Notofago: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 16: Linio 16:
[[Dosiero:Nothofagus nervosa.jpg|thumb|right|''Nothofagus alpina'']]
[[Dosiero:Nothofagus nervosa.jpg|thumb|right|''Nothofagus alpina'']]


'''Notofago''' aŭ '''Ŝajnfago''' ( '''''[[Nothofagus]]''''' ), kelkfoje konata per la evitenda nomo '''Suda fago''', estas [[Aŭstralazia ekozono|aŭstralazia]] kaj [[Nov-Tropika ekozono|neotropika]] [[genro]] kun proksimume 35 [[Specio (biologio)|specioj]] de [[arbo]]j kaj [[arbedo]]j originaj de la mezvarma ĝis tropika [[Suda duonglobo]], nome suda [[Sudameriko]] ( [[Ĉilio]], [[Argentinio]] ) kaj [[Aŭstralio]] ( orienta & sudorienta Aŭstralio, [[Tasmanio]], [[Nov-Zelando]], [[Nov-Gvineo]] kaj [[Nov-Kaledonio]] ). Freŝdate, [[fosilio]]j estas trovitaj en [[Antarkta ekozono|Antarkto]] <ref> Li, H.M. and Z.K. Zhou 2007, 1525-1535.</ref>.
'''Notofago''' aŭ '''Ŝajnfago''' ( '''''[[Nothofagus]]''''' ), kelkfoje konata per la evitenda nomo '''Suda fago''', estas [[Aŭstralazia ekozono|aŭstralazia]] kaj [[Nov-Tropika ekozono|neotropika]] [[genro]] kun proksimume 35 [[Specio (biologio)|specioj]] de [[arbo]]j kaj [[arbedo]]j originaj de la mezvarma ĝis tropika [[Suda duonglobo]], nome suda [[Sudameriko]] ( [[Ĉilio]], [[Argentinio]] ) kaj [[Aŭstralio]] ( orienta & sudorienta Aŭstralio, [[Tasmanio]], [[Nov-Zelando]], [[Nov-Gvineo]] kaj [[Nov-Kaledonio]] ). Freŝdate, [[fosilio]]j estis trovitaj en [[Antarkta ekozono|Antarkto]] <ref> Li, H.M. and Z.K. Zhou 2007, 1525-1535.</ref>.
==Priskribo==
==Priskribo==
La [[folio]]j estas segildentaj aŭ glatrandaj, ĉiamverdaj aŭ [[falfolia]]j. La [[frukto]] estas malgranda, platigita aŭ [[Triangulo|triangula]] [[nukso]], enŝlosita en [[kupulo]]j kiuj entenas 2-7 nuksojn.
La [[folio]]j estas segildentaj aŭ glatrandaj, ĉiamverdaj aŭ [[falfolia]]j. La [[frukto]] estas malgranda, platigita aŭ [[Triangulo|triangula]] [[nukso]], enŝlosita en [[kupulo]]j kiuj entenas 2-7 nuksojn.
Linio 78: Linio 78:
En Sudameriko la norda genrolimito situas apud La Campana Nacia Parko kaj la Montoj de Vizcachas en la centra parto de Ĉilio.<ref>Hogan, C. Michael 2008
En Sudameriko la norda genrolimito situas apud La Campana Nacia Parko kaj la Montoj de Vizcachas en la centra parto de Ĉilio.<ref>Hogan, C. Michael 2008
</ref>.
</ref>.
==Vidu Ankaŭ==
{{Portalo Biologio}}
*[[Charles Fleming]]
*[[Mediteraneaj arbaroj, maldens-arbaroj kaj arbustaroj]]
==Referencoj==
{{commons|Nothofagus}}
{{referencoj}}
==Bibliografio==
==Bibliografio==
*Dawson, J.W. 1966 : Observations on ''Nothofagus'' in New Caledonia, Tuatara: Volume 14, Issue 1, April 1966 [http://www.nzetc.org/tm/scholarly/tei-Bio14Tuat01-t1-body-d1.ht J. W. Dawson 1966 : Observations on ''Nothofagus'' in New Caledonia, ''Tuatara'', Volume 14, Issue 1, April 1966] {{en}}
*Dawson, J.W. 1966 : Observations on ''Nothofagus'' in New Caledonia, Tuatara: Volume 14, Issue 1, April 1966 [http://www.nzetc.org/tm/scholarly/tei-Bio14Tuat01-t1-body-d1.ht J. W. Dawson 1966 : Observations on ''Nothofagus'' in New Caledonia, ''Tuatara'', Volume 14, Issue 1, April 1966] {{en}}
*Hogan, C. Michael 2008 : [http://globaltwitcher.auderis.se/artspec_information.asp?thingid=82831 ''Chilean Wine Palm: Jubaea chilensis'', GlobalTwitcher.com, ''ed. Nicklas Stromberg''] {{en}}
*Hogan, C. Michael 2008 : [http://globaltwitcher.auderis.se/artspec_information.asp?thingid=82831 ''Chilean Wine Palm: Jubaea chilensis'', GlobalTwitcher.com, ''ed. Nicklas Stromberg''] {{en}}
*Li, H.M. and Z.K. Zhou 2007 : Fossil nothofagaceous leaves from the Eocene of western Antarctica and their bearing on the origin, dispersal and systematics of ''Nothofagus''. ''Science in China''. 50(10): 1525-1535. {{en}}
*Li, H.M. and Z.K. Zhou 2007 : Fossil nothofagaceous leaves from the Eocene of western Antarctica and their bearing on the origin, dispersal and systematics of ''Nothofagus''. ''Science in China''. 50(10): 1525-1535. {{en}}

==Referencoj==
{{Portalo Biologio}}
{{commons|Nothofagus}}
{{referencoj}}


[[Kategorio:Fagaloj]]
[[Kategorio:Fagaloj]]

Kiel registrite je 22:03, 8 jan. 2010

Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Notofago
Biologia klasado
Ordo: Fagaloj Fagales
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr
Ŝosoj, folioj, kaj kupuloj de Nothofagus obliqua
Nothofagus alpina

NotofagoŜajnfago ( Nothofagus ), kelkfoje konata per la evitenda nomo Suda fago, estas aŭstralazia kaj neotropika genro kun proksimume 35 specioj de arboj kaj arbedoj originaj de la mezvarma ĝis tropika Suda duonglobo, nome suda Sudameriko ( Ĉilio, Argentinio ) kaj Aŭstralio ( orienta & sudorienta Aŭstralio, Tasmanio, Nov-Zelando, Nov-Gvineo kaj Nov-Kaledonio ). Freŝdate, fosilioj estis trovitaj en Antarkto [1].

Priskribo

La folioj estas segildentaj aŭ glatrandaj, ĉiamverdaj aŭ falfoliaj. La frukto estas malgranda, platigita aŭ triangula nukso, enŝlosita en kupuloj kiuj entenas 2-7 nuksojn.

Notofagaj specioj estas uzataj kiel nutraĵoplantoj de la larvoj de noktpapilioj el la genro Aenetus inkluzive A. eximia kaj A. virescens ( familio Hepialidae ).

Multaj individuoj estas ekstreme maljunaj, kaj iam oni kredis ke iuj populacioj ne kapablis reproduktadon en nuntempaj cirkonstancoj sur la lokoj kie ili kreskadas, krom per radikaj ŝosoj ( neseksa reproduktado ), estante relikva arbaro el pli malvarma estinteco. Ekde tiam estas pruvita ke seksa reproduktado povas okazi [1], sed disvastiĝo en malvarmetaj, izolitaj alt-altitudaj medioj je mezvarmaj kaj tropikaj latitudoj konformas al teorio ke la specio pli abundis dum pli malvarmeta pasinteco [2].

Taksonomio

Pasintece la genro estis komprenita en la familio de la fagacoj, sed sciencaj esploradoj estas pruvintaj ke ĝi estas genetike diferenca, kaj nuntempe ĝi estas inkluzivita en sia propra familio, la Nothofagaceae aŭ notofagacoj.

La genro estas klasifikita laŭ la sekvantaj sekcioj [3] :

Sekcio Brassospora ( tipo Nothofagus brassii )
  • Nothofagus aequilateralis ( Nov-Kaledonio )
  • Nothofagus balansae ( Nov-Kaledonio )
  • Nothofagus baumanniae ( Nov-Kaledonio )
  • Nothofagus brassii ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus carrii ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus codonandra ( Nov-Kaledonio )
  • Nothofagus crenata ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus discoidea ( Nov-Kaledonio )
  • Nothofagus flaviramea ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus grandis ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus nuda ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus perryi ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus pseudoresinosa ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus pullei ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus resinosa ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus rubra ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus starkenborghii ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus stylosa ( Nov-Gvineo )
  • Nothofagus womersleyi ( Nov-Gvineo )
Sekcio Fuscospora ( tipo Nothofagus fusca )
  • Nothofagus alessandri ( Centra Ĉilio )
  • Nothofagus fusca ( Nov-Zelando )
  • Nothofagus gunnii ( Aŭstralio : Tasmanio )
  • Nothofagus solandri ( Nov-Zelando )
  • Nothofagus truncata ( Nov-Zelando )
Sekcio Lophozonia ( tipo Nothofagus menziesii )
  • Nothofagus alpina (=N. procera) ( Centra Ĉilio/Argentinio )
  • Nothofagus cunninghamii ( Aŭstralio : Viktorio, Tasmanio )
  • Nothofagus glauca ( Centra Ĉilio )
  • Nothofagus macrocarpa ( Centra Ĉilio )
  • Nothofagus menziesii ( Nov-Zelando )
  • Nothofagus moorei ( Aŭstralio : Novsudkimrio, Kvinslando )
  • Nothofagus obliqua ( Ĉilio/Argentinio )
Sekcio Nothofagus ( tipo Nothofagus antarctica )
  • Nothofagus antarctica ( Sudaj Argentinio kaj Ĉilio )
  • Nothofagus betuloides ( Sudaj Argentinio kaj Ĉilio )
  • Nothofagus dombeyi ( Centra Ĉilio kaj Anda Patagonio - Argentinio )
  • Nothofagus nitida ( Suda Ĉilio kaj verŝajne Argentinio )
  • Nothofagus pumilio ( Argentinio/Ĉilio )

Disvastiĝo

Arealo

La modelo de distribuo ĉirkaŭ la Pacifika Rando ( angle : Pacific Rim ) sugestas ke la disvastiĝo de la genro datiĝas de la epoko kiam Antarkto, Aŭstralio kaj Sudameriko estis ligitaj kiel kolektiva teroamaso nomata Gondvano [4].

En Sudameriko la norda genrolimito situas apud La Campana Nacia Parko kaj la Montoj de Vizcachas en la centra parto de Ĉilio.[5].

Vidu Ankaŭ

Referencoj

  1. Li, H.M. and Z.K. Zhou 2007, 1525-1535.
  2. Dawson, J. W. 1966
  3. Nothofagus (france)
  4. Native Forest Network (2003) Gondwana Forest Sanctuary
  5. Hogan, C. Michael 2008

Bibliografio