Anar-samea lingvo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Anar-samea lingvo
Mapo
lingvo • moderna lingvo
Eastern Sami
Parolata en Finnlando
Parolantoj 300
Skribo latina alfabeto, alfabeto de latino
Lingvistika klasifiko
Urala
Finn-Ugra
Finna-samea
Sameaj lingvoj
Anar-samea
Oficiala statuso
Oficiala lingvo en Komunumo Inari, Finnlando.
Reguligita de Sámi Giellagáldu
Lingva statuso 4 severe endanĝerigita
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-3 smn
  Glottolog inar1241
Angla nomo Inari Sami
Franca nomo same d'Inari
vdr
La areo de la anar-samea havas la numeron 7 sur la mapo.

La anar-samea lingvo (anar-samee anarâškielâ) estas dialekto aŭ prefere lingvo el la grupo de la sameaj lingvoj. La nomo de la lingvo devenas de regiono Aanaar (finne Inari, svede Enare, nord-samee Anár) en norda Finnlando.

La anar-samea lingvo (anarsamee: anarâškielâ) estas la plej okcidenta el la orient-sameaj lingvoj. Ĝi estas parolata de 300 personoj en komunumo Aanaar (Inari) en norda Finnlando.

La unuaj tekstoj en la anar-samea lingvo, aboco-libro kaj kateĥismo, aperis dum la jaro 1859. En lernejoj ĝi estas instruata ekde 1979. Nuntempe la estonteco de la anar-samea lingvo estas minacata ĉar infanoj ne plu lernas ĝin hejme. Por savi la lingvon estis organizita fine de 1990-aj jaroj lingvonesto por anar-sameaj infanoj. Tamen la ekzisto de lingvo-nesto estas daŭre minacata pro la manko de financado.

La anar-sameoj estas parte fiŝkaptistoj, parte okupiĝas pri boaco-bredado kaj agrikulturo.

Gramatiko[redakti | redakti fonton]

Kazoj[redakti | redakti fonton]

La anar-samea konas naŭ gramatikajn kazojn: nominativo, genitivo, akuzativo, lokativo, ilativo, komitativo, abesivo, esivo kaj partitivo. La genitivo kaj akusativo ofte havas la saman finaĵon, la partitivo estas ne tro produktiva kaj nur aperas en la singularo.

Personaj pronomoj[redakti | redakti fonton]

La personaj pronomoj aperas en tri gramatikaj nombroj: singularo, dualo kaj pluralo.

Persono anar-samee Esperanto
1. Sg. mun mi
2. Sg. tun vi
3. Sg. sun li/ŝi
1. Du. muoi ni ambaŭ
2. Du. tuoi vi ambaŭ
3. Du. suoi ili ambaŭ
1. Pl. mij ni
2. Pl. tij vi
3. Pl. sij ili