Turkistano: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
en la Turkistana provinco (antaŭe nomata provinco Suda Kazaĥio)
Linio 1: Linio 1:
{{Tiu ĉi artikolo|temas pri la urbo Turkistano en Kazaĥio. Pri la regionego [[Turkestano]] vidu apartan artikolon.}}
{{Tiu ĉi artikolo|temas pri la urbo Turkistano en Kazaĥio. Pri la regionego [[Turkestano]] vidu apartan artikolon.}}
{{informkesto urbo|regiono-ISO=KZ}}
{{informkesto urbo|regiono-ISO=KZ}}
'''Turkistano''' - [[kazaĥe]] Түркістан (Türkistan), [[ruse]] Туркестан (Turkestan) - estas urbo en [[Kazaĥio]]. Ĝi situas en la en la [[provinco Suda Kazaĥio]] proksime de la riverego [[Sirdarjo]] kaj estas la plej grava pilgrimcelo de tiu ŝtato de Centra Azio. Tra la urbo kondukiĝas [[fervojo]] de [[Orenburg]] en [[Rusio]] al [[Taŝkento]] en [[Uzbekio]].
'''Turkistano''' - [[kazaĥe]] Түркістан (Türkistan), [[ruse]] Туркестан (Turkestan) - estas urbo en [[Kazaĥio]]. Ĝi situas en la en la [[Turkistana provinco]] (antaŭe nomata [[provinco Suda Kazaĥio]]) proksime de la riverego [[Sirdarjo]] kaj estas la plej grava pilgrimcelo de tiu ŝtato de Centra Azio. Tra la urbo kondukiĝas [[fervojo]] de [[Orenburg]] en [[Rusio]] al [[Taŝkento]] en [[Uzbekio]].

== Monda heredaĵo de Unesko ==
La plej elstara historia kaj kultura monumento de Turkistano estas la Maŭzoleo de Khoja Ahmed Yasawi, kiu estas [[monda heredaĵo de Unesko]]<ref>(en, fr) ''[https://whc.unesco.org/en/list/1103 Mausoleum of Khoja Ahmed Yasawi]'', Listo de Monda Heredaĵo, Unesko</ref>.


== Nomo ==
== Nomo ==
Linio 9: Linio 12:
Unuaj spuroj de setlejo datiĝas de la 7-a jarcento. La loĝloko probable jam estis grava komerca kaj religia centro antaŭ ol aperis ''Ĥoja Ahmed Jasavi'', la [[Sufiismo|sufisma]] [[ŝejko]], kiu naskiĝis ĉirkaŭ la jaro 1103 en la proksima loĝloko ''Sayram''. Jasavi en la aĝo de ĉirkaŭ 61 jaroj dediĉis sin al meditado - laŭ la legendo, li pasigis aliajn 61 jarojn en izoleco kaj meditado sub la tero. Lia malgranda tombo jam tuj post lia morto iĝis celo de pilgrimantoj, kaj aldone en la 1390-aj jaroj la reganto [[Timur]] tie ordonis la konstruon de maŭzoleon de Jasavi, kiu ankoraŭ nun konsideratas kiel unu el la plej gravaj konstruaĵoj en Kazaĥio. Antaŭ ol la maŭzoleo estis kompletigita, Timur mortis. La konstrulaboristoj forlasis Turkistanon kaj serĉis novan laboron en [[Samarkando]] kaj [[Buĥaro]]. Ĉe la enireja fasado de la maŭzoleo, la malnova [[skafaldo]] ankoraŭ videblas, kaj daŭre mankas la fasadaj tegoloj. Malgraŭ tiu nefiniteco de la maŭzoleo, la urbo nun estas la plej grava pilgrima centro de Kazaĥio. Oni diras ke tri pilgrimoj al ĉi tiu urbo estas ekvivalentaj je [[haĝo]] al [[Mekko]].
Unuaj spuroj de setlejo datiĝas de la 7-a jarcento. La loĝloko probable jam estis grava komerca kaj religia centro antaŭ ol aperis ''Ĥoja Ahmed Jasavi'', la [[Sufiismo|sufisma]] [[ŝejko]], kiu naskiĝis ĉirkaŭ la jaro 1103 en la proksima loĝloko ''Sayram''. Jasavi en la aĝo de ĉirkaŭ 61 jaroj dediĉis sin al meditado - laŭ la legendo, li pasigis aliajn 61 jarojn en izoleco kaj meditado sub la tero. Lia malgranda tombo jam tuj post lia morto iĝis celo de pilgrimantoj, kaj aldone en la 1390-aj jaroj la reganto [[Timur]] tie ordonis la konstruon de maŭzoleon de Jasavi, kiu ankoraŭ nun konsideratas kiel unu el la plej gravaj konstruaĵoj en Kazaĥio. Antaŭ ol la maŭzoleo estis kompletigita, Timur mortis. La konstrulaboristoj forlasis Turkistanon kaj serĉis novan laboron en [[Samarkando]] kaj [[Buĥaro]]. Ĉe la enireja fasado de la maŭzoleo, la malnova [[skafaldo]] ankoraŭ videblas, kaj daŭre mankas la fasadaj tegoloj. Malgraŭ tiu nefiniteco de la maŭzoleo, la urbo nun estas la plej grava pilgrima centro de Kazaĥio. Oni diras ke tri pilgrimoj al ĉi tiu urbo estas ekvivalentaj je [[haĝo]] al [[Mekko]].


== Referencoj ==

== Vidu ankaŭ ==
[[Nursultan Nazarbajev]]
[[Kategorio:Urboj de Kazaĥio]]
[[Kategorio:Urboj de Kazaĥio]]
[[Kategorio:Islamo]]
[[Kategorio:Islamo]]

Kiel registrite je 19:55, 14 jul. 2021

Tiu ĉi artikolo temas pri la urbo Turkistano en Kazaĥio. Pri la regionego Turkestano vidu apartan artikolon.
Turkistano
urbo • urbego • setlejo
Administrado
Poŝtkodo 080001–080019
En TTT Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro 227 098  (2009) [+]
Loĝdenso 1 157 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo 43° 18′ N, 68° 16′ O (mapo)43.30194444444468.269166666667Koordinatoj: 43° 18′ N, 68° 16′ O (mapo) [+]
Areo 196,27 km² (19 627 ha) [+]
Turkistano (Kazaĥio)
Turkistano (Kazaĥio)
DEC
Turkistano
Turkistano
Situo de Turkistano

Map

Alia projekto
Vikimedia Komunejo Turkistan (city) [+]
vdr

Turkistano - kazaĥe Түркістан (Türkistan), ruse Туркестан (Turkestan) - estas urbo en Kazaĥio. Ĝi situas en la en la Turkistana provinco (antaŭe nomata provinco Suda Kazaĥio) proksime de la riverego Sirdarjo kaj estas la plej grava pilgrimcelo de tiu ŝtato de Centra Azio. Tra la urbo kondukiĝas fervojo de Orenburg en Rusio al Taŝkento en Uzbekio.

Monda heredaĵo de Unesko

La plej elstara historia kaj kultura monumento de Turkistano estas la Maŭzoleo de Khoja Ahmed Yasawi, kiu estas monda heredaĵo de Unesko[1].

Nomo

Kvankam la urbo hodiaŭ nomatas Turkistan ("lando de la turkoj"), ĝi fondiĝis je la nomo Jasi. La persa titolo حضرت ترکستان (Hazrat-e Turkestan) signifas "sankta urbo de Turkestan", sed ankaŭ la alternativa nomo "benata urbo de Turkestano" estas uzata.

Historio

Unuaj spuroj de setlejo datiĝas de la 7-a jarcento. La loĝloko probable jam estis grava komerca kaj religia centro antaŭ ol aperis Ĥoja Ahmed Jasavi, la sufisma ŝejko, kiu naskiĝis ĉirkaŭ la jaro 1103 en la proksima loĝloko Sayram. Jasavi en la aĝo de ĉirkaŭ 61 jaroj dediĉis sin al meditado - laŭ la legendo, li pasigis aliajn 61 jarojn en izoleco kaj meditado sub la tero. Lia malgranda tombo jam tuj post lia morto iĝis celo de pilgrimantoj, kaj aldone en la 1390-aj jaroj la reganto Timur tie ordonis la konstruon de maŭzoleon de Jasavi, kiu ankoraŭ nun konsideratas kiel unu el la plej gravaj konstruaĵoj en Kazaĥio. Antaŭ ol la maŭzoleo estis kompletigita, Timur mortis. La konstrulaboristoj forlasis Turkistanon kaj serĉis novan laboron en Samarkando kaj Buĥaro. Ĉe la enireja fasado de la maŭzoleo, la malnova skafaldo ankoraŭ videblas, kaj daŭre mankas la fasadaj tegoloj. Malgraŭ tiu nefiniteco de la maŭzoleo, la urbo nun estas la plej grava pilgrima centro de Kazaĥio. Oni diras ke tri pilgrimoj al ĉi tiu urbo estas ekvivalentaj je haĝo al Mekko.

Referencoj

Vidu ankaŭ

Nursultan Nazarbajev

  1. (en, fr) Mausoleum of Khoja Ahmed Yasawi, Listo de Monda Heredaĵo, Unesko