Esperanto-gazeto: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

(Rigardi ŝanĝojn inter stabila kaj nuna versioj)

[nekontrolita versio]

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 10:17, 3 mar. 2010

Dosiero:Kontakto2007-3.jpg

Kontakto, revuo de la Tutmonda Esperantista Junulara Organizo

Dosiero:Kovrilo de La Karavelo n-ro 1.jpg

La Karavelo

]]

Esperanto-gazeto estas periodaĵo (tradicie, sed malprecize nomita gazeto) aŭ en Esperanto aŭ en alia lingvo pri Esperanto. Kelkfoje oni inkluzivas ankaŭ alilingvajn periodaĵojn, kiuj dum certa tempo publikigis regulan rubrikon skribitan en Esperanto. Kontraŭ la bibliografia kutimo en bibliotekoj oni tradicie ne inkluzivas publicaĵojn kun longa aper-ritmo kiel jarlibroj, kongreslibroj, regule aperantaj adreslibroj kaj similaj.

La terminoj por Esperanto-periodaĵoj forte varias, ekzemple "letero", "folioj", "informilo", "cirkulero", "gazeto", "revuo", "ĵurnalo", "magazino" kaj aliaj. La uzo ofte estas malpreciza. Tiu ĉi artikolo pro tio ne distingas periodaĵojn laŭ tiuj kategorioj.

De la unua Esperanto-periodaĵo La Esperantisto aperis pli ol dek mil titoloj de tre malsama amplekso, enhavo, daŭro kaj kvalito (vidu la bazan literaturon malsupre). La plejmulto nur mallonge aperis, la averaĝa daŭro estas ĉirkaŭ 5 jaroj.

Klasifikoj

Oni povas klasifiki Esperanto-periodaĵojn laŭ multaj aspektoj, ekzemple laŭ:

Temo: ekzemple literatura, faka, movada, politika, prireligia, porjunulara, porinfana, kaj tiel plu
Eldonisto: ekzemple (internacia aŭ nacia) Esperanto-organizaĵo, komerca Esperanto-entrepreno, ekstermovada instanco kiel ŝtata informejo, kaj tiel plu
Redaktoroj: periodaĵo de unuopulo aŭ de skipo
Grado de profesieco: amatora, profesia
Ankoraŭ aperanta aŭ malaperinta
Aper-ritmo: regula / laŭokaza, taga, semajna, monata, dumonata, trimonata aŭ sesmonata
Aper-periodoj: ekzemple frua Esperanto-gazetaro (antaŭ la unua mondmilito), intermilita periodo, 1950-aj jaroj, kaj tiel plu
Eldon-loko: laŭ landoj, regionoj, urboj, kaj tiel plu
Eldon-formo: manskribita, stencilita, kopiita, presita, elektronika, reta, kaj tiel plu; kun aŭ sen ilustraĵoj
Grado de prilaboriteco: ekzemple kun aŭ sen jarindekso, registrita aŭ ne en elektronikaj bibliografioj, kaj tiel plu

Ŝanĝo de la gazetara merkato

La merkato de Esperanto-periodaĵoj ĉiam estis ŝanĝema kaj ekzistas nur malmultaj konstante dum multaj jaroj aperintaj gazetoj, kiel ekzemple Heroldo de Esperanto aŭ Monato. Dum la lastaj jaroj malaperis pluraj konataj periodaĵoj. Post la kolapso de la iama soveta bloko en 1989/1990 malaperis preskaŭ ĉiuj periodaĵoj el tiuj landoj, post kiam la antaŭaj ŝtataj subvencioj forfalis (tipa ekzemplo estas Hungara Vivo). Sed ankaŭ en okcidenteŭropaj landoj ĉesis aperi periodaĵoj kun eĉ jardekojn longa tradicio, kiel ekzemple La Brita Esperantisto de la tiea Esperanto-organizo aŭ La Espero de la Sveda Esperanto-Federacio. La laborista Esperanto-gazetaro hodiaŭ estas multe malpli forta ol en la 1930-aj aŭ 1950-aj jaroj. Pri la kialoj ne jam ekzistas tute klara bildo. Rolon povas ludi ebla malfortiĝo de landaj kaj aliaj Esperanto-organizoj, sed ankaŭ la kreskanta disvastiĝo de aliaj inform-kanaloj kiel la reto, retpoŝtaj dissendolistoj, kaj tiel plu. Multaj gazetoj jam tute ne plu aperas en papera, sed nur en elektronika formo (ekzemple El Popola Ĉinio); aliaj havas eldonojn en ambaŭ formoj (ekzemple Esperantologio, Berlina informilo); tria grupo ankoraŭ restas tradiciaj presitaj komunikiloj. Tia evoluo ne estas aparta fenomeno de la esperanta gazetaro, sed simile trafas ankaŭ la ekstermovadan.

Konservado de Esperanto-gazetoj

Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Esperanto-biblioteko.

La plej gravaj Esperanto-bibliotekoj ankaŭ kolektas kaj registras Esperanto-periodaĵojn.

Konservado de Esperanto-gazetoj estas malfacila, kapital-intensa kaj urĝa tasko, ĉar dum preskaŭ cent jaroj ili estis presita sur acida papero, kiu facile detruiĝas kaj disfalas. Por savi ilin de pereo kaj facile alirigi ilin oni tial komenciĝis kopii aŭ skani Esperanto-periodaĵojn. Fine de 2008 ekzistis precipe du priaj projektoj: Gazetoteko Lanti kaj La Esperanta Gazetejo.

Baza literaturo

La faka literaturo pri Esperanto-periodaĵoj estas tiel ampleksa, ke ne eblas listigi ĝin iel komplete. Plej bazaj konsult-verkoj estas:

1992: Rondo Takács. Inventaro de planlingvistikaj periodaĵoj. Sant Pau D'Ordal: Hispana Esperanto-Muzeo 1992, 132 p.
1934: Katalogo de la Esperanto-Gazetaro. Jablonné n. Orl. 1934.
1929/1973: Bibliografio de Internacia Lingvo, Genève 1929, represo Hildesheim, New York 1973.

La plej facile konsultebla bibliografio de Esperanto-periodaĵoj estas

"Trovanto", datumbazo de la Kolekto por Planlingvoj kaj Esperanto-Muzeo

Jen listo de kelkaj Esperanto-periodaĵoj ordigita alfabete laŭ kategorioj, ignorante la artikolon "la". Se vi skribas novan artikolon pri gazeto, bonvolu forigu la ekstervikipedian ligilon en ĉi tiu paĝo.

Beletraj

Komencanto - dumonata internacia papera revuo por komencantaj aǔtoroj kaj komencantaj esperantistoj. Vidu pli rete: [1]
La Gazeto (papera revuo, sed ankaŭ rete : [2]) - La Gazeto, mondkultura revuo en Esperanto: eseoj, rakontoj, tradukoj, recenzoj, ktp.
La Karavelo - dumonata kultura revuo en Esperanto, ĉefe beletra.
Literatura Foiro - dumonata kultura revuo en Esperanto
Penseo, CN, beletra

Fakaj

Aŭroro (gazeto) (blinduloj)
Dia Regno (protestanta)
Dio Benu, gazeto de la Ĉeĥa IKUE-sekcio (katolika)
Espero Katolika (parte ankaŭ rete: [3])
Etnismo, revuo de la Internacia Komitato por Etnaj Liberecoj (la antaŭlasta numero rete legebla [4] tie ĉi)
Hungara Fervojisto
La Merkato revuo de Internacia Komerca kaj Ekonomia Fakgrupo (IKEF) ekde aŭgusto 1984
Scienca Revuo (scienca)
Teleskopo (revuo) (scienca) [5])
Esperantologio/Esperanto Studies (lingvstika scienco)

Tutmondaj

Aveno - jara bulteno de Asocio de Verduloj Esperantistaj
Esperanto, revuo de la UEA
Eventoj - Eventoj, perantoj, servoj. Krome: Plena Kalendaro de Esperanto-aranĝoj, E-novaĵservo: ret-info, dokumentoj de UEA, ktp.
Familia Esperanto - neregula cirkulaĵo de Rondo Familia
Femina - socikultura revuo en Esperanto, ne nur por virinoj
Heroldo de Esperanto - trisemajna informa gazeto pri la Esperanto-mondo
Kajeroj el la Sudo Bulteno de la Hispana Asocio de Laboristoj Esperantistaj [6]
Kontakto - Revuo de TEJO, Tutmonda Esperantista Junulara Organizo. UEA/TEJO, junulara
La Juna Penso, organo de la Junulfako de SAT
Laŭte!
Le Monde diplomatique en Esperanto [7] - Esperanta eldono de la franca monatgazeto Le Monde diplomatique; ĉefredaktisto: Vilhelmo Lutermano; vd ankaŭ Monda Asembleo Socia (MAS).
La KancerKliniko - politika, kultura, skandalema, ajnista.
Monato - Internacia magazino pri kulturo, scienco, politiko kaj moderna vivo.
Naturista Vivo
Rok-Gazet' - pri muziko
Sennacieca Revuo, jara kultura revuo de SAT
Sennaciulo, [8], monata organo de SAT
TEJO Tutmonde, UEA/TEJO, junulara
Zajn' - revueto pri anarkiismo kaj alternativaj vivstiloj

Afriko

Inter ni [9] Malagasa reta kaj papera gazeto.
KomACE de la Afrika Centro Esperantista, aperanta regule en la retpaĝo de Monda Asembleo Socia (MAS): [10]

Ameriko

Brazilo

Brazila Esperantisto

Kanado

LUMO [11], organo de Kanada Esperanto-Asocio
Alumeto [12], Kanado
Juna alumeto [13], junulara
La Riverego Bulteno de Esperanto-societo kebekia

Kolombio

Andaj Ondoj [14] - Oficiala ret-revuo de Kolombia Esperanto-Ligo.

Meksikio

Ni ĉiuj Bulteno de Meksika Esperanto-Federacio

Usono

Momenton!
Ĉizilo, retrevuo ĉe la Universitato de Kostariko

La NASKa Fasko Bulteno dumkursara de NASK

Azio, Oceanio

Esperanto en Azio - organo de Komisiono pri Azia Esperanto-Movado de UEA (KAEM)

Aŭstralio, Novzelando

Esperanto sub la Suda Kruco [16]

Ĉinio

El Popola Ĉinio jam nur rete[17]- Magazino kun diversaj rubrikoj: novaĵoj pri Ĉinio kaj esperanta movado, ĝeneralaj informoj pri Ĉinio (kulturo, turismo, ktp.)

Irano

Irana Esperantisto

Israelo

Israela Esperantisto [18] − revuo de Esperanto-Ligo en Israelo

Japanio

La Revuo Orienta (Japanlingva/Esperanta) - monata organo de Japana Esperanto-Instituto
La Junuloj (Japanlingva/Esperanta) - du-monata gazeto de Japana Esperanto-Junularo
La Movado - organo de Kansaja Ligo de Esperanto-Grupoj (KLEG) en Japanio
Ponteto - organo de Esperanto-Ligo de Kantoo en Japanio. Du-monata gazeto kun 24 paĝoj en B5-formato.

Koreio

La Espero el Koreio
La Lanterno Azia (Korealingva/Esperanta) - monata organo de Korea Esperanto-Asocio
Verda Voĉo (Korealingva/Esperanta) - du-monata gazeto de Korea Esperanto-Junularo

Eŭropo

Belgio

Francio

EsperantÒC, FR, okcitana, dulingva
JEFO informas, junulara
Le Monde de l'Espéranto
Norda Gazeto (norda Francio)
La SAGO (La SAT-Amikara Gazeto)
Saluton (S@luton), UK, junulara [ nefunkcianta? ]

Germanio

Vd. apartan artikolon Esperanto-gazetoj en Germanio
Berlina informilo [20], Berlino
Esperanto aktuell [21] - Deutsch/Esperanto - Gazeto de Germana Esperanto-Asocio - Zeitschrift des Deutschen Esperanto-Bundes
Esperanto Gazeto [22], gazeto de la germana klubo Esperanto-Gruppe Unterweser (Esperanto-Grupo Subvisurgo)
Esperanto Hamburg, gazeto de la Hamburga Esperanto-Societo, Germanio
Kune [23], junulara
Magdeburga folio
Verda informilo [24], oficiala informilo de estraroj de Landa Asocio Meklenburgio-Antaŭpomerio (LAMA) kaj Esperanto-Societo Neubrandenburg (ESN)

Hispanio

Boletín
Eŭska Kverko (Eŭskio)
Gazeto andaluzia
Kajeroj el la Sudo [25] - Bulteno de Hispana Asocio de Laboristoj Esperantistaj (HALE)
Kataluna Esperantisto [26] - Oficiala organo de Kataluna Esperanto-Asocio, en la kataluna kaj Esperanto
Nia voĉo, flugfolio de Madrida Esperanto-Liceo

Irlando

Nova Irlanda Esperantisto, oficiala organo de la Esperanto-Asocio de Irlando

Italio

L'Esperanto [27]
Nova sento, junulara

Kroatio

Kroata esperantisto [28]

Litovio

Litova Stelo [29] - Oficiala organo de la Litova Esperanto-Asocio

Nederlando

JEN [30], BE kaj NL, junulara

Norvegio

La norda lumo
Norvega Esperantisto, oficiala organo de Norvega Esperantista Ligo

Pollando

Kedzierzyn-Kozle Kuriero de Esperanto [ nefunkcianta? ]
Pola Esperantisto

Rumanio

Bazaro (Kluĵo, Rumanio)
ES-TO (Temeŝvaro, Rumanio)

Svedio

La Espero [31],

Svislando

SESi - Svisa Esperanto-Societo informas, Informbulteno de SES, aperanta kvaronjare

Songazetoj

Retgazetoj

Amuze [32], distraj legaĵoj [ nefunkcianta? ]
Aveno [33], Asocio de Verduloj Esperantistaj [34]
Ĉau! [35], retmagazino pri la ĉiutago
Elektronika Bulteno de EASL [36]
Esperantologio / Esperanto Studies [37]
Esperanto-Ligo Ciberspaca [38] La kunigilo en eo
La Fasko [39] - Faru, Amu, Subtenu, Kuraĝigu, Ofertu. La inicialoj donas la nomon de tiu reta revuo.
Flandra Gazetara Elekto [40] - Novaĵoj tradukitaj.
Forumo [41], LSG, samseksama
Ĝangalo E-Portalo - Novaĵoj, magazino, forumo, pri Esperantujo kaj la tuta mondo.
Ĝisdatigo, anarkisma
Hilelisto [42]
Interhelpo [43], Anarkiista esperanta bulteno
Inter ni [44] Malagasa reta kaj papera gazeto
Internacia gazeto organo de KatoDika Klubo
Juna Amiko [45] - Internacia Esperanto-revuo de ILEI por lernejanoj kaj komencantoj
Kiosko [46] - Virtuala gazetara kiosko kiu ebligas konsulti multege da diversaj magazinoj kaj gazetoj en diversaj lingvoj.
Komentoj [47] La unua ĉiutaga Esperanto-ĵurnalo - Legantpaĝo, Kio okazas en la mondo? Tagaj eventoj en Svislando. Anoncoj, Movado, Sporto, Ŝercoj, Esperanto-Societo Zuriko.
Komputora mondo [48], komputoroj, interreto
La Krokodil' [49], informbulteno de EKC Tuluzo, dulingva (franca, esperanto).
Kva!Kvak! [50] S
Libera Folio - sendependa movada bulteno
Lingva retgazeto, Boris Kolker
Male [51] "malaktuale kaj malinterese pri movadaj mal- kaj okazoj"
Monato - Internacia magazino pri kulturo, scienco, politiko kaj moderna vivo.
Monda solidareco [52]
Nordhungaria Informo [53], informilo de Esperanto-Amika Rondo "Király Lajos" en Miskolc, ankaŭ havebla en la hungara
Nun [54], aktualaj informoj pri esperanto, internacia
La Ondo de Esperanto - Gazeto el Rusio. RU
Penseo, CN, beletra
Rok-gazet', muziko
La skolta mondo [55] - Oficiala bulteno de Skolta Esperanto-Ligo kun retlegebla versio.
Tefloro [56] -
TEJO-aktuale - koncizaj novaĵoj pri TEJO
Uzino [57], originala kaj tradukita beletro
Le Verda Krabo - franclingva reta monatletero de JEFO
Vola Püg' - Reta gazeto tute senpaga (sed ne ĉiam senpuga ;-) nur pri humuro kaj bildstrioj en Esperanto.

Novaĵagentejoj

Paperaj

LabourStart [58] - Tutmonda sindikata novaĵservo en pluraj lingvoj.
Ret-Info

En la TTT

Ĉilia Aero
Eventeo http://eo.eventeo.net nova retejo esperantlingva pri la plej diverstemaj mondaj novaĵoj : politiko, ekonomiko, kulturo, natura medio, sciencoj, distraĵoj ktp...
Heroldo komunikas - HeKo estas retagentejo je la servo de la establoj en aŭ apud la Pakto por la Esperanta Civito.
Ĝangalo portalo
en Indymedia-reto ekzistas du Esperantlingvaj (vidu la artikolon)
Novaĵoj el Rusio (ne plu funkcianta)
Raporto http://raporto.info/ tutnova liberverkita novaĵagentejo far esperantistoj el kaj pri la tutmondo

Nacilingvaj/informaj

Malaperintaj/ĉesintaj gazetoj

Budapeŝta Informilo
Debrecena Bulteno, HU (2003)
Eventoj
Fokuso
Fonto
Hungara Vivo
Hungara Esperantisto
Katolika Mondo
Koncize
Kooperativa Stelo
Ktp!, de USEJ, la usona junularo - eksa
La Nica Literatura Revuo
La Paĝio, HU, iama junulara periodaĵo de HEJ
PACO (revuo) revuo de Mondpaca Esperantista Movado (MEM)
La pacaktivulo (bulteno) interna kommunikado de MEM
Literatura Mondo
Nova Civito
Norda Prismo

Historiaj Esperanto-gazetoj

Vidu ankaŭ la artikolon "Frua Esperanto-gazetaro"

Naciaj aŭ aliregionaj:

Internaciaj, fakaj, politikaj:

Eksteraj ligiloj

http://www.gazetejo.org/ - Esperanto-gazetoj rete legeblaj kaj elŝuteblaj
http://www.dmoz.org/World/Esperanto/Nova%c4%b5oj/Gazetoj/ - Esperanto-gazetoj en DMoz
http://eo.eventeo.net - Nova retejo esperantlingva pri diverstemaj mondaj novaĵoj (kulturo, politiko, sciencoj, ekonomiko, distraĵoj, ktp...)
http://www.gazetotekolanti.com/ - Arĥivo de malnovaj kaj novaj Esperanto-gazetoj
http://www.familienforschung-pabst.de/espgaz/listo.htm - germane pri iamaj Esperanto-gazetoj
http://www.esperanto-gacond.ch/CDELI-periodajhoj-kolekto.html CDELI - Kolekto de periodaĵoj, ampleksa listo de Esperanto-gazetoj

@@ Linio 3: / Linio 3: @@
 [[Dosiero:Kontakto2007-3.jpg|thumb|right|200px|''[[Kontakto]]'', revuo de la [[Tutmonda Esperantista Junulara Organizo]]]]
 [[Dosiero:DR_frontpagxo.jpg|thumb|right|200px|Titolpaĝo de ''[[Dia Regno]]'']]
-[[Dosiero:Kovrilo_Monato_majo_2008.png|thumb|right|200px|''[[Monato (gazeto)|Monato]]'', [[majo]] [[2008]]]]
+[[Dosiero:Kovrilo_Monato_majo_2008.png|thumb|right|200px|''[[Monato (gazeto)|Monato]]'', [[majo]] [[2008]]
 [[Dosiero:Jenoj.JPG|thumb|right|200px|''[[Jongeren Esperanto Nieuws]]'', JEN, nuntempa junulara gazeto el [[Nederlando]]]]
 [[Dosiero:Kovrilo de La Karavelo n-ro 1.jpg|thumb|right|200px|''[[La Karavelo |La Karavelo]]'']]]]