Fraŭlino: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Rescuing 2 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.5
Linio 4: Linio 4:


== Historio ==
== Historio ==
La vorton ''fraŭlino'' oni historie ankaŭ uzis [[titolo|titole]] (ofte [[Mallongigo|mallongigita]] '''F-ino'''), precipe por traduki alilingvajn vortojn de alparolo por ne edziniĝinta virino. Tiaj vortoj estas ekzemple la germana ''Fräulein'', la angla ''Miss'' kaj la franca ''Mademoiselle''. La vorto ''fraŭlino'' etimologie venas el la [[Germana lingvo|germana]] vorto ''[[:w:Fräulein|Fräulein]]'' kiu signifas ''sinjorineto''. Nuntempe, la uzo de tiu germana vorto malpliiĝas en [[Germanujo]] kaj eĉ povas esti rigardata kiel malrespektema aŭ seksisma<ref>Marlis Hellinger, Christine Bierbach: ''Eine Sprache für beide Geschlechter. Richtlinien für einen nicht-sexistischen Sprachgebrauch''. Mit einem Vorwort von Irmela Neu-Altenheimer. Herausgegeben von der Deutschen UNESCO-Kommission, Bonn 1993 ([http://www.uni-wuerzburg.de/fileadmin/36020000/user_upload/geschlechtsneutrale_Sprache.pdf PDF]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }})</ref><ref>{{cite web|url=http://dspace.wul.waseda.ac.jp/dspace/bitstream/2065/11342/1/11S.Okamura.pdf|title=Das Fräulein ist tot! Es lebe das Fräulein! - Fräulein im Archiv der Süddeutschen Zeitung (1994–2005)|year=2006|accessdate=2010-12-26|author=Okamura Saburo|quote="Even into the 1970s, honorific titles in German included ''Fräulein'' for unmarried women, but in 1972, the Minister of the Interior banned it from official use; since then, it has largely disappeared from everyday speech as well."}} {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20110815072237/http://dspace.wul.waseda.ac.jp/dspace/bitstream/2065/11342/1/11S.Okamura.pdf |date=2011-08-15 }}</ref>, ĉar oni neniam distingas inter edzeco kaj needzeco por la viroj. Tio ankaŭ okazis en [[Francujo]]. Ekde 1970 la proceduroj por uzi la titolon 'Mademoiselle' estis defiita en [[Francujo]], precipe de [[Feminismo|feminismaj]] grupoj kiuj volis ke ĝi estos malpermesata.<ref>[http://www.service-public.fr/actualites/002616.html Service Public - 8 janvier 2013 - Direction de l'information légale et administrative (Premier ministre) - Le Conseil d’État valide la suppression du « Mademoiselle » dans les documents administratifs]</ref> Ankaŭ en pluraj aliaj lingvoj la kulturo de titoluzado ŝanĝiĝis. En la angla oni pli kaj pli ofte uzas pri virinoj, sendistinge pri ties edzineco, nur la alparolan vorton ''Ms'', kie oni antaŭe distingis inter ''Mrs'' (edziĝinta virino) kaj ''Miss'' (needziĝinta virino).
La vorton ''fraŭlino'' oni historie ankaŭ uzis [[titolo|titole]] (ofte [[Mallongigo|mallongigita]] '''F-ino'''), precipe por traduki alilingvajn vortojn de alparolo por ne edziniĝinta virino. Tiaj vortoj estas ekzemple la germana ''Fräulein'', la angla ''Miss'' kaj la franca ''Mademoiselle''. La vorto ''fraŭlino'' etimologie venas el la [[Germana lingvo|germana]] vorto ''[[:w:Fräulein|Fräulein]]'' kiu signifas ''sinjorineto''. Nuntempe, la uzo de tiu germana vorto malpliiĝas en [[Germanujo]] kaj eĉ povas esti rigardata kiel malrespektema aŭ seksisma<ref>Marlis Hellinger, Christine Bierbach: ''Eine Sprache für beide Geschlechter. Richtlinien für einen nicht-sexistischen Sprachgebrauch''. Mit einem Vorwort von Irmela Neu-Altenheimer. Herausgegeben von der Deutschen UNESCO-Kommission, Bonn 1993 ([http://www.uni-wuerzburg.de/fileadmin/36020000/user_upload/geschlechtsneutrale_Sprache.pdf PDF]{{404|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }})</ref><ref>{{cite web|url=http://dspace.wul.waseda.ac.jp/dspace/bitstream/2065/11342/1/11S.Okamura.pdf|title=Das Fräulein ist tot! Es lebe das Fräulein! - Fräulein im Archiv der Süddeutschen Zeitung (1994–2005)|year=2006|accessdate=2010-12-26|author=Okamura Saburo|quote="Even into the 1970s, honorific titles in German included ''Fräulein'' for unmarried women, but in 1972, the Minister of the Interior banned it from official use; since then, it has largely disappeared from everyday speech as well."|titolo=Arkivita kopio|alirdato=2017-02-23|arkivurl=https://web.archive.org/web/20110815072237/http://dspace.wul.waseda.ac.jp/dspace/bitstream/2065/11342/1/11S.Okamura.pdf|arkivdato=2011-08-15}}</ref>, ĉar oni neniam distingas inter edzeco kaj needzeco por la viroj. Tio ankaŭ okazis en [[Francujo]]. Ekde 1970 la proceduroj por uzi la titolon 'Mademoiselle' estis defiita en [[Francujo]], precipe de [[Feminismo|feminismaj]] grupoj kiuj volis ke ĝi estos malpermesata.<ref>[http://www.service-public.fr/actualites/002616.html Service Public - 8 janvier 2013 - Direction de l'information légale et administrative (Premier ministre) - Le Conseil d’État valide la suppression du « Mademoiselle » dans les documents administratifs]</ref> Ankaŭ en pluraj aliaj lingvoj la kulturo de titoluzado ŝanĝiĝis. En la angla oni pli kaj pli ofte uzas pri virinoj, sendistinge pri ties edzineco, nur la alparolan vorton ''Ms'', kie oni antaŭe distingis inter ''Mrs'' (edziĝinta virino) kaj ''Miss'' (needziĝinta virino).


== Vidu ankaŭ ==
== Vidu ankaŭ ==

Kiel registrite je 06:33, 19 dec. 2021

Fraŭlino estas ne edziĝinta virino. Virino, kiu antaŭe estis edziniĝinta, kaj nun vivas sen edz(in)o, ne estas fraŭlino, sed eksedzinovidvino.

La responda vorto por needziĝinta viro estas fraŭlo. Ĝi tamen neniam estis uzata kiel titolo de ĝentileco, verŝajne ĉar mankas modelo por tia uzo en la eŭropaj lingvoj.

Historio

La vorton fraŭlino oni historie ankaŭ uzis titole (ofte mallongigita F-ino), precipe por traduki alilingvajn vortojn de alparolo por ne edziniĝinta virino. Tiaj vortoj estas ekzemple la germana Fräulein, la angla Miss kaj la franca Mademoiselle. La vorto fraŭlino etimologie venas el la germana vorto Fräulein kiu signifas sinjorineto. Nuntempe, la uzo de tiu germana vorto malpliiĝas en Germanujo kaj eĉ povas esti rigardata kiel malrespektema aŭ seksisma[1][2], ĉar oni neniam distingas inter edzeco kaj needzeco por la viroj. Tio ankaŭ okazis en Francujo. Ekde 1970 la proceduroj por uzi la titolon 'Mademoiselle' estis defiita en Francujo, precipe de feminismaj grupoj kiuj volis ke ĝi estos malpermesata.[3] Ankaŭ en pluraj aliaj lingvoj la kulturo de titoluzado ŝanĝiĝis. En la angla oni pli kaj pli ofte uzas pri virinoj, sendistinge pri ties edzineco, nur la alparolan vorton Ms, kie oni antaŭe distingis inter Mrs (edziĝinta virino) kaj Miss (needziĝinta virino).

Vidu ankaŭ

Proverbo

La Proverbaro Esperanta de L. L. Zamenhof, kiu spegulas la eŭropan kulturon de la 19-a jarcento, enhavas unu proverbon kun la vorto fraŭlino[4]:

Citaĵo
 Kaprica fianĉino restos eterne fraŭlino. 

Referencoj

  1. Marlis Hellinger, Christine Bierbach: Eine Sprache für beide Geschlechter. Richtlinien für einen nicht-sexistischen Sprachgebrauch. Mit einem Vorwort von Irmela Neu-Altenheimer. Herausgegeben von der Deutschen UNESCO-Kommission, Bonn 1993 (PDF[rompita ligilo])
  2. Okamura Saburo (2006) Das Fräulein ist tot! Es lebe das Fräulein! - Fräulein im Archiv der Süddeutschen Zeitung (1994–2005). Alirita 2010-12-26. “"Even into the 1970s, honorific titles in German included Fräulein for unmarried women, but in 1972, the Minister of the Interior banned it from official use; since then, it has largely disappeared from everyday speech as well."”.
  3. Service Public - 8 janvier 2013 - Direction de l'information légale et administrative (Premier ministre) - Le Conseil d’État valide la suppression du « Mademoiselle » dans les documents administratifs
  4. Lernu. Arkivita el la originalo je 2011-12-25. Alirita 2008-11-10.