Gobelino: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 15:17, 12 aŭg. 2021

Gobelino aŭ gobeleno (el la franca: Gobelin, nomo de familio kiu starigis la manufakturon Gobelin), pli ĝenerale ankaŭ bildotapiŝo, estas arta mur-tapiŝo. La bildoj estas enteksataj per teksmaŝino.

Laŭ Francisko Azorín gobeleno estas Ĉiu fama arta tapiŝo tekstita en la Pariza fabriko, kiu [tiele: sen akuzativo] fondis Johano Gobelin, 15a jc.^[1] Li indikas etimologion el Gobelin, propra nomo de artemaj tapiŝoteksistoj.^[2]

Funkcio de la bildo-/murtapiŝoj

La artaj teksaĵoj plenumis krom ornamaj ankaŭ diversajn praktikajn taskojn: unue tiun de varmoizolado, kio plibonigis la ĉambroklimaton, kaj due ili solvis la akustikajn problemojn en grandaj, altaj ĉambroj. Sed ne sufiĉas konsideri la praktikajn utilojn de murtapiŝoj, ĉar la enteksitaj bildoj ankaŭ plenumis instruajn funkciojn. Ekzemple la bildotapiŝoj de la Supra Rejnlando, montrantaj sovaĝulojn aŭ fabelbestojn , estas postulinvito, vivi laŭ kortumaj reguloj. La sovaĝuloj respegulas la kortuman-kavaliran idealon, kiun fervore sekvu la rigardanto. Tiuj ĉi bildotapiŝoj tamen estis ofte fiksitaj tiel alte sub la plafono de la ĉambroj, ke izola efiko estas neebla kaj neenda.

Teĥniko

Vera permane teksita bildotapiŝo ekestas sur vertikala aŭ horizontala teksmaŝino. Oni enteksas fibrojn el lino kaj kotono por la alte streĉataj varpoj, lanon, sedon, foje ankaŭ linon kaj, se temas pri altvaloraj verkoj, fibroj el arĝento kaj oro por la veftoj. Oni enteksas la bildon sur la dorsoflanko de la ekestanta verko.

Historio

La bildoteksado apartenas krom la teksado kaj la ceramiko al la plej malnovaj metiaj artoj de la homaro. Ĝi estis praktikata jam antaŭ jarmiloj. Sian florepokon la bildotapiŝa teksado travivis en la mezepoko kaj en la renesanco, ekzemple en la milflorismaj murtapiŝoj.

La plej malnovaj ekzistaj fragmentoj de bildoteksaĵoj estas tombo-aldonaĵoj, kiuj danke al la seka dezertoklimato de Egiptujo konserviĝis trans jarmiloj. Al la plej malnovaj postlasaĵoj de bildoteksado en okcidenta Eŭropo apartenas la mezepokaj verkoj el la 12-a kaj 13-aj jarcentoj, kiujn oni gardas en la katedralo de Halberstadt, Germanujo, (Abraham-Tapiŝo proksimume 1150, la plej malnova teksita bildotapiŝo en Eŭropo)^[3] kaj grandaj ciklo ekestintaj je la fino de la 13-a jarcento en Francujo.

Vidu ankaŭ

Notoj

↑ Francisko Azorín, arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 83.
↑ Azorín, samloke.
↑ Katedrala trezoro de Halberstadt. Arkivita el la originalo je 2015-02-19. Alirita 2015-02-20.

Eksteraj ligiloj

Ttt-ejo de la reĝa manufakturo De Wit en Mallines, Belgio Arkivigite je 2007-09-28 per la retarkivo Wayback Machine
Ekspozicio pri nuntempaj tapiŝoj Arkivigite je 2007-09-27 per la retarkivo Wayback Machine
Tapiŝoj de Emöke
Portalo de Tapisserie Contemporaine

[1] Francisko Azorín, arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 83.

[2] Azorín, samloke.

[3] Katedrala trezoro de Halberstadt. Arkivita el la originalo je 2015-02-19. Alirita 2015-02-20.

[1]

[2]

[3]

@@ Linio 14: / Linio 14: @@
 La bildoteksado apartenas krom la teksado kaj la [[ceramiko]] al la plej malnovaj metiaj artoj de la  homaro. Ĝi estis praktikata jam antaŭ jarmiloj. Sian florepokon la bildotapiŝa teksado travivis en la  [[mezepoko]] kaj en la [[renesanco]], ekzemple en la [[milflorismo|milflorismaj]] murtapiŝoj.
-La plej malnovaj ekzistaj fragmentoj de bildoteksaĵoj estas tombo-aldonaĵoj, kiuj danke al la seka dezertoklimato de [[Egiptujo]] konserviĝis trans jarmiloj. Al la plej malnovaj postlasaĵoj de bildoteksado en okcidenta Eŭropo apartenas la mezepokaj verkoj el la 12-a kaj 13-aj jarcentoj, kiujn oni gardas en la [[katedralo de Halberstadt]], [[Germanujo]], (''Abraham-Tapiŝo'' proksimume 1150, la plej malnova teksita bildotapiŝo en Eŭropo)<ref>[http://www.die-domschaetze.de/de/dom-und-domschatz-halberstadt/domschatz.html Katedrala trezoro de Halberstadt]</ref> kaj grandaj ciklo ekestintaj je la fino de la 13-a jarcento en [[Francujo]].
+La plej malnovaj ekzistaj fragmentoj de bildoteksaĵoj estas tombo-aldonaĵoj, kiuj danke al la seka dezertoklimato de [[Egiptujo]] konserviĝis trans jarmiloj. Al la plej malnovaj postlasaĵoj de bildoteksado en okcidenta Eŭropo apartenas la mezepokaj verkoj el la 12-a kaj 13-aj jarcentoj, kiujn oni gardas en la [[katedralo de Halberstadt]], [[Germanujo]], (''Abraham-Tapiŝo'' proksimume 1150, la plej malnova teksita bildotapiŝo en Eŭropo)<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.die-domschaetze.de/de/dom-und-domschatz-halberstadt/domschatz.html |titolo=Katedrala trezoro de Halberstadt |alirdato=2015-02-20 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20150219143725/http://www.die-domschaetze.de/de/dom-und-domschatz-halberstadt/domschatz.html |arkivdato=2015-02-19 }}</ref> kaj grandaj ciklo ekestintaj je la fino de la 13-a jarcento en [[Francujo]].
 == Vidu ankaŭ ==
@@ Linio 26: / Linio 26: @@
 == Eksteraj ligiloj ==
-* [http://www.dewit.be/textindx.htm Ttt-ejo de la reĝa manufakturo De Wit en Mallines, Belgio]
+* [http://www.dewit.be/textindx.htm Ttt-ejo de la reĝa manufakturo De Wit en Mallines, Belgio] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20070928031318/http://www.dewit.be/textindx.htm |date=2007-09-28 }}
-* [http://poleexperimentalmetiersda.typepad.com/weblog/2007/03/index.html Ekspozicio pri nuntempaj tapiŝoj]
+* [http://poleexperimentalmetiersda.typepad.com/weblog/2007/03/index.html Ekspozicio pri nuntempaj tapiŝoj] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20070927105805/http://poleexperimentalmetiersda.typepad.com/weblog/2007/03/index.html |date=2007-09-27 }}
 * [http://emoke.free.fr Tapiŝoj de Emöke]
 *[http://membres.lycos.fr/artistelicier/index.php Portalo de ''Tapisserie Contemporaine'']