Finnlando

Finnlando
Suomen tasavalta Republiken Finland Finnlando
Detaloj	Detaloj
Nacia himno: Maamme (finne), Vårt land (svede)
Nacia devizo: –
suverena ŝtato • lando • unueca ŝtato • lando ĉe la Balta Maro • OECD-lando
Bazaj informoj
Ĉefurbo	Helsinko (559 330)
Oficiala(j) lingvo(j)	finna lingvo, sveda lingvo
Uzata(j) lingvo(j)	finna, sveda
Plej ofta(j) religio(j)	kristanoj: luteranoj 84,6%, ortodoksuloj 1,1%
Areo	338 145 km²
- % de akvo	9,4 %
Loĝantaro	5 255 580 (2006) (29-a de februaro 2024)
Loĝdenso	16 loĝ./km²
Horzono	+2 (en somero +3)
Interreta domajno	fi
Landokodo	FI
Telefona kodo	358
Plej alta punkto	Halti
Plej malalta punkto	Balta Maro
Politiko
Politika sistemo	Respubliko
Ŝtatestro	prezidanto Tarja Halonen ekde 2000
Ĉefministro	Matti Vanhanen ekde 2003
Nacia tago	6-a de decembro
Sendependiĝo	deklarita la 6-an de decembro 1917; disde Rusio
Ekonomio
Valuto	Eŭro (EUR)
Membro de Eŭropa Unio • Unuiĝintaj Nacioj • Organizaĵo pri Ekonomiaj Kunlaboro kaj Evoluigo • Konsilio de Eŭropo • Eŭropa Kosma Agentejo • Monda Organizaĵo pri Komerco • Nordia Konsilistaro • Nordpolusa Konsilio • Nordic Battle Group • Eŭropa suda observatorio • Konsilio de Baltmaraj Ŝtatoj • Organizo por Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo • Internacia Banko por Rekonstruo kaj Disvolvigo • Internacia Disvolviĝa Asocio • Internacia Financa Korporacio • Multflanka Investado-Garantia Agentejo • Internacia Centro por Dispozicio de Disputoj pri Investado • Afrika Banko por Disvolviĝo • Banko por Azia Disvolviĝo • Aŭstralia Grupo • Eŭropa Organizaĵo por la Sekureco de Aera Navigado • Traktato pri Malfermita Ĉielo • Misilo-Teknologia Regada Reĝimo • Interpol • Atomkerna Provizanta Grupo • Organizaĵo por la Malpermeso de Kemiaj Armiloj • Eŭropa Movada Kunordiga Centro • Strategic Airlift Capability • Internacia Hidrografia Organizo • Internacia Energi-Agentejo • Unesko • Grupo pri Teraj Observoj • Universala Poŝta Unio • Internacia Telekomunika Unio • Schengen-spaco • Vizorezigna programo de Usono • Monda Organizaĵo pri Meteologio • Monda Organizaĵo pri Sano • Barents Euro-Arctic Council • NATO • Antarkta traktato • Partnereco por paco • Tutmonda Pridogana Organizo • Internacia Holokaŭsta Memora Alianco • Eŭropa Liber-Komerca Asocio vd
Esperanto-movado
Landa E-asocio	Esperanto-Asocio de Finnlando

Finnlando, foje en Esperanto ankaŭ (nerekomendite) nomata Suomio, estas lando en Norda Eŭropo, ĉe la Balta maro. Ĝi limas kun Rusio, Svedio kaj Norvegio.

La lando estas membro de la Eŭropa Unio kaj de la UNO (1955).

Ĉefaj urboj

• Tampere (200 966; 2003-12-31)
• Turku (sveda nomo Åbo; 175 059; 2003-12-31)
• Oulu (125 960; 2003-12-31).

Administra divido

vidu paĝon Provincoj de Finnlando

6 gubernioj (lääni), 20 provincoj (maakunta), 444 komunumoj (kunta).

Gubernioj

• Suda Finnlando (Etelä-Suomen lääni)
• Orienta Finnlando (Itä-Suomen lääni)
• Okcidenta Finnlando (Länsi-Suomen lääni)
• Oulu-gubernio (Oulun lääni)
• Laponia gubernio (Lapin lääni)
• Alando (Åland/Ahvenanmaa)

Lingvoj

• Ŝtatlingvoj: La finna kaj la sveda.
• Parolataj lingvoj: finna (92 % de la loĝantaro), sveda (5,6 %), sameaj (0,03 %)

Ekonomio

• GNP: totala - 139,7 miliardoj da eŭroj; pokapa - 26 863 eŭroj (2002).
• Eksporto: elektronikaj kaj elektraj varoj 27,5 %; metaloj, maŝinoj kaj veturiloj 27,1 %; papero, celulozo kaj lignaĵoj 25,7 %; kemiaĵoj 11,5 %, alio 8,2 % (2002).

Politiko

vidu

• Politikaj partioj en Finnlando
• Finnlanda parlamento

Historio

La historion de Finnlando grave influis ĝiaj grandaj najbaroj Svedio kaj Rusio. Ĝis 1809 la lando estis parto de Svedio, ekde tiam ĝis 1917 ĝi apartenis al la Rusa imperio, kiel aŭtonoma grandprinclando. Deklaris sin sendependa je 1917-12-06.

vintra milito, Mauno Koivisto, Urho Kekkonen

Esperanto-movado en Finnlando

Vidu artikolon: Esperanto-movado en Finnlando.

La historio de la frua Esperanto-movado estas legebla en jena artikolo el Enciklopedio de Esperanto: Frua Esperanto-movado/Finnlando.

Cetere

Al Finnlando apartenas duonmemstara Alando (finnlingve Ahvenanmaa, svede Åland).

En Finnlando troviĝas multe da sovaĝejaj kabanoj

Vidu ankaŭ

• Listo de urboj de Finnlando
• Landnomoj

Eksteraj ligiloj

• tradiciaj vestoj de Finnlando