Mehmed Emen (Ali paŝao)

Historio > Turkio

---

Mehmed Emin Ali paŝao (n. 5-an de marto 1815 Konstantinopolo, Osmana Imperio – m. 7-an de septembro 1871, Konstantinapolo), osmana grandveziro (ĉefministro), onata pro sia okcidentamika reformpolitiko. Li estis gvidanta persono kun paŝao Mustafa Reŝid kaj paŝao Fuad en la t.n. Tanzimat-epoko (1839–70).

Li istis filo de vendej-posedanto, kiu jam fruaĝe ekservis la registaron. Ĝi havis nenian instruadon, sed lernis france kaj akompanis en 1836 diplamatan komisionon al Vieno. Lia diplomata kariera pino estis, kiam oni nomumis lin en 1841 ambasadoro en Londono. Post kaim li revenis al la Osmana imperio, li iĝis eksterafera ministro sub gvido de paŝao Mustafa Resid kaj partoprenis en la viena (1855) kaj parizaj (1856) kongresoj. Li servis kiel grandveziro en 1852, 1855–56, 1858–59, 1861 kaj 1867–71.

Ali paŝao preferis la pacajn solvojn (Serbio, Moldvo) kaj donis limigitan aŭtonomion en 1868 por Kreto. Li instigis la amikajn rilatojn al Francio kaj Britio sub regado de Abdülmecid la 1-a kaj Abdülaziz la 1-a.