Domokupado: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[nekontrolita versio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 12:46, 22 maj. 2009

Domokupado estas la politika ago enloĝi kontraŭleĝe forlasitan aŭ neenloĝatan lokon aŭ konstruaĵon, kiun la domokupanto ne posedas, ne lupagas aŭ ne havas la permeson uzi. Domokupado multe pli oftas en urboj ol kampare, precipe tie, kie okazas urba ruiniĝo. Laŭ la aŭtoro Robert Neuwirth, estas tiom multe, kiom unu miliardoj da domokupantoj tramonde, do ĉirkaŭ unu el ĉiu sepa homo.

Dum la 17^a jarcento ekaperis la angla vorto squat por difini la kontraŭleĝajn terokupadon fare de anglaj kamparanoj, la Diggers. La 1^a de aprilo 1649 okazis apud Londono la unua konata domokupado, antaŭenigita fare de Gerrard Winstanley.

Plureca realo

Okupita domo povas enhavi aŭ ununuran loĝanton aŭ plurajn dekojn, kaj esti ĉu malgranda urbcentra loĝejo, ĉu vastega ĉirkaŭurba industria ruino. Kondiĉoj ankaŭ tre varias: de plena sanmalfavoreco ĝis deca komforto komparebla kun normala loĝejo (akvo, elektro, gaso, varmeco, vasteco, ktp.).

Enloĝantoj ankaŭ troviĝas en okupita domo pro pluraj malsamaj kialoj: junaj fuĝintoj, enmigrintoj, nomadaj petveturistoj, senhejmuloj, [[anarkiisto|anarkiistoj]...

Kial okupi domon

Pro neceso

Eble konsideri domokupadon kiel ilo por konstrui alternativan ekonomian modelon. Do okupato ofte unue rezultas el monaj kialoj: uloj, familioj aŭ grupoj serĉas lokon kie vivi, sed ili ne povas pagi loĝkoston.

Pro konvinko

Certaj domokupistoj, ideologie proksimaj al maldekstra ekstremismo, al anarkiismo aŭ aŭtonomismo, konkretigas iliajn ideojn pri rifuzo de privata proprieco. Laŭ ili, per ekvilibra disigo de havaĵoj kaj kostoj, eblas malpliigi sian monan dependecon kaj permesi zorgi pri plibonan reordigadon de sia propra vivtempo. Ĉefe, ili tiel provadas antaŭenigi kulturajn kaj politikajn alternativojn pere de memzorgismo. La tuta enloĝantaro kutime kuniĝas por pridiskuti kaj kune zorgi pri la elektoj, kiuj rilatas al la funkciado aŭ evoluado de la loko. Ĉi tia organizado malpermesas, laŭ ties partianoj, ke ekaperu estroj.

Fine, en la plej stabilaj okupitaj domoj, ofte aperas interhelpaj kaj solidarecaj retoj. Domokupado tiel havas rolon bonvenigi la ekstere-neakceptitajn grupojn kiel la GLATanoj aŭ rifuĝintoj.

Lokaj realoj

Okcidenta Eŭropo

En Okcidenta Eŭropo, kaj inter aliaj lokoj en Nederlando, kie la movado famiĝis, kaj en Berlino, kie pro historiaj kaj politikaj kialoj kelkaj kvartaloj malplivaloriĝis portempe kaj en Hispanio, tre ofte la domokupado estas asocia al alternativa movado por setligi en tiuj okupitaj domoj, ne nur loĝejojn, sed ĉefe sociajn sidejojn, kie oni povas realigi alternativajn aktivaĵojn, kiel liberaj kursoj, teatro, muziko, politika agado, ktp. Ofte tio utilas por havi la komplicecon de kvartalanojn, sed ankaŭ ofte male. Por tia uzado oni preferas forlasitajn fabriekojn, grandajn konstruaĵojn, ktp. La polico post iom da burokratado elhejmigas la okupintojn, kiuj tre ofte okupas novan domon. Tiu movado uzas eĉ propran simbolon, kiu konsistas el fulmo ene de cirklo.

Ŝablono:LigoElstara

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
 [[Dosiero:Quan viure luxe okupar dret.jpg|thumb|right|250px|[[Murskribaĵo]] [[kataluna lingvo|katalunlingva]]: «Kiam vivi estas lukso, okupadi estas rajto»]]
 [[Image:Okupa.svg|thumb|Simbolo domokupa]]
-'''Domokupado''' estas la [[politiko|politika]] ago de enloĝi [[leĝo|kontraŭleĝe]] forlasitan aŭ neenloĝatan lokon aŭ konstruaĵon, kiun la domokupanto ne posedas, lupagas, aŭ permesas uzi. Domokupado multe pli oftas en [[urbo]]j ol enkampare, precipe tie, kie okazas urba ruiniĝo. Laŭ la aŭtoro Robert Neuwirth, estas tiom multe, kiom unu miliardoj da domokupantoj tramonde, aŭ ĉirkaŭ unu el ĉiuj sep homoj.
+'''Domokupado''' estas la [[politiko|politika]] ago enloĝi [[leĝo|kontraŭleĝe]] forlasitan aŭ neenloĝatan lokon aŭ konstruaĵon, kiun la domokupanto ne posedas, ne lupagas aŭ ne havas la permeson uzi. Domokupado multe pli oftas en [[urbo]]j ol kampare, precipe tie, kie okazas urba ruiniĝo. Laŭ la aŭtoro Robert Neuwirth, estas tiom multe, kiom unu miliardoj da domokupantoj tramonde, do ĉirkaŭ unu el ĉiu sepa homo.
-Dum la [[17a jarcento|17<sup>a</sup> jarcento]] ekaperi la angla vorto '''squat''' por desegni la kontraŭleĝajn terokupadon far [[Anglio|anglaj]] [[kamparano|kamparanoj]], la ''Diggers''. La [[1-a de aprilo|1<sup>a</sup> de aprilo]] [[1649]] okazis apud [[Londono]] la unua konita domokupado, antaŭenigita far Gerrard Winstanley.
+Dum la [[17a jarcento|17<sup>a</sup> jarcento]] ekaperis la angla vorto '''squat''' por difini la kontraŭleĝajn terokupadon fare de [[Anglio|anglaj]] [[kamparano|kamparanoj]], la ''Diggers''. La [[1-a de aprilo|1<sup>a</sup> de aprilo]] [[1649]] okazis apud [[Londono]] la unua konata domokupado, antaŭenigita fare de Gerrard Winstanley.
-== Plureca realeco ==
+== Plureca realo ==
-Okupita domo povas enhavi kaj unu nuran enloĝanton, kaj plurajn dekojn, kaj esti ĉu malgranda urbcentra loĝejo, ĉu vastega ĉirkaŭurba industria ruino. Kondiĉoj ankaŭ tre variadas: el plena sanmalfavoreco ĝis deca komforto kompareblas kun normala loĝejo (akvo, elektro, gaso, varmeco, vasteco, ktp.).
+Okupita domo povas enhavi aŭ ununuran loĝanton aŭ plurajn dekojn, kaj esti ĉu malgranda urbcentra loĝejo, ĉu vastega ĉirkaŭurba industria ruino. Kondiĉoj ankaŭ tre varias: de plena sanmalfavoreco ĝis deca komforto komparebla kun normala loĝejo (akvo, elektro, gaso, varmeco, vasteco, ktp.).
 Enloĝantoj ankaŭ troviĝas en okupita domo pro pluraj malsamaj kialoj: junaj fuĝintoj, enmigrintoj, nomadaj petveturistoj, senhejmuloj, [[anarkiisto|anarkiistoj]...
@@ Linio 15: / Linio 15: @@
 === Pro neceso ===
-Eble konsideri domokupadon kiel ilo por konstrui [[alimondismo|alternativan ekonomian modelon]]. Kaj do, okupato ofte unue rezultas el monaj kialoj: uloj, familioj aŭ grupoj serĉas lokon kie vivi, sed ili ne povas pagi loĝkoston.
+Eble konsideri domokupadon kiel ilo por konstrui [[alimondismo|alternativan ekonomian modelon]]. Do okupato ofte unue rezultas el monaj kialoj: uloj, familioj aŭ grupoj serĉas lokon kie vivi, sed ili ne povas pagi loĝkoston.
 === Pro konvinko ===
-Certaj domokupistoj, ideologie proksimaj el [[maldekstra ekstremismo]], el [[anarkiismo]] aŭ [[aŭtonomismo]], konkretigas iliajn ideojn pri rifuzo de privata proprieco. Laŭ ili, per ekvilibra disigo de havaĵoj kaj kostoj, eblas malpliigi sian monan [[dependeco|dependecon]] kaj permesi zorgi pri plibonan reordigadon de sia propra vivtempo. Ĉefe, ili tiel provadas antaŭenigi kulturajn kaj politikajn alternativojn pere de [[memzorgismo]]. La tuta enloĝantaro kutime kuniĝas por pridiskuti kaj kune zorgi pri la elektoj kiuj rilatas kun la funkciado aŭ evoluado de la loko. Ĉi tia organizado malpermesas, laŭ ties partizanoj, ke ekaperu estojn.
+Certaj domokupistoj, ideologie proksimaj al [[maldekstra ekstremismo]], al [[anarkiismo]] aŭ [[aŭtonomismo]], konkretigas iliajn ideojn pri rifuzo de privata proprieco. Laŭ ili, per ekvilibra disigo de havaĵoj kaj kostoj, eblas malpliigi sian monan [[dependeco|dependecon]] kaj permesi zorgi pri plibonan reordigadon de sia propra vivtempo. Ĉefe, ili tiel provadas antaŭenigi kulturajn kaj politikajn alternativojn pere de [[memzorgismo]]. La tuta enloĝantaro kutime kuniĝas por pridiskuti kaj kune zorgi pri la elektoj, kiuj rilatas al la funkciado aŭ evoluado de la loko. Ĉi tia organizado malpermesas, laŭ ties partianoj, ke ekaperu estroj.
 Fine, en la plej stabilaj okupitaj domoj, ofte aperas interhelpaj kaj solidarecaj retoj. Domokupado tiel havas rolon bonvenigi la ekstere-neakceptitajn grupojn kiel la [[GLAT|GLATanoj]] aŭ rifuĝintoj.
-== Lokaj realecoj ==
+== Lokaj realoj ==
 === Okcidenta Eŭropo ===
-En Okcidenta Eŭropo, kaj inter aliaj lokoj en [[Nederlando]], kie la movado famiĝis, en [[Berlino]], kie pro historiaj kaj politikaj kialoj kelkaj kvartaloj malplivaloriĝis portempe kaj en [[Hispanio]], tre ofte la domokupado estas asocia al alternativa movado por setligi en tiuj okupitaj domoj, ne nur loĝajojn, sed ĉefe sociajn sidejojn, kie oni povas realigi alternativajn aktivaĵojn, kiel liberaj kursoj, [[teatro]], [[muziko]], politika agado, ktp. Ofte tio utilas por havi la komplicecon de kvartalanojn, sed ofte male. Por tia uzado oni preferas abandonitajn [[fabriko]]jn, grandaj konstruaĵoj, ktp. [[Polico]] post iom da burokratado elhejmigas la okupintojn, kiuj tre ofte okupas novan domon. Tiu movado uzas eĉ propran simbolon, kiu konsistas el [[fulmo]] ene de [[cirklo]].
+En Okcidenta Eŭropo, kaj inter aliaj lokoj en [[Nederlando]], kie la movado famiĝis, kaj en [[Berlino]], kie pro historiaj kaj politikaj kialoj kelkaj kvartaloj malplivaloriĝis portempe kaj en [[Hispanio]], tre ofte la domokupado estas asocia al alternativa movado por setligi en tiuj okupitaj domoj, ne nur loĝejojn, sed ĉefe sociajn sidejojn, kie oni povas realigi alternativajn aktivaĵojn, kiel liberaj kursoj, [[teatro]], [[muziko]], politika agado, ktp. Ofte tio utilas por havi la komplicecon de kvartalanojn, sed ankaŭ ofte male. Por tia uzado oni preferas forlasitajn [[fabriko|fabriekojn]], grandajn konstruaĵojn, ktp. La [[polico]] post iom da burokratado elhejmigas la okupintojn, kiuj tre ofte okupas novan domon. Tiu movado uzas eĉ propran simbolon, kiu konsistas el [[fulmo]] ene de [[cirklo]].
 [[Kategorio:Senhejmeco]]