatari|Genĵi Monogatari]].

== Rakontaro de Genĝi ==
[[Dosiero:Hyakuninisshu 057.jpg|eta|Murasaki Shikibu|maldekstra]]La Rakontaro de Genĝi ([[Genĵi monogatari]]) estas dividita en 54 malsamajn librojn, kaj konsistas el 795 malsamaj poemoj. Ĝi estas klasikaĵo en la japana literaturo. Yosano Akiko tradukis Genji Monogatari al moderna japana lingvo.


=== En Esperanto ===
=== En Esperanto ===
''Rakontaro de Genĝi'', ''Parto unu''<ref>(eo) Murasaki Shikibu, Rakontaro de Genĝi''',''' Parto I, [https://katalogo.uea.org/?inf=9847 Libroservo de Universala Espernto-Asocio], Hioki, 2020, eld. Belmonto</ref>, prozo tradukita al Esperanto estas la unua volumo (el kvar) de ĉefverko de la frua japana literaturo kaj unu el la unuaj romanoj en la mondo (11-a jarcento).
[[Dosiero:Hyakuninisshu 057.jpg|eta|Murasaki Shikibu|maldekstra]]
Rakontaro de Genĝi, ''Parto unu''<ref>(eo) Murasaki Shikibu, Rakontaro de Genĝi''',''' Parto I, [https://katalogo.uea.org/?inf=9847 Libroservo de Universala Espernto-Asocio], Hioki, 2020, eld. Belmonto</ref>, prozo tradukita, Belmonto, 2020. La unua volumo (el kvar) de ĉefverko de la frua japana literaturo kaj unu el la unuaj romanoj en la mondo (11-a jarcento).


''La Rakonto de Genji'' ([[Genĵi monogatari|Genĝi monogatari]]) estas la plej malnova romano de la mondo, la plej grava epika verko de la japana literaturo. Tiu romano estis verkita verŝajne inter 1001 kaj 1005 aŭ ĝis 1010. La romano temas ĉefe pri amrilatoj de princo Genĝi. Oni supozas, ke la lastajn ĉapitrojn verkis alia persono aŭ ŝi iĝis pli [[Budismo|budaisma]].
''La Rakonto de Genĝi'' ([[Genĵi monogatari]]) estas la plej grava epika verko de la japana literaturo. Tiu romano estis verkita verŝajne inter 1001 kaj 1005 aŭ ĝis 1010. La romano temas ĉefe pri amrilatoj de princo Genĝi. Princo Genĝi estis la ekstergeedza filo de imperiestro, kaj la teksto temas pri liaj rilatoj en kortumo. Oni supozas, ke la lastajn ĉapitrojn verkis alia persono aŭ ŝi iĝis pli [[Budismo|budaisma]].

Ŝi estis ano de la norda branĉo de la [[Familio Fujiwara]]. En ŝia taglibro ŝi priskribas la kortegan ĉitagojn dum moŝtino vidvina imperiestrino Ĝoto (上東門院).


== Vidu ankaŭ ==
[[Japana literaturo]]


== Referencoj ==
== Referencoj ==
<references />{{Bibliotekoj}}

{{Ĝermo|biografio}}

{{Bibliotekoj}}
[[Kategorio:Japanaj verkistoj]]
[[Kategorio:Japanaj verkistoj]]
[[Kategorio:Mezepoka literaturo]]
[[Kategorio:Mezepoka literaturo]]

Kiel registrite je 15:39, 28 jan. 2021


Murasaki Shikibu
Persona informo
Naskonomo 藤原 香子
Aliaj nomoj Mouraçaki Shikibou
Naskiĝo 30-an de novembro 969 (0969-11-30)
en Heian-kyo
Morto 30-an de novembro 1099 (1099-11-30) (130-jaraĝa)
en Heian-kyo
Lingvoj japana
Alma mater sen valoro
Familio
Patro Fujiwara no Tametoki
Patrino Fujiwara no Tamenobu's daughter
Edz(in)o Fujiwara no Nobutaka
Infano Daini no Sanmi
Okupo
Okupo honordamo • romanisto • poeto • verkisto • taglibristo • filozofo
Verkoj Genĵi monogatari
La Taglibro de Damo Murasaki
Poetic Memoirs
vdr

Murasaki Shikibu [ŝikubu] (紫 式部 ĉirkaŭ 973 en Kioto - ĉirkaŭ 1014 en Kioto aŭ 1025) estis japana romanisto, poeto kaj servistino ĉe la japana imperia kortego dum la Heian-epoko[1]. Ŝi estas konata kiel la aŭtoro de La Rakontaro de Genĵi, verkita ĉirkaŭ la jaro 1003.

"Murasaki Shikibu" ne estis ŝia vera nomo; ŝia vera nomo ne estas konata[2]. Laŭ sia taglibro (verkita inter 1007-1010), ŝi estis kromnomata sinjorino "Murasaki" ("purpura") en la kortego, nomo de rolulo en La Rakonto de Genĝi (Genĵi monogatari). En ŝia taglibro ŝi priskribas la kortegajn ĉiutagaĵojn dum moŝtino vidvina imperiestrino Ĝoto (上東門院).

Verkaro

Murasaki skribintus tri verkojn. En la aŭtuno de 1008, ŝi komencis verki Murasaki Shikibu nikki (紫 式 部 日記). Post ŝia morto aperis kolekto de 128 poemoj. La plej grava el ili estas Genĵi Monogatari.

Rakontaro de Genĝi

Murasaki Shikibu

La Rakontaro de Genĝi (Genĵi monogatari) estas dividita en 54 malsamajn librojn, kaj konsistas el 795 malsamaj poemoj. Ĝi estas klasikaĵo en la japana literaturo. Yosano Akiko tradukis Genji Monogatari al moderna japana lingvo.

En Esperanto

Rakontaro de Genĝi, Parto unu[3], prozo tradukita al Esperanto estas la unua volumo (el kvar) de ĉefverko de la frua japana literaturo kaj unu el la unuaj romanoj en la mondo (11-a jarcento).

La Rakonto de Genĝi (Genĵi monogatari) estas la plej grava epika verko de la japana literaturo. Tiu romano estis verkita verŝajne inter 1001 kaj 1005 aŭ ĝis 1010. La romano temas ĉefe pri amrilatoj de princo Genĝi. Princo Genĝi estis la ekstergeedza filo de imperiestro, kaj la teksto temas pri liaj rilatoj en kortumo. Oni supozas, ke la lastajn ĉapitrojn verkis alia persono aŭ ŝi iĝis pli budaisma.

Vidu ankaŭ

Japana literaturo

Referencoj

  1. (en) Rodd, Laurel Rasplica. "Murasaki Shikibu." World Book Advanced. World Book, 2013.
  2. (en) Bargen, Doris G. "Murasaki Shikibu." Encyclopedia of Modern Asia. Karen Christensen and David Levinson, eds. New York: Charles Scribner's Sons, 2003. Biography in Context.
  3. (eo) Murasaki Shikibu, Rakontaro de Genĝi, Parto I, Libroservo de Universala Espernto-Asocio, Hioki, 2020, eld. Belmonto