Nordĝermana lingvaro: Malsamoj inter versioj

La termino nordĝermana lingvaro respektive skandinava lingvaro ne inkluzivas ĉiujn lingvojn parolatajn en Skandinavio, sed nur tiujn, kiuj devenas de la norda vario de la ĝermana lingvo parolita en la regiono dum la unua jarmilo post Kristo. Inter la nuntempe ankoraŭ vivaj lingvoj temas pri

la dana,
la feroa,
la islanda,
la norvega (ortografioj bokmål kaj nynorsk) kaj
la sveda.

Dum la faroa kaj islanda lingvoj evoluis relative izolite, pro la insula situo de siaj loĝantoj, kontraste la dana, norvega kaj sveda lingvoj ĝis antaŭ nelonge estis tiom interkompreneblaj ke ŝajnis esti nur tri variaĵoj de unu sola skandinava lingvo. Dum la lastaj jardekoj de la 20-a jarcento la malsimilaĵoj kreskis, precipe inter la dana kaj la aliaj du. Tamen, norvegoj, svedoj kaj danoj ankoraŭ bone komprenas unu la aliajn. Tial eblas aserti, ke temas pri unu, iom-post-iome aliiĝanta dialektaro, kion oni pro potencecaj celoj oficialigis diversmaniere en la tri regnoj. Simila situacio ekestis en la 1990-oj en Balkana duoninsulo, kie oni alstrebis disigi la serbokroatan lingvon al unu lingvo serba kaj unu kroata. Vere, kvankam sufiĉe malsame sonas dialektoj dana kaj norvega, gramatike kaj vortoprovize malpli grandas la klafto ol tiu inter norda kaj suda dialektoj en Germanio.

Komparu:

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
+'''Historia superrigardo de la nordĝermana lingvaro:'''
-#redirect[[Nord-ĝermana lingvaro]]
+[[Praskandinavia lingvo|Praskandinavia]] (mortinta)
+::::::> [[Malnovdana lingvo|Malnovdana]] (mortinta) > [[Dana lingvo|Dana]]
+::::::> [[Malnovsveda lingvo|Malnovsveda]] (mortinta) > [[Sveda lingvo|Sveda]]
+::::::> [[Pragotlanda lingvo|Pragotlanda]] (mortinta) > [[Gotlanda lingvo|Gotlanda]]
+:::::::(''[[Orient-Nordia lingvaro]]'')
+::::::> [[Norena lingvo|Norena]] (mortinta)
+:::::::::::> [[Norvega lingvo|Norvega]] ([[bokmål]] kaj [[nynorsk]])
+:::::::::::> [[Islanda lingvo|Islanda]]
+:::::::::::> [[Feroa lingvo|Feroa]]
+:::::::::::> [[Norna lingvo|Norna]] (mortinta)
+:::::::(''[[Okcident-Nordia lingvaro]]'')
+----
+La termino '''nordĝermana lingvaro''' respektive '''skandinava lingvaro''' ne inkluzivas ĉiujn lingvojn parolatajn en Skandinavio, sed nur tiujn, kiuj devenas de la norda vario de la [[ĝermana lingvo]] parolita en la regiono dum la unua jarmilo post Kristo. Inter la nuntempe ankoraŭ vivaj lingvoj temas pri
+*[[dana lingvo|la dana]],
+*[[feroa lingvo|la feroa]],
+*[[islanda lingvo|la islanda]],
+*[[norvega lingvo|la norvega]] (ortografioj ''[[bokmål]]'' kaj ''[[nynorsk]]'') kaj
+*[[sveda lingvo|la sveda]].
+Dum la faroa kaj islanda lingvoj evoluis relative izolite, pro la insula situo de siaj loĝantoj, kontraste la dana, norvega kaj sveda lingvoj ĝis antaŭ nelonge estis tiom interkompreneblaj ke ŝajnis esti nur tri variaĵoj de unu sola skandinava lingvo. Dum la lastaj jardekoj de la 20-a jarcento la malsimilaĵoj kreskis, precipe inter la dana kaj la aliaj du. Tamen, norvegoj, svedoj kaj danoj ankoraŭ bone komprenas unu la aliajn. Tial eblas aserti, ke temas pri unu, iom-post-iome aliiĝanta dialektaro, kion oni pro potencecaj celoj oficialigis diversmaniere en la tri regnoj. Simila situacio ekestis en la 1990-oj en [[Balkana duoninsulo]], kie oni alstrebis disigi la [[serbokroata lingvo|serbokroatan lingvon]] al unu lingvo [[serba lingvo|serba]] kaj unu [[kroata lingvo|kroata]]. Vere, kvankam sufiĉe malsame sonas dialektoj dana kaj norvega, gramatike kaj vortoprovize malpli grandas la klafto ol tiu inter norda kaj suda dialektoj en [[Germanio]].
+[[Dosiero:NGmc relations.png|thumb|left|180px]]
+<br clear=all>
+== Komparu: ==
+* [[okcidentĝermana lingvaro]]
+* [[orientĝermana lingvaro]]
+[[Kategorio:Nordĝermana lingvaro]]
+[[Kategorio:Ĝermana lingvaro]]
+[[Kategorio:Lingvoj laŭ alfabeto]]
+[[Kategorio:Skandinavio]]
+[[af:Noord-Germaanse tale]]
+[[br:Yezhoù skandinavek]]
+[[ca:Llengües escandinaves]]
+[[cs:Severogermánské jazyky]]
+[[cy:Ieithoedd Germanaidd gogleddol]]
+[[da:Nordiske sprog]]
+[[de:Skandinavische Sprachen]]
+[[en:North Germanic languages]]
+[[es:Lenguas nórdicas]]
+[[et:Põhjagermaani keeled]]
+[[fi:Skandinaaviset kielet]]
+[[fr:Langues scandinaves]]
+[[hsb:Sewjerogermanske rěče]]
+[[hu:Északi germán nyelvek]]
+[[id:Bahasa Jermanik Utara]]
+[[is:Norræn tungumál]]
+[[it:Lingue germaniche settentrionali]]
+[[ja:北ゲルマン語群]]
+[[ko:북게르만어군]]
+[[lt:Skandinavų kalbos]]
+[[nds:Noordgermaansche Spraken]]
+[[nl:Noord-Germaanse talen]]
+[[nn:Nordgermanske språk]]
+[[no:Nordiske språk]]
+[[pl:Języki skandynawskie]]
+[[pt:Línguas germânicas setentrionais]]
+[[ru:Скандинавские языки]]
+[[sk:Severogermánske jazyky]]
+[[sv:Nordiska språk]]
+[[uk:Скандинавські мови]]
+[[zh:北日耳曼语支]]