Cianido: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Neniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
| Linio 12: | Linio 12: | ||
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>'''[[dosiero:Benzyl-nitrile 3D.png|200px|Benzila cianido]]||[[dosiero:Phenethyl-nitrile 3D.png|200px|Fenetila cianido]]</center>||[[dosiero:Sodium cyanide-3D.png|200px|Natria cianido]]</center>||[[dosiero:Hydrogen-cyanide-3D-balls.png|150px|Cianata acido]]||[[dosiero:Cyanide-ion-3D-vdW.png|150px|Cianata jono]] |
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>'''[[dosiero:Benzyl-nitrile 3D.png|200px|Benzila cianido]]||[[dosiero:Phenethyl-nitrile 3D.png|200px|Fenetila cianido]]</center>||[[dosiero:Sodium cyanide-3D.png|200px|Natria cianido]]</center>||[[dosiero:Hydrogen-cyanide-3D-balls.png|150px|Cianata acido]]||[[dosiero:Cyanide-ion-3D-vdW.png|150px|Cianata jono]] |
||
|- style="background: yellow; color: blue" |
|- style="background: yellow; color: blue" |
||
|colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''[[Benzila cianido]]'''</center>||<center>'''[[Fenetila cianido]]'''</center>||<center>'''[[Natria cianido]]'''</center>||<center>'''[[Cianida acido]]'''</center>||<center>'''Cianida jono'''</center> |
|colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''[[Benzila cianido]]'''</center>||<center>'''[[Benzeno-propanonitrilo|Fenetila cianido]]'''</center>||<center>'''[[Natria cianido]]'''</center>||<center>'''[[Cianida acido]]'''</center>||<center>'''Cianida jono'''</center> |
||
|} |
|} |
||
Kiel registrite je 10:28, 19 dec. 2021
Cianido estas ajna kemia kombinaĵo kiu inkluzivas cianidan grupon, kiu estas atomo de nitrogeno ligita al atomo de karbono pere de triobla ligo (C≡N). Cianido mem estas la jono CN−; neorganikaj kombinaĵoj de cianido posedas cianidon tiel ĉi; en organikaj kombinaĵoj ĝi havas ligon de la karbono al alia atomo; tiuj kombinaĵoj nomiĝas nitriloj.
La vorto cianido ofte signifas la gepatran acidon, hidrogena cianido.
| Cianidoj aŭ nitriloj | |||||
 |
 |
 |
 |
| |
 |
 |
 |
 |
| |
Vidu ankaŭ
Danĝeroj
Neorganikaj cianidoj estas grave danĝeraj al la sano (se ili estas solveblaj) - nur 100mg de natria cianido estas por homo mortiga dozo. Simplaj cianidoj liberigas gasan hidrogenan cianidon kiam ili kontaktiĝas kun acido; tio estas aldona danĝero.
En la naturo
Cianidoj estas produktataj de bakterioj, ŝimoj kaj algoj, kaj ili ankaŭ troveblas en multaj plantoj. La maniokaj tuberoj entenas cianidojn, kaj pro tio necesas longe kuiri ilin antaŭ ol manĝi ilin. Ankaŭ entenas cianidojn la kernoj de ĉerizoj, de abrikotoj, de pomoj, kaj la amaraj migdaloj. La manĝo de 50 amaraj migdaloj (ne kuiritaj) povas mortigi homon.