Duonvokalo: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[nekontrolita versio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 15:07, 18 feb. 2003

Lingvo > Lingvistiko > Gramatiko > Fonetiko

Duonvokalo estas vokalo, kiu ne formas silabokernon (en Esperanto j kaj ŭ), sed kiu kune kun vera vokalo formas diftongojn (aj, ej, oj, uj, aŭ, eŭ, oŭ). Nur escepte ŭ povas troviĝi antaŭ vokalo: ŭa (infana ploro), ŭaks (ranbleko), ŭo (nomo de la litero); dum j tre ofte troveblas en tia pozicio: ja, je, ju, joviala. Ideale oni prononcu la silabkomencajn duonvokalojn same kiel la silabfinajn, sed pro influo de kelkaj nacilingvoj multaj esperantistoj emas fari distingon, plifermante la buŝon: Ekzemple, kaj en la norvega kaj la angla lingvoj, la vorto por "jes" estas prononcata respektive [ja/ⁱa] (aŭ eĉ [^ea]) kaj [jes/ⁱes], dum germanlingvanoj diras [ja] kun eta froto. Simila malsamo troveblas inter franca oi [ŭi] kaj angla we [ŭi] "ni" La rezulto estas ne duonvokalo, sed (duon)konsonanto.

En analizoj de interalie la hispana oni kutime kalkulas ankaŭ la kombinon duonvokalo+vokalo kiel diftongon. Ĉe senfrota prononco, tiu analizo povas esti defendata kiel taŭga ankaŭ por Esperanto. Tiukaze, la nombro de diftongoj en nia lingvo duobliĝas, kaj eĉ triftongoj atesteblas.

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
 [[Lingvo]] > [[Lingvistiko]] > [[Gramatiko]] > [[Fonetiko]]
-'''Duonvokalo''' estas vokalo, kiu ne formas silabon (en Esperanto '''j''' kaj '''ŭ'''), sed nur [[Diftongo|diftongojn]] (aj, ej, oj, uj, aŭ, eŭ, oŭ), kiuj jam formas silabojn. Nur escepte '''ŭ''' povas troviĝi antaŭ vokalo: ŭa (infana ploro), ŭaks (rano), ŭo (nomo de la litero); dum '''j''' tre ofte troveblas en tia pozicio: ja, je, ju, joviala. Ideale oni prononcu la silabkomencajn duonvokalojn same kiel la silabfinajn, sed pro influo de kelkaj nacilingvoj multaj esperantistoj emas fari distingon, plifermante la buŝon: Ekzemple, kaj en la [[Norvega lingvo|Norvega]] kaj la [[Angla lingvo|Angla]] lingvoj la vorto por "jes" estas prononcata respektive [ja/<sup>i</sup>a] (aŭ eĉ [<sup>e</sup>a]) kaj [jes/<sup>i</sup>es], dum [[Germana lingvo|Germanlingvanoj]] diras [<strike>j</strike>a] kun eta froto. Simila malsamo troveblas inter [[Franca lingvo|Franca]] ''oi'' [ŭi] kaj Angla ''we'' [<strike>ŭ</strike>i] "ni"
+'''Duonvokalo''' estas vokalo, kiu ne formas silabokernon (en Esperanto '''j''' kaj '''ŭ'''), sed kiu kune kun vera vokalo formas [[Diftongo|diftongojn]] (aj, ej, oj, uj, aŭ, eŭ, oŭ). Nur escepte '''ŭ''' povas troviĝi antaŭ vokalo: ŭa (infana ploro), ŭaks (ranbleko), ŭo (nomo de la litero); dum '''j''' tre ofte troveblas en tia pozicio: ja, je, ju, joviala. Ideale oni prononcu la silabkomencajn duonvokalojn same kiel la silabfinajn, sed pro influo de kelkaj nacilingvoj multaj esperantistoj emas fari distingon, plifermante la buŝon: Ekzemple, kaj en la [[Norvega lingvo|norvega]] kaj la [[Angla lingvo|angla]] lingvoj, la vorto por "jes" estas prononcata respektive [ja/<sup>i</sup>a] (aŭ eĉ [<sup>e</sup>a]) kaj [jes/<sup>i</sup>es], dum [[Germana lingvo|germanlingvanoj]] diras [<strike>j</strike>a] kun eta froto. Simila malsamo troveblas inter [[Franca lingvo|franca]] ''oi'' [ŭi] kaj angla ''we'' [<strike>ŭ</strike>i] "ni"
 La rezulto estas ne ''duonvokalo'', sed (duon)[[konsonanto]].
-En analizoj de interalie la [[Hispana lingvo]] oni kutime kalkulas ankaŭ ''duonvokalo+vokalo'' [[diftongo]]. Se senfrote prononcata, tiu analizo povas esti defendata taŭgi ankaŭ por Esperanto. Tiukaze, la nombro de diftongoj en nia lingvo duobliĝas, kaj eĉ [[triftongoj]] atesteblas.
+En analizoj de interalie la [[Hispana lingvo|hispana]] oni kutime kalkulas ankaŭ la kombinon ''duonvokalo+vokalo'' kiel [[diftongo]]n. Ĉe senfrota prononco, tiu analizo povas esti defendata kiel taŭga ankaŭ por Esperanto. Tiukaze, la nombro de diftongoj en nia lingvo duobliĝas, kaj eĉ [[triftongoj]] atesteblas.