Rivereto: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Anstataŭigis paĝon per 'Rivereto estas malgranda rivero. == Vidu ankaŭ == *Riverego *Rojo *Enlandaj akvoj {{ĝermo}}' |
Marcos (diskuto | kontribuoj) vidu la diskutpaĝon |
||
| Linio 1: | Linio 1: | ||
[[Dosiero:Mountain stream.jpg|thumb|320px|[[alta montaro|Altmontara]] rivereto en la [[kantono]] [[Grizono]], [[Svislando]]]] |
|||
Rivereto estas malgranda [[rivero]]. |
|||
Kutime naturan akvofluon oni nomas '''rivereto''', se ĝi ne estas pli larĝa ol 5 metroj. Pli larĝajn akvofluojn oni nomas [[rivero]]. |
|||
Karakterizaĵoj de rivereto estas la variado de la flurapido de la [[akvo]], ĝiaj [[temperaturo|temperaturaj]] kondiĉoj, la [[organismo]]j troveblaj en ĝi kaj la grado de la influeblo per [[kemio|kemiaĵoj]]. |
|||
| ⚫ | |||
Riveretoj malpli ol riveroj kapablas adapti la terenon por sia fluo, male: ili devas multe pli adapti sian fluon al la tereno. |
|||
*[[Riverego]] |
|||
| ⚫ | |||
*[[Enlandaj akvoj]] |
|||
==Lingva noto== |
|||
{{ĝermo}} |
|||
Apud la laŭ-[[Fundamento de Esperanto|Fundamenta]] esprimo "rivereto" kelkaj Esperantistoj, precipe literaturistoj, uzas ankaŭ la ne-oficialan [[novradiko]]n "rojo" kun la sama signifo. |
|||
==Specoj de riveretoj== |
|||
Laŭregione eblas dividi la riveretojn je tri ĉeftipoj: |
|||
*'''[[alta montaro|altmontara rivereto]]''', |
|||
*'''[[mezalta montaro|mezmontara rivereto]]''' kaj |
|||
*'''[[ebenaĵo|ebenaĵa rivereto]]'''. |
|||
[[Dosiero:Zenn-v-vacher-bruecke-n-no.jpg|thumb|right|320px|Ebenaĵa rivereto: Zenn ĉe Atzenhof (Fürth), [[Germanio]]]] |
|||
En '''altmontaraj riveretoj''' pro la granda niveldiferenco la [[akvo]] havas pli grandajn rapidecon kaj forton. Tio sekvigas pli bonan provizon per [[oksigeno]], sed ankaŭ pli da [[erozio]]. La akvofundo estas tre ŝtonriĉa. La [[besto]]j, kiuj vivas en tia rivereto estas tre sentemaj pri manko de oksigeno. Apenaŭ troveblas akvoplantoj. |
|||
En '''mezmontaraj''' riveretoj la [[deklivo|dekliveco]] estas malpli granda kaj sekve ankaŭ la flurapido. Apud erozio ankaŭ okazas [[sedimento|sedimentiĝo]]. [[insulo|insuletoj]] kaj [[sablo]][[duno]]j ĉiam ree formiĝas en diversaj lokoj. |
|||
En '''ebenaĵaj riveretoj''' la dekliveco estas plej malgranda. La akvo fluas malrapide laŭ larĝaj [[meandro]]j. Sedimentiĝo kaj nutrajabundo estas sufiĉe grandaj, tiel ke la akvofundo estas sabloza kaj enhavas multe da organika [[materialo]]. Ju malpli rapide fluas la rivereto, des pli da akvoplantoj vivas en ĝi. |
|||
<!--Die beschriebene Situation kann durch die Eingriffe des [[Mensch]]en stark verändert sein. Bachbegradigungen und die Einleitung von [[Schadstoffe]]n in die Bäche haben in [[Ballungsgebiet]]en zu erheblichen Störungen des natürlichen Verlaufs und zu einer Beeinträchtigung der [[Selbstreinigungskraft]] industrienaher Fließgewässer geführt. Auch die Überdüngung der Felder in Bachnähe durch die vielerorts übliche intensive [[Landwirtschaft]] sorgt für erhöhte Schadstoffwerte im Bach. Die [[Phosphat]]- und [[Nitrat]]zufuhr führt zu einem verstärkten [[Algen]]wachstum, die Einleitung von [[Abwasser|Abwässer]]n zu einer Massenvermehrung von [[Bakterien]].--> |
|||
==Eksteraj ligoj== |
|||
{{el}} http://www.hmulv.hessen.de/umwelt/wasser/gewaesser_hochwasser/materialien <!-- de:Ein Bach ist mehr als Wasser - Unterrichtsmaterialien zum Thema Ökologie und Schutz von Fließgewässern de->eo:_Ein_ _Bach_ _ist_ _mehr_ _als_ Akvo - _Unterrichtsmaterialien_ _zum_ _Thema_ _Ökologie_ _und_ _Schutz_ _von_ _Fließgewässern_ --> |
|||
{{el}} http://www.naturdetektive.de/2004/dyn/9.htm?url=4949%2Ehtm <!-- de:Steckbrief zu den Fließgewässern --> |
|||
[[Dosiero:Low creek02.jpg|thumb|left|180px|<!-- en:Low Australian Creek -->]] |
|||
<br clear=all> |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
* [[Oceano]] |
|||
[[Kategorio:Riveroj]] |
|||
[[Kategorio:Geografio]] |
|||
[[Kategorio:Limnologio]] |
|||
[[Kategorio:Geomorfologio]] |
|||
[[Kategorio:Geografia objekto]] |
|||
[[als:Bach]] |
|||
[[an:Rigachuelo]] |
|||
[[ar:جدول]] |
|||
[[chr:ᎤᏪᏴᎢ]] |
|||
[[cs:Potok]] |
|||
[[da:Bæk]] |
|||
[[de:Fließgewässer]] |
|||
[[en:Stream]] |
|||
[[es:Arroyo]] |
|||
[[et:Oja]] |
|||
[[eu:Errekazto]] |
|||
[[fi:Puro]] |
|||
[[fiu-vro:Uja]] |
|||
[[fr:Ruisseau]] |
|||
[[he:נחל]] |
|||
[[it:Ruscello]] |
|||
[[ja:渓流]] |
|||
[[li:Baek (water)]] |
|||
[[lt:Upokšnis]] |
|||
[[nl:Beek (stroom)]] |
|||
[[pdc:Grick]] |
|||
[[pl:Potok]] |
|||
[[pt:Córrego]] |
|||
[[ru:Ручей]] |
|||
[[sh:Potok]] |
|||
[[simple:Stream]] |
|||
[[sk:Potok]] |
|||
[[sl:Potok]] |
|||
[[sr:Поток]] |
|||
[[sv:Vattendrag]] |
|||
[[tl:Batis]] |
|||
[[tr:Dere]] |
|||
[[uk:Струмок (потік води)]] |
|||
[[vi:Suối]] |
|||
[[wa:Ri (aiwe)]] |
|||
[[zh:溪]] |
|||
[[zh-min-nan:Khe]] |
|||
Kiel registrite je 12:28, 10 okt. 2009
Kutime naturan akvofluon oni nomas rivereto, se ĝi ne estas pli larĝa ol 5 metroj. Pli larĝajn akvofluojn oni nomas rivero.
Karakterizaĵoj de rivereto estas la variado de la flurapido de la akvo, ĝiaj temperaturaj kondiĉoj, la organismoj troveblaj en ĝi kaj la grado de la influeblo per kemiaĵoj. Riveretoj malpli ol riveroj kapablas adapti la terenon por sia fluo, male: ili devas multe pli adapti sian fluon al la tereno.
Lingva noto
Apud la laŭ-Fundamenta esprimo "rivereto" kelkaj Esperantistoj, precipe literaturistoj, uzas ankaŭ la ne-oficialan novradikon "rojo" kun la sama signifo.
Specoj de riveretoj
Laŭregione eblas dividi la riveretojn je tri ĉeftipoj:
En altmontaraj riveretoj pro la granda niveldiferenco la akvo havas pli grandajn rapidecon kaj forton. Tio sekvigas pli bonan provizon per oksigeno, sed ankaŭ pli da erozio. La akvofundo estas tre ŝtonriĉa. La bestoj, kiuj vivas en tia rivereto estas tre sentemaj pri manko de oksigeno. Apenaŭ troveblas akvoplantoj.
En mezmontaraj riveretoj la dekliveco estas malpli granda kaj sekve ankaŭ la flurapido. Apud erozio ankaŭ okazas sedimentiĝo. insuletoj kaj sablodunoj ĉiam ree formiĝas en diversaj lokoj.
En ebenaĵaj riveretoj la dekliveco estas plej malgranda. La akvo fluas malrapide laŭ larĝaj meandroj. Sedimentiĝo kaj nutrajabundo estas sufiĉe grandaj, tiel ke la akvofundo estas sabloza kaj enhavas multe da organika materialo. Ju malpli rapide fluas la rivereto, des pli da akvoplantoj vivas en ĝi.
Eksteraj ligoj
greke http://www.hmulv.hessen.de/umwelt/wasser/gewaesser_hochwasser/materialien greke http://www.naturdetektive.de/2004/dyn/9.htm?url=4949%2Ehtm
