Febo (luno): Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Neniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
| Linio 35: | Linio 35: | ||
==Fizikaj ecoj== |
==Fizikaj ecoj== |
||
Febo estas pli malpli sfera kaj ĝia diametro estas 220 km. Febo rotacias ĉirkaŭ sia akso post naŭ horoj kaj plenumas rondiron ĉirkaŭ Saturno post 18 monatoj. Ĝia surfaca temperaturo estas proksimume 75 K (-198°C). |
Febo estas pli malpli sfera kaj ĝia diametro estas 220 km. Febo rotacias ĉirkaŭ sia akso post naŭ horoj kaj plenumas rondiron ĉirkaŭ Saturno post 18 monatoj. Ĝia surfaca temperaturo estas proksimume 75 K (-198°C). Ĝi troviĝas ene de la plej granda ringo de [[Saturno]], malkovrita je 2009. |
||
La plejmulto de la satelitoj de Saturno havas tre brilan surfacon, sed la [[albedo]] de Febo estas tre malgranda, nur atingas 0,06. Ĝia surfaco estas plena je cikatroj, kun krateroj ĝis 80 kilometrojn longaj, kaj unu 16 kilometrojn alta. |
La plejmulto de la satelitoj de Saturno havas tre brilan surfacon, sed la [[albedo]] de Febo estas tre malgranda, nur atingas 0,06. Ĝia surfaco estas plena je cikatroj, kun krateroj ĝis 80 kilometrojn longaj, kaj unu 16 kilometrojn alta. |
||
Komence, kiam la unua fotoj montris la malhelan koloron de la satelito, sciencistoj kredis ke temis pri [[asteroido tipo C|karbona asteroido]]. Ili estas kemie tre maljunaj kaj oni kredas ke ili estas kombinaĵo el originaj solidaĵoj kiuj kondensiĝis el la molekua nubo kiu estigis la [[Sunsistemo]]n. |
|||
Poste, danke al la informoj kiuj alportis la kosmosondilon [[Misio_Cassini-Huygens|Cassini-Huygens]], oni konstatis la ekziston de granda diferenco de brileco ene de la krateroj de la satelito, kio indikas la ĉeeston de glacio sub ĝi surfaco. Oni kredas ke Febo estas 50% roka, malsame ol la aliaj satelitoj de Saturno, kies roka proporcio nur atingas proksimume 35%. Pro tiuj datumoj, sciencistoj kredas ke Febo estas kaptita [[Centaŭroj (asteroidoj)|Centaŭro]], unu el la multnombraj asteroidoj el la [[Kujper-zono]] kiuj orbitas la [[Suno]]n inter [[Jupitero]] kaj [[Neptuno]]. |
|||
===Mapo=== |
===Mapo=== |
||
Ĉi tie montriĝas la mapo farita el la fotoj prenitaj de la kosmosondilo [[Misio_Cassini-Huygens|Cassini-Huygens]]: |
Ĉi tie montriĝas la mapo farita el la fotoj prenitaj de la kosmosondilo [[Misio_Cassini-Huygens|Cassini-Huygens]]: |
||
[[Dosiero:Phoebe_2005_Mercator_PIA07795_modest.jpg|thumb| |
[[Dosiero:Phoebe_2005_Mercator_PIA07795_modest.jpg|thumb|centre|600px]] |
||
Kiel registrite je 21:10, 20 okt. 2009
| Febo | |
| Natura satelito de Saturno (IX) | |
.svg) astronomia simbolo
| |
 | |
| satelito de Saturno • neregula satelito | |
|---|---|
| Aliaj nomoj | Saturno IX |
| Astronomia simbolo | vd
|
| Nomita laŭ | Feba vd |
| Malkovro | |
| Malkovrinto | William Henry Pickering |
| Dato de malkovro | 1988 |
| Unua superflugo | Sondilo Voyager 2 (septembro,1981) |
| Orbitaj ecoj | |
| Granda duonakso | 12 955 759 km |
| Discentreco | 0,156 241 5 |
| Klinangulo | 175,3° vd |
| Periodo | 550,564 636 tagoj |
| Fizikaj ecoj | |
| Diametro | 220 km (averaĝe) |
| Maso - Denso - Surfaca falakcelo - Liberiga rapido |
0,829 2 ± 0,001 0 × 1019 kg 1,634 2 ± 0,046 × 103 kg/m3 ~0,049 m/s2 ~0,10 m/s |
| Aksa kliniteco | 152.14° |
| Atmosferaj kaj surfacaj ecoj | |
| Albedo Geometria albedo |
0,06 0,081 vd |
| Observaj ecoj | |
| Videbla magnitudo | 16,45 |
Febo estas la plej granda neregula satelito de Saturno. Ĝin malkovris la usona astronomo William Henry Pickering la 17-an de Marto, 1989 per fotografioj prenita dum Aŭgusto, 1898 el Arekipo, Peruo far DeLisle Stewart. Ĝi estis la unua satelito malkovrita per fotado.
Febo estis ankaŭ la unua celo de la kosmosondilo Cassini-Huygens dum ĝia eniro en la Saturna sistemo en 2004.
Fizikaj ecoj
Febo estas pli malpli sfera kaj ĝia diametro estas 220 km. Febo rotacias ĉirkaŭ sia akso post naŭ horoj kaj plenumas rondiron ĉirkaŭ Saturno post 18 monatoj. Ĝia surfaca temperaturo estas proksimume 75 K (-198°C). Ĝi troviĝas ene de la plej granda ringo de Saturno, malkovrita je 2009.
La plejmulto de la satelitoj de Saturno havas tre brilan surfacon, sed la albedo de Febo estas tre malgranda, nur atingas 0,06. Ĝia surfaco estas plena je cikatroj, kun krateroj ĝis 80 kilometrojn longaj, kaj unu 16 kilometrojn alta.
Komence, kiam la unua fotoj montris la malhelan koloron de la satelito, sciencistoj kredis ke temis pri karbona asteroido. Ili estas kemie tre maljunaj kaj oni kredas ke ili estas kombinaĵo el originaj solidaĵoj kiuj kondensiĝis el la molekua nubo kiu estigis la Sunsistemon.
Poste, danke al la informoj kiuj alportis la kosmosondilon Cassini-Huygens, oni konstatis la ekziston de granda diferenco de brileco ene de la krateroj de la satelito, kio indikas la ĉeeston de glacio sub ĝi surfaco. Oni kredas ke Febo estas 50% roka, malsame ol la aliaj satelitoj de Saturno, kies roka proporcio nur atingas proksimume 35%. Pro tiuj datumoj, sciencistoj kredas ke Febo estas kaptita Centaŭro, unu el la multnombraj asteroidoj el la Kujper-zono kiuj orbitas la Sunon inter Jupitero kaj Neptuno.
Mapo
Ĉi tie montriĝas la mapo farita el la fotoj prenitaj de la kosmosondilo Cassini-Huygens:
Esplorado
La unuan superflugon de Febo faris la kosmosondilo Voyager 2 en 1981. Ĝi superflugis la sateliton je distanco de 2,2 milionojn de kilometro kaj do, la fotoj prenitaj havis malgrandan kvaliton.
Poste, la kosmosondilo Cassini-Huygens superflugis ĝin denove la 11-an de junio, 2004. Ĉi foje la superflugo okazis je nur 2068 kilometroj. Tiel monriĝis ke ĉi tiu satelito estas tre malsama kompare al la aliaj satelitoj de Saturno.