Palatalo: Malsamoj inter versioj

	Lokoj de artikulacio
	Labialo
	Bilabialo
	Labial-velaro
	Labial-alveolaro
	Labial-dentalo
	Koronalo
	Lango-labialo
	Interdentalo
	Dentalo
	Alveolaro
	Apeksa konsonanto
	Laminalo
	Postalveolaro
	Alveolo-palatalo
	Retroflekso
	Dorsalo
	Palatalo
	Labial-palatalo
	Velsono
	Uvularo
	Uvular-epiglotalo
	Radikalo
	Faringalo
	Epigloto-faringalo
	Epiglotalo
	Glotalo
	Ĉi tiu paĝo entenas fonetikan informon en la IFA, kiu povas ne ĝuste montriĝi per iuj retumiloj.
	[Helpon!]
	v • d • r

Browse history interactively

[nekontrolita versio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 05:48, 5 jun. 2007

Palataloj, palatalaj konsonantoj, aŭ palataj konsonantoj estas konsonantoj artikulaciataj per la korpo de la lango levita kontraŭ la dura palato (la meza parto de la plafono de la buŝo).

Konsonantoj kun la pinto de la lango kurbigita dorsen kontraŭ la palaton nomiĝas retrofleksoj.

Komunaj palataloj

La plej komuna speco de palatala konsonanto estas la treege komuna alproksimanto j, kiu kalkuliĝas entute, inter la dek plaj oftaj sonoj inter la lingvoj de la mondo. La nazalo ɲ ankaŭ oftas, troviĝante en po ĉirkaj 35 elcento de la lingvoj de la mondo^[1], en la plejo el kiuj ĝia respektiva obstruanto estas ne la plosivo c, sed la afrikato [[senvoĉa postalveolara afrikato|tʃ]]. Nur malmultaj lingvoj en norda Eŭrazio, la Amerikoj, kaj centra Afriko faras kontraston inter palatalaj plosivoj kaj postalveolaraj afrikatoj - la solaj bone konataj estas la hungara kaj la albana.

Notacia atentigo

Zorgu: la signoj de la IFA <c, ɟ> estas ofte uzataj, ne por palatalaj haltoj, sed por la palataligitaj velaraj haltoj [kʲ, ɡʲ], aŭ la palatalaj afrikatoj [c͡ç, ɟ͡ʝ], aŭ la alveolo-palatalaj afrikatoj [t͡ɕ, d͡ʑ], aŭ eĉ la postalveolaraj afrikatoj [t͡ʃ, d͡ʒ]. Tio estas malnova tradicio en la IFA. Veraj palatalaj haltoj relative malkomunas, do estas bona ideo certiĝi pri la prononco kiam ajn oni vidas iun <c, ɟ> en la transskribo de ia lingvo.

Palatigo

Konsonantoj kun aliaj primaraj artikulacioj povas esti palataligitaj, tio estas, akompanataj de la levado de la langa surfaco al la dura palato. Ekzemple, la angla [ʃ] (literumita sh) havas tian palatalan komponenton, kvankam ĝia primara artikulacio engaĝas la pinton de la lingo kaj la supran gingivon (tiu tipo de artikulacio nomiĝas palato-alveolara).

IFA

La palatalaj konsonantoj identigitaj de la Internacia Fonetika Alfabeto estas:

IFA	Priskribo	Ekzemplo
IFA	Priskribo	Lingvo	Ortografio	IFA	Signifo
	palatala nazalo	Franca	agneau	[aɲo]	ŝafido
	senvoĉa palatala plosivo	Hungara	hattyú	[hɒcːuː]	cigno
	voĉa palatala plosivo	Margi	ɟaɗí	[ɟaɗí]	hump of a bovino
	senvoĉa palatala frikativo	Germana	nicht	[nɪçt]	ne
	voĉa palatala frikativo	Hispana	yema	[ʝema]	ovo-flavo
	palatala alproksimanto	Angla	yes	[jɛs]	jes
	laterala palatala alproximanto	Itala	gli	[ʎi]	la (maskla pluralo)
	voĉa palatala implosivo	Svahila	hujambo	[huʄambo]	saluton

Piednotoj

↑ Ian Maddieson (kun ĉapitro kontribuita de Sandra Ferrari Disner); Patterns of sounds; Cambridge University Press, 1984. ISBN 0-521-26536-3

Vidu ankaŭ

[1] Ian Maddieson (kun ĉapitro kontribuita de Sandra Ferrari Disner); Patterns of sounds; Cambridge University Press, 1984. ISBN 0-521-26536-3

[1]

@@ Linio 11: / Linio 11: @@
 == Palatigo ==
-Konsonantoj kun aliaj primaraj artikulacioj povas esti '''[[palataligo|palataligitaj]]''', tio estas, akompanataj de la levado de la langa surfaco al la dura palato.  Ekzample, la angla {{IPA|[ʃ]}} (literumita ''sh'') havas tian palatalan komponenton, kvankam ĝia primara artikulacio engaĝas la pinton de la lingo kaj la supran gingivon (tiu tipo de artikulacio nomiĝas [[Palato-alveolaro|palato-alveolara]]).
+Konsonantoj kun aliaj primaraj artikulacioj povas esti '''[[palataligo|palataligitaj]]''', tio estas, akompanataj de la levado de la langa surfaco al la dura palato.  Ekzemple, la angla {{IPA|[ʃ]}} (literumita ''sh'') havas tian palatalan komponenton, kvankam ĝia primara artikulacio engaĝas la pinton de la lingo kaj la supran gingivon (tiu tipo de artikulacio nomiĝas [[Palato-alveolaro|palato-alveolara]]).
 == IFA ==
@@ Linio 20: / Linio 20: @@
 ! rowspan="2" | IFA
 ! rowspan="2" | Priskribo
-! colspan="4" | Ekzamplo
+! colspan="4" | Ekzemplo
 |-style="background:gray; color:white"
 ! Lingvo