Franca signolingvo: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Oryanw (diskuto | kontribuoj) prilaboro de traduko far Maksimbot el la angla wp |
Oryanw (diskuto | kontribuoj) e Vikipedio:Lingvoj/ISO 639-3 fsl alinomita al Franca mansigna lingvo: prilaborita |
||
(Neniu diferenco)
| |||
Kiel registrite je 06:37, 7 aŭg. 2007
| Franca-mansigna lingvo | |
| signolingvo • lingvo • moderna lingvo | |
|---|---|
| franca-gestolingva familio | |
| Parolata en | Francio |
| Parolantoj | 283 000 |
| Signantoj | taksita 50,000–100,000 |
 | |
| Lingvistika klasifiko | |
Malnova Franca-mansigna lingvo | |
| Lingvaj kodoj | |
| Lingvaj kodoj | |
| ISO 639-2 | sgn-FR |
| ISO 639-3 | fsl |
| Glottolog | fren1243 |
| Angla nomo | French Sign Language |
| Franca nomo | langue des signes française |
La Franca Mansigna Lingvo (langue des signes française aŭ LSF) estas la mansigna lingvo (gestolingvo) de la surduloj en la lando Francio. Laŭ Ethnologue, ĝi havas de 50 000 ĝis 100 000 aŭtoĥtonajn parolantojn.
La Franca-mansigna lingvo parencas al la Nederlanda-mansigna lingvo (NGT), la Flandra-mansigna lingvo (VGT), la Belga-Franca-mansigna lingvo (LSFB), la Irlanda-mansigna lingvo (ISL), la Usona-mansigna lingvo (ASL), kaj la Kebeki-mansigna lingvo (LSQ).
Historio
La Francan mansignan lingvon oni ofte, kvankam erare, atribuas al la laboro de la abato Karlo Michel de l'Épée (l'abbé de l'Épée). Fakte, onidire li esploris la jam ekzistantan lingvon tute hazarde; fuĝinta en apudan domon por eskapi pluvon, li renkontis paron de ĝemelaj fratinoj, surdulinoj, kaj lin frapis la riĉeco kaj komplekseco de la lingvo kiun ili uzis por komuniki inter si kaj la surda Pariza komunumo. La abato sin taskis lerni la lingvon, nun nomata la Malnova franca mansigna lingvo, kaj eble li fondis liberan lernejon por surduloj. Ĉe tiu lernejo, lia ellaboris sistemon, kiun li nomis "metodaj signoj", por instrui siajn studentojn legi kaj skribi. La abato iamfine povis fari publikajn eksponojn (1771 al 1774) pri sia sistemo, manifestaciojn, kiuj allogis edukistojn kaj eminentulojn el la tuta kontinento kaj kiuj vulgarigis la ideon, ke la surduloj povas edukiĝi, aparte per gestado.
La metodaj signoj kiujn li kreis estis miksaĵo de mansignolingvaj vortoj kiujn li lernis kun iuj gramatikaj termoj kiujn li inventis. La rezulta kombinaĵo, artefarita lingvo, estis super-komplika kaj tute neuzebla de liaj studentoj. Ekzemple, kie lia sistemo emis detale konstrui la vorton "nekomprenebla" per ĉeno de 5 gestajn vortojn ("eno-kompreni-ebla-adjektivo-ne"), la natura surda lingvo simple diris "kompreni-neebla". LSF estis ne inventita de la abato, sed liaj gravaj kontribuoj al la surda komunumo estis agnoski, ke la surdulo ne bezonas parolatan lingvon por povi pensi, kaj malrekte akceli la naturan kreskadon de la lingvo pere de tio ke li kunigis tiom da surdulaj studentoj sub unusaman tegmenton.
La Franca mansigna lingvo prosperis de tiu momento ĝis la malfrua 19-a jarcento je kiu punkto skismo inter la manparolismaj kaj buŝparolismaj skoloj jam de longe ellaboriĝis. En 1880 la Milana Internacia Kongreso de Instruistoj por la Surduloj-Mutuloj kongresis kaj decidis, ke la buŝparolisma tradicio preferendas. Postiome, la uzo de mansigna lingvo iĝis traktata kiel barilo al la lerno de perbuŝa konversacio, kaj tial forbariĝis de la klasĉambro.
Ĉi tiu situacio estis restonta en Francio ĝis la malfruaj 1970-aj jaroj kiam la surda komunumo komencis batali por pli granda agnosko de la mansigna lingvo kaj por dulingva klerigada sistemo. Oni devis atendi ĝis 1991 kiam la Ĝenerala Asembleo leĝigis la leĝon Fabius, oficiale rajtiganta la uzon de la LSF por la klerigado de surdaj infanoj. Leĝo estis ankaŭ farita en 2004 plene agnoskante LSF-on kiel lingvon proprarajtan).
Latina alfabeto per gestoj
La Franca gesta alfabeto estas uzata, kaj por distingi signojn de FSL, kaj por kunigitaj Francaj vortoj dum gestado de mansignoj.
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
- Elemento de Ethnologue pri LSF
- LSF sur le TTT - Retejo far studentoj de Pariza Universitato (en laFranca) kiu enhavas videoojn de multaj personaj signoj
- La LSF-a wikibook (en la Franca)
- WebSourd - retejo en la Franca kaj la LSF
- Ĝeneralaj informoj pri LSF kaj Surda komunumo