Duoksino: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
[[Kemio]] > Dioksino
[[Kemio]] > Dioksino
----
----
'''Dioksinoj''' formas familion de toksaj kloraj [[organika kombinaĵo|organikaj kombinaĵoj]], kiuj [[bioakumuliĝo|bioakumuliĝas]] ĉe la homoj kaj la [[besto|bestoj]] pro sia solveco de graso. La plej fifama el tiuj estas 2,3,7,8-tetraklorodibenzo-''p''-dioksino, ofte mallongigita '''TCDD'''. La [[izomero|izomeroj]] enhavanta kloron ĉe la lokoj 2, 3, 7, kaj/aŭ 8 estas la plej toksaj izomeroj kaj tiuj, kiuj bioakumuliĝas. Dioksinoj nur estas kromprodukto, sen industria utilo.
Oni nomas dioksino en la ĉiutaga parolo klorajn, organikajn kombinaĵojn, kies baza strukturo konsistas el [[benzolo|benzolringoj]] kunligitaj per 2 oksigenaj atomoj. Dioksino apartenas al la longe ekzistantaj organikaj damaĝaj substancoj, t.e. ili ekzistas grandkvante en la naturo, ĉefe en grundo kaj el ĝi la dioksinoj trovas sian vojon tra la nutra ĉeno al la homo.


Dioksinoj estas produktataj en etaj koncentriĝoj, kiam organika materialo estas bruligita en la ĉeesto de kloro, ĉu la kloro ĉestas kiel [[klorido|kloridaj]] [[jono|jonoj]] ĉu kiel [[organoklora kombinaĵo|organokloraj kombinaĵoj]], do ili estas vaste produktataj en multaj situacioj tiel:
[[Image:TCDD_structure2.png|right|thumb|Structure of Dioxin]]
*rubbrulujoj;
*cindrigejoj por municipaj forĵetindaĵoj;
*sintrejoj por [[fero|fererco]];
*cindrigejoj por medicina rubo; kaj
*ejoj de la industrio de neferaj [[metalo|metaloj]].


Dioksinoj ankaŭ estas generitaj per reakcioj, kiuj ne koncernas bruligon — kiel blankigo de fibroj por papero aŭ teksumaĵoj, kaj dum la fabrikado de kloritaj fenoloj, precipe, kiam la reakcia temperaturo ne estas bone kontrolata. Kombinaĵoj influitaj inkluzivas la lignokonservanto [[pentaklorofenolo]] kaj [[herbicido|herbicidoj]] kiel [[2,4-D|2,4-diklorofenoksiacetata acido]] (aŭ 2,4-D) kaj 2,4,5-triklorofenoksiacetata acido (2,4,5-T). Pli altaj niveloj de klorizo bezonas pli altajn reakciajn temperaturojn kaj pli grandan produktadon de dioksino.
==Nomoj==


Dioksinoj ĉeestas en vasta aro de materialoj, uzataj de homo — inkluzive de preskaŭ tutaj substancoj, kiujn oni fabrikas el plastoj, rezinoj, aŭ blankigiloj. Tiuj materialoj inkluzivas tamponojn, kaj sortimenton da pakuma materialo por nutraĵoj. Ĉi tiu volas diri, ke tutaj homoj ricevas (almenaŭ) “tre” etan ĉiutagan dozon de dioksino.
La kemiaĵo dioksino estiĝis en [[1976]] per akcidenta ellaso de [[TCDD|tetraklordibenzo-p-dioksino]] en la itala urbo [[Seveso]].


==Efikoj por la Sano==
Kemie ĝi estas heterocikla kombinaĵo kun du oksigenatomoj (C<sub>4</sub>H<sub>4</sub>O<sub>2</sub>). La plej simpla reprezentanto estas la [[1,4-dioksino]].
{| align="right"
{| align="right"
| http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/1/17/041124_yushchenko_200.jpg
| http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/1/17/041124_yushchenko_200.jpg
|- align="center"
|- align="center"
| Viktor Juŝĉenko en junio kaj novembro
| [[Viktor JUŜĈENKO]] en julio 2004 (maldekstre) kaj novembro 2004 (dekstre) post venenado per dioksino
|}
|}
Ĝi kaŭzis verŝajne haŭtan deformon de [[Viktor JUŜĈENKO]] en 2004.


Dioksinoj akumulas en [[histo|histoj]] ([[bioakumuliĝo|bioakumuliĝas]]) dum tempo, do eĉ etaj malŝirmoj povas akumuliĝi ĝis danĝeraj niveloj.
[[Kategorio:Kemio]]


Dioksinoj kaŭzas severan formon de persista [[akneo]], konata kiel [[klorakneo]], ĉe homoj per tre altaj dozoj, kaj disvolviĝajn difektojn ĉe bestoj. Ĝi ankaŭ estas [[kancero|kanceriga]].




[[Ukrainio|Ukraina]] politikisto [[Viktor JUŜĈENKO]] estis malŝirmita kontraŭ preskaŭ morta dozo de dioksinoj en [[2004]].


[[cs:Dioxiny]]
[[de:Dioxin]]
[[en:Dioxin]]
[[en:Dioxin]]
[[es:Dioxina]]
[[es:Dioxina]]
[[de:Dioxine]]
[[fr:Dioxine]]
[[fr:Dioxine]]
[[it:Diossina]]
[[it:Diossina]]
[[ja:&#12480;&#12452;&#12458;&#12461;&#12471;&#12531;]]
[[ja:ダイオキシン]]
[[nl:Dioxine]]
[[nl:Dioxine]]
[[pl:Dioksyna]]
[[nn:Dioksin]]
[[no:Dioksin]]
[[zh:&#20108;&#22081;&#33521;]]


[[Kategorio:Kemio]]

Kiel registrite je 00:59, 15 dec. 2004

Kemio > Dioksino


Dioksinoj formas familion de toksaj kloraj organikaj kombinaĵoj, kiuj bioakumuliĝas ĉe la homoj kaj la bestoj pro sia solveco de graso. La plej fifama el tiuj estas 2,3,7,8-tetraklorodibenzo-p-dioksino, ofte mallongigita TCDD. La izomeroj enhavanta kloron ĉe la lokoj 2, 3, 7, kaj/aŭ 8 estas la plej toksaj izomeroj kaj tiuj, kiuj bioakumuliĝas. Dioksinoj nur estas kromprodukto, sen industria utilo.

Dioksinoj estas produktataj en etaj koncentriĝoj, kiam organika materialo estas bruligita en la ĉeesto de kloro, ĉu la kloro ĉestas kiel kloridaj jonoj ĉu kiel organokloraj kombinaĵoj, do ili estas vaste produktataj en multaj situacioj tiel:

Dosiero:TCDD structure2.png
Structure of Dioxin
  • rubbrulujoj;
  • cindrigejoj por municipaj forĵetindaĵoj;
  • sintrejoj por fererco;
  • cindrigejoj por medicina rubo; kaj
  • ejoj de la industrio de neferaj metaloj.

Dioksinoj ankaŭ estas generitaj per reakcioj, kiuj ne koncernas bruligon — kiel blankigo de fibroj por papero aŭ teksumaĵoj, kaj dum la fabrikado de kloritaj fenoloj, precipe, kiam la reakcia temperaturo ne estas bone kontrolata. Kombinaĵoj influitaj inkluzivas la lignokonservanto pentaklorofenolo kaj herbicidoj kiel 2,4-diklorofenoksiacetata acido (aŭ 2,4-D) kaj 2,4,5-triklorofenoksiacetata acido (2,4,5-T). Pli altaj niveloj de klorizo bezonas pli altajn reakciajn temperaturojn kaj pli grandan produktadon de dioksino.

Dioksinoj ĉeestas en vasta aro de materialoj, uzataj de homo — inkluzive de preskaŭ tutaj substancoj, kiujn oni fabrikas el plastoj, rezinoj, aŭ blankigiloj. Tiuj materialoj inkluzivas tamponojn, kaj sortimenton da pakuma materialo por nutraĵoj. Ĉi tiu volas diri, ke tutaj homoj ricevas (almenaŭ) “tre” etan ĉiutagan dozon de dioksino.

Efikoj por la Sano

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/1/17/041124_yushchenko_200.jpg
Viktor JUŜĈENKO en julio 2004 (maldekstre) kaj novembro 2004 (dekstre) post venenado per dioksino

Dioksinoj akumulas en histoj (bioakumuliĝas) dum tempo, do eĉ etaj malŝirmoj povas akumuliĝi ĝis danĝeraj niveloj.

Dioksinoj kaŭzas severan formon de persista akneo, konata kiel klorakneo, ĉe homoj per tre altaj dozoj, kaj disvolviĝajn difektojn ĉe bestoj. Ĝi ankaŭ estas kanceriga.


Ukraina politikisto Viktor JUŜĈENKO estis malŝirmita kontraŭ preskaŭ morta dozo de dioksinoj en 2004.