Aŭko: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
RedBot (diskuto | kontribuoj) e roboto aldono de: pcd:Gaude |
Neniu resumo de redakto |
||
| Linio 16: | Linio 16: | ||
| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], [[1758]] |
| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], [[1758]] |
||
}} |
}} |
||
'''Aŭko''' estas tipo de marbirdo, sed temas pri vorto kiu povas utili por nomigi la tutan familion de [[Aŭkedoj]], la genron ''[[Alca]]'', de kiu latinlingva vorto devenas Aŭko kaj la konatan specion, nome Aŭko, ''Alca torda'', kiu estas granda [[Aŭkedo]], 38-43 cm longa, kun enverguro de 60-69 cm. Ĝi estas la ununura membro de la genro ''Alca''. |
'''Aŭko''' estas tipo de [[Holarkta ekozono|holarkta]] marbirdo, sed temas pri vorto kiu povas utili por nomigi la tutan familion de [[Aŭkedoj]], la genron ''[[Alca]]'', de kiu latinlingva vorto devenas Aŭko kaj la konatan specion, nome Aŭko, ''Alca torda'', kiu estas granda [[Aŭkedo]], 38-43 cm longa, kun enverguro de 60-69 cm. Ĝi estas la ununura membro de la genro ''Alca''. |
||
== Aspekto == |
== Aspekto == |
||
La '''Aŭkoj''' estas nordatlantikaj [[akvobirdoj]] el la ordo de [[Ĥaradrioformaj]], kun larĝa '''flankebena beko''', pinta vosteto kaj kruroj malantaŭe lokiĝintaj. Plenkreskuloj estas '''nigraj supre kaj blankaj en brusto kaj ventro'''. La larĝa nigra beko finas per larĝa kaj malakra pinto. La vosto estas pinta kaj pli longa ol tiu de [[Urio]]; dumnaĝe ĝi aperas levata. Vintre la nigra vizaĝo blankiĝas. Krome estas aliaj '''mallarĝegaj blankaj strioj''' laŭlonge de la supra bekobazo, transe antaŭ la bekopinto kaj preskaŭ fine de la dorso antaŭ la vostokomenco. La kapo estas fortika kaj la kolo mallonga kaj dika. Junuloj havas blankan vizaĝon, ne tiom larĝan bekon kaj sen blankaj strioj. |
La '''Aŭkoj''' estas nordatlantikaj [[akvobirdoj]] el la ordo de [[Ĥaradrioformaj]], kun larĝa '''flankebena beko''', pinta vosteto kaj kruroj malantaŭe lokiĝintaj. Plenkreskuloj estas '''nigraj supre kaj blankaj en brusto kaj ventro'''. La larĝa nigra beko finas per larĝa kaj malakra pinto. La vosto estas pinta kaj pli longa ol tiu de [[Urio]]; dumnaĝe ĝi aperas levata. Vintre la nigra vizaĝo blankiĝas. Krome estas aliaj '''mallarĝegaj blankaj strioj''' laŭlonge de la supra bekobazo, transe antaŭ la bekopinto kaj preskaŭ fine de la dorso antaŭ la vostokomenco. La kapo estas fortika kaj la kolo mallonga kaj dika. Junuloj havas blankan vizaĝon, ne tiom larĝan bekon kaj sen blankaj strioj. |
||
| Linio 43: | Linio 43: | ||
{{Ĥaradrioformaj birdoj}} |
{{Ĥaradrioformaj birdoj}} |
||
{{Portalo Birdoj}} |
|||
[[Kategorio:Aŭkedoj]] |
[[Kategorio:Aŭkedoj]] |
||
[[Kategorio:Bestoj el la Palearkta ekozono]] |
|||
[[Kategorio:Bestoj el la Nearkta ekozono]] |
|||
[[Kategorio:Birdoj de Skotlando]] |
[[Kategorio:Birdoj de Skotlando]] |
||
Kiel registrite je 11:51, 4 aŭg. 2010
 | ||
|---|---|---|
| Biologia klasado | ||
| ||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||
Aŭko estas tipo de holarkta marbirdo, sed temas pri vorto kiu povas utili por nomigi la tutan familion de Aŭkedoj, la genron Alca, de kiu latinlingva vorto devenas Aŭko kaj la konatan specion, nome Aŭko, Alca torda, kiu estas granda Aŭkedo, 38-43 cm longa, kun enverguro de 60-69 cm. Ĝi estas la ununura membro de la genro Alca.
Aspekto
La Aŭkoj estas nordatlantikaj akvobirdoj el la ordo de Ĥaradrioformaj, kun larĝa flankebena beko, pinta vosteto kaj kruroj malantaŭe lokiĝintaj. Plenkreskuloj estas nigraj supre kaj blankaj en brusto kaj ventro. La larĝa nigra beko finas per larĝa kaj malakra pinto. La vosto estas pinta kaj pli longa ol tiu de Urio; dumnaĝe ĝi aperas levata. Vintre la nigra vizaĝo blankiĝas. Krome estas aliaj mallarĝegaj blankaj strioj laŭlonge de la supra bekobazo, transe antaŭ la bekopinto kaj preskaŭ fine de la dorso antaŭ la vostokomenco. La kapo estas fortika kaj la kolo mallonga kaj dika. Junuloj havas blankan vizaĝon, ne tiom larĝan bekon kaj sen blankaj strioj.
Disvastiĝo kaj kutimoj
Ties reprodukta medio estas insuloj, rokaj strandoj kaj klifoj en marbordoj de norda Atlantiko, en orienta Norda Ameriko kaj tiom sude kiom ĝis Majno en Usono kaj en okcidenta Eŭropo el nordokcidenta Rusio al norda Francio. Ili kutime nestumas en kolonioj kaj la ino demetas la ovojn sur roko aŭ grundo.
Nordamerikaj birdoj migras maren kaj suden el la Grand Banks de Novlando ĝis Nova Anglio. Ankaŭ Eŭraziaj birdoj vintras mare, kun kelkaj translokiĝante tiom suden kiom ĝis okcidenta Mediteraneo.
Tiuj birdoj manĝas per subnaĝado. Ili nutras sin ĉefe per fiŝoj, kiel sablofiŝoj, haringoj kaj ermelinoj, ankaŭ kelkaj krustuloj kaj marvermoj.
Loĝejoj
Lokoj kie oni konas ĉeeston de Aŭkoj:
- Insuloj Staple, Farne, okcidentaj kaj nordorinetaj Britaj Insuloj – ĉefe dum reprodukta sezono el majo ĝis mezjulio. Ref per mapo: RSPB.org.uk
Evoluado kaj prahistoriaj specioj
Kvankam Aŭko estas la ununura vivanta species, la genro Alca havis plian diversecon en la Plioceno. Laŭ nuna kono la genro ŝajnas estis evoluinta en okcidenta Norda Atlantiko aŭ la nuna Karibo, kun prauloj atingintaj la tiaman ankoraŭ malferman Istmo de Panamo dum la Mioceno (Bédard, 1985). Oni trovis fosiliojn de:
- Alca antiqua (Malfrua Mioceno/frua Plioceno ĉe Lee Creek Mine, Usono)
- Alca sp. ( Malfrua Mioceno/frua Plioceno ĉe Lee Creek Mine, Usono) - eble A. Stewarti
- Alca stewarti (frua Plioceno ĉe Belgio)
- Alca ausonia (Yorktown frua Plioceno ĉe Lee Creek Mine, Usono - Meza Plioceno ĉe Italio).
- Alca sp. (Puerto de Mazarrón Plioceno ĉe El Alamillo, Hispanio) - eble A. antiqua aŭ A. ausonia
