Teleskopo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e slovenian interwiki
Ismo (diskuto | kontribuoj)
e ligilo
Linio 1: Linio 1:
'''Teleskopo''' amasigas kaj [[fokuso|fokusas]] [[elektromagneta radiado|elektromagnetan radiadon]]. Ĝi estas eble la plej grava [[astronomio|astronomia]] [[ilo]]. Teleskopoj pligrandigas la ŝajnan [[angula grandeco|angulan grandecon]] de objektoj, krom ilia ŝajna [[heleco]]. Estas kredita ke [[Galileo Galilei|Galileo]] estis la unua uzi teleskopon por astronomiaj celoj.
'''Teleskopo''' amasigas kaj [[fokuso|fokusas]] [[elektromagneta radiado|elektromagnetan radiadon]]. Ĝi estas eble la plej grava [[astronomio|astronomia]] [[ilo]]. Teleskopoj pligrandigas la ŝajnan [[angula grandeco|angulan grandecon]] de objektoj, krom ilia ŝajna [[heleco]]. Estas kredate, ke [[Galilejo]] estis la unua, kiu uzis teleskopon por astronomiaj celoj.


La vorto "teleskopo" kutime signifas [[optika teleskopo|optikan teleskopon]], sed estas teleskopoj por la plejparto de la [[elektromagneta spektro|spektro]] de elektromagneta radiado.
La vorto "teleskopo" kutime signifas [[optika teleskopo|optikan teleskopon]], sed estas teleskopoj por la plejparto de la [[elektromagneta spektro|spektro]] de elektromagneta radiado.
Linio 5: Linio 5:
[[Radia Teleskopo|Radiaj teleskopoj]] estas fokusitaj [[radio|radiaj]] [[anteno]]j, kutime formitaj kiel grandaj pelvoj. La pelvo foje konstruiĝas el [[konduktivo|konduktiva]] drata maŝo kies truoj estas pli malgrandaj ol [[ondolongo]]. Radiaj teleskopoj ofte operaciiĝas duope, aŭ plurope, sintezi grandan "virtualan" aperturon, kiu estas simila laŭ grandeco al la distanco inter la teleskopoj. La plej granda estas preskaŭ tiel larĝa kiel la Tero. Oni nun aplikas aperaturan sintezon al optikaj teleskopoj.
[[Radia Teleskopo|Radiaj teleskopoj]] estas fokusitaj [[radio|radiaj]] [[anteno]]j, kutime formitaj kiel grandaj pelvoj. La pelvo foje konstruiĝas el [[konduktivo|konduktiva]] drata maŝo kies truoj estas pli malgrandaj ol [[ondolongo]]. Radiaj teleskopoj ofte operaciiĝas duope, aŭ plurope, sintezi grandan "virtualan" aperturon, kiu estas simila laŭ grandeco al la distanco inter la teleskopoj. La plej granda estas preskaŭ tiel larĝa kiel la Tero. Oni nun aplikas aperaturan sintezon al optikaj teleskopoj.


[[Iksoradio|Iksoradiaj]] kaj [[gamaradio|gamaradiaj]] teleskopoj havas malfacilaĵon ĉar tiaj radioj trairas la plimulton da metaloj kaj vitroj. Ili uzas ringajn "deturnetantajn" spegulojn, faritaj el [[pezaj metaloj]], kiuj reflektas la radiojn nur kelke grade. Ĉi tia spegulo kutime estas sekco de rotaciita [[parabolo]].
[[Iksoradio|Iksoradiaj]] kaj [[gamaradio|gamaradiaj]] teleskopoj havas malfacilaĵon, ĉar tiaj radioj trairas la plimulton da metaloj kaj vitroj. Ili uzas ringajn "deturnetantajn" spegulojn, faritaj el [[pezaj metaloj]], kiuj reflektas la radiojn nur kelke grade. Ĉi tia spegulo kutime estas sekco de rotacianta [[parabolo]].


[[de:Teleskop]]
[[de:Teleskop]]

Kiel registrite je 13:36, 8 maj. 2005

Teleskopo amasigas kaj fokusas elektromagnetan radiadon. Ĝi estas eble la plej grava astronomia ilo. Teleskopoj pligrandigas la ŝajnan angulan grandecon de objektoj, krom ilia ŝajna heleco. Estas kredate, ke Galilejo estis la unua, kiu uzis teleskopon por astronomiaj celoj.

La vorto "teleskopo" kutime signifas optikan teleskopon, sed estas teleskopoj por la plejparto de la spektro de elektromagneta radiado.

Radiaj teleskopoj estas fokusitaj radiaj antenoj, kutime formitaj kiel grandaj pelvoj. La pelvo foje konstruiĝas el konduktiva drata maŝo kies truoj estas pli malgrandaj ol ondolongo. Radiaj teleskopoj ofte operaciiĝas duope, aŭ plurope, sintezi grandan "virtualan" aperturon, kiu estas simila laŭ grandeco al la distanco inter la teleskopoj. La plej granda estas preskaŭ tiel larĝa kiel la Tero. Oni nun aplikas aperaturan sintezon al optikaj teleskopoj.

Iksoradiaj kaj gamaradiaj teleskopoj havas malfacilaĵon, ĉar tiaj radioj trairas la plimulton da metaloj kaj vitroj. Ili uzas ringajn "deturnetantajn" spegulojn, faritaj el pezaj metaloj, kiuj reflektas la radiojn nur kelke grade. Ĉi tia spegulo kutime estas sekco de rotacianta parabolo.