Kreola lingvo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
e r2.6.2) (robota forigo de: hsb:Kreolska rěč modifo de: zh-yue:歸融話 |
aldono |
||
| Linio 1: | Linio 1: | ||
'''Kreola lingvo''' (aŭ tutsimple "'''kreolo'''") estas eksa [[piĝino]], kiu ekhavis denaskajn parolantojn. Kreola lingvo, per apero de popolo parolanta en ĝi, povas iĝi sufiĉe riĉa kaj nuancplena por servi kiel [[nacia lingvo]], kiel okazis en kelkaj eksaj [[kolonio]]j (Haitio, Nov-Gvineo ka.). |
'''Kreola lingvo''' (aŭ tutsimple "'''kreolo'''") estas eksa [[piĝino]], kiu ekhavis denaskajn parolantojn. Kreola lingvo, per apero de popolo parolanta en ĝi, povas iĝi sufiĉe riĉa kaj nuancplena por servi kiel [[nacia lingvo]], kiel okazis en kelkaj eksaj [[kolonio]]j (Haitio, Nov-Gvineo ka.). |
||
== Termino == |
|||
La vorto "kreolo" devenas de [[hispana lingvo|hispana]] ''criar'', kio povas signifi "kreskigi" aŭ "nutri". Estas nomo por ĉiuj lingvoj, kiuj estiĝis dum la [[17-a jarcento]] per la reciproka trapenetrado de la respektiva eŭropa lingvo kun la lingvo en la kolonizita lando. La [[kreolo|kreolaj]] similas al la [[piĝino|piĝinaj lingvoj]], sed havas pli kompleksan gramatikon kaj pli grandan vortaron. Kelkaj [[piĝino]]j evidentiĝis tiel utiliĝemaj, ke komunumo akceptas ilin kiel [[lingvafrankao]]n. |
La vorto "kreolo" devenas de [[hispana lingvo|hispana]] ''criar'', kio povas signifi "kreskigi" aŭ "nutri". Estas nomo por ĉiuj lingvoj, kiuj estiĝis dum la [[17-a jarcento]] per la reciproka trapenetrado de la respektiva eŭropa lingvo kun la lingvo en la kolonizita lando. La [[kreolo|kreolaj]] similas al la [[piĝino|piĝinaj lingvoj]], sed havas pli kompleksan gramatikon kaj pli grandan vortaron. Kelkaj [[piĝino]]j evidentiĝis tiel utiliĝemaj, ke komunumo akceptas ilin kiel [[lingvafrankao]]n. |
||
== Diversaj bazoj == |
|||
Kreolaj lingvoj baziĝas sur diversaj lingvoj, ĉefe eŭropaj. Sed teman ekzistas kelkaj kreolaj lingvoj, kiu baziĝas sur neeŭropaj lingvoj.<ref>[http://bertilow.com/lanlin/notoj.html#IL Artikolo de Bertilo Wenergreen pri lingvaj notoj]</ref> |
|||
;Angla bazo |
|||
*[[Bahama kreola]] |
|||
*[[Beliza kreola]] |
|||
*[[Gujana kreola]] |
|||
*[[Havaja kreola]] |
|||
*[[Hondura kreola]] |
|||
*[[Jamajka kreola]] |
|||
*[[Kostarika kreola]] |
|||
*[[Panama kreola]] |
|||
*[[Bislama lingvo|Bislamo]] |
|||
*[[Krio (lingvo)|Krio]] |
|||
*[[Surinama]] |
|||
*[[Tokpisino]] |
|||
;Franca bazo |
|||
*[[Haitia]] |
|||
*[[Sejŝela]] |
|||
;Hispana bazo |
|||
*[[Ĉabakano]] |
|||
*[[Papiamento]] |
|||
;Portugala bazo |
|||
*[[Kriulo (lingvo)|Kriulo]] |
|||
;Aliaj bazoj |
|||
*[[Hirimotua lingvo|Hirimotuo]] (Motua bazo) |
|||
*[[Sangoa lingvo|Sangoa]] (Ingbanda bazo) |
|||
== Notoj == |
|||
<references/> |
|||
== Vidu ankaŭ == |
== Vidu ankaŭ == |
||
| Linio 7: | Linio 43: | ||
* [[Nikaragva signolingvo]] |
* [[Nikaragva signolingvo]] |
||
* [[Listo de kreolaj lingvoj]] |
* [[Listo de kreolaj lingvoj]] |
||
* [[Bislamo]] |
* [[Bislama lingvo|Bislamo]] |
||
* [[Papiamento]] |
* [[Papiamento]] |
||
* [[Tokpisino]] |
* [[Tokpisino]] |
||
Kiel registrite je 12:42, 7 mar. 2011
Kreola lingvo (aŭ tutsimple "kreolo") estas eksa piĝino, kiu ekhavis denaskajn parolantojn. Kreola lingvo, per apero de popolo parolanta en ĝi, povas iĝi sufiĉe riĉa kaj nuancplena por servi kiel nacia lingvo, kiel okazis en kelkaj eksaj kolonioj (Haitio, Nov-Gvineo ka.).
Termino
La vorto "kreolo" devenas de hispana criar, kio povas signifi "kreskigi" aŭ "nutri". Estas nomo por ĉiuj lingvoj, kiuj estiĝis dum la 17-a jarcento per la reciproka trapenetrado de la respektiva eŭropa lingvo kun la lingvo en la kolonizita lando. La kreolaj similas al la piĝinaj lingvoj, sed havas pli kompleksan gramatikon kaj pli grandan vortaron. Kelkaj piĝinoj evidentiĝis tiel utiliĝemaj, ke komunumo akceptas ilin kiel lingvafrankaon.
Diversaj bazoj
Kreolaj lingvoj baziĝas sur diversaj lingvoj, ĉefe eŭropaj. Sed teman ekzistas kelkaj kreolaj lingvoj, kiu baziĝas sur neeŭropaj lingvoj.[1]
- Angla bazo
- Bahama kreola
- Beliza kreola
- Gujana kreola
- Havaja kreola
- Hondura kreola
- Jamajka kreola
- Kostarika kreola
- Panama kreola
- Bislamo
- Krio
- Surinama
- Tokpisino
- Franca bazo
- Hispana bazo
- Portugala bazo
- Aliaj bazoj
Notoj
Vidu ankaŭ
| ||||||||