Jukatano: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.2) (robota aldono de: sh:Yucatán; cosmetic changes
Linio 1: Linio 1:
[[dosiero:Yucatan peninsula 250m.jpg|thumb]]'''Jukatano''' estas [[duoninsulo]] en [[Centra Ameriko]], kiu etendiĝas en [[Atlantiko]]n. Ĝi formas la sudan randon de la [[Meksika Golfo]].
[[Dosiero:Yucatan peninsula 250m.jpg|thumb]]'''Jukatano''' estas [[duoninsulo]] en [[Centra Ameriko]], kiu etendiĝas en [[Atlantiko]]n. Ĝi formas la sudan randon de la [[Meksika Golfo]].


Ĝi ampleksas la teritoriojn de la [[Meksiko|meksikaj]] [[provinco]]j [[Campeche]], [[Quintana Roo]] kaj [[Jukatanio]], de [[Belizo]] kaj de nord-orienta [[Gvatemalo]].
Ĝi ampleksas la teritoriojn de la [[Meksiko|meksikaj]] [[provinco]]j [[Campeche]], [[Quintana Roo]] kaj [[Jukatanio]], de [[Belizo]] kaj de nord-orienta [[Gvatemalo]].
Linio 6: Linio 6:
== Historio ==
== Historio ==


En ekster la nordokcidento de la duoninsulo ''Yucatán'' enbatiĝis antaŭ ĉ. 65 milionojn da jaroj granda [[meteorito]], kio grandan parton de la [[Tero]] dezertigis kaj kaŭzis la [[formorto]]n de [[dinosaŭro]]j.
En ekster la nordokcidento de la duoninsulo ''Yucatán'' enbatiĝis antaŭ ĉ. 65 milionojn da jaroj granda [[meteorito]], kio grandan parton de la [[Tero]] dezertigis kaj kaŭzis la [[formorto]]n de [[dinosaŭro]]j.


De la 4-a ĝis la 10- jc, Jukatano estis centro de la indiĝena [[majaoj|maja]]-kulturo, kiu postlasi multajn arkeologie gravajn lokojn. La plej konataj estas [[Chichén Itzá]], [[Ŭmal]], [[Tulúm]] kaj [[Edzná]].
De la 4-a ĝis la 10- jc, Jukatano estis centro de la indiĝena [[majaoj|maja]]-kulturo, kiu postlasi multajn arkeologie gravajn lokojn. La plej konataj estas [[Chichén Itzá]], [[Ŭmal]], [[Tulúm]] kaj [[Edzná]].
Linio 12: Linio 12:
La hispanoj [[Francisco Hernández de Córdova]] kaj [[Juan de Grijalva]] atingis inter [[1517]] kaj [[1518]] unuafoje la marbordon de Jukatano. La duoninsulon konkeris en [[1527]] [[Francisco de Montejo]].
La hispanoj [[Francisco Hernández de Córdova]] kaj [[Juan de Grijalva]] atingis inter [[1517]] kaj [[1518]] unuafoje la marbordon de Jukatano. La duoninsulon konkeris en [[1527]] [[Francisco de Montejo]].


Dum ribelo de la centra registraro en [[1847]], la grandbienuloj faris la pekon, ke ili armilizis la majaojn, kiuj tuj ekatakis la subpremulojn kaj la meksikan centran registaron. Tiel komenciĝis la [[Kasta milito]], kiu daŭris ĝis 1901.
Dum ribelo de la centra registraro en [[1847]], la grandbienuloj faris la pekon, ke ili armilizis la majaojn, kiuj tuj ekatakis la subpremulojn kaj la meksikan centran registaron. Tiel komenciĝis la [[Kasta milito]], kiu daŭris ĝis 1901.



[[Kategorio:Meksiko]]
[[Kategorio:Meksiko]]
Linio 57: Linio 56:
[[ro:Peninsula Yucatán]]
[[ro:Peninsula Yucatán]]
[[ru:Юкатан]]
[[ru:Юкатан]]
[[sh:Yucatán]]
[[simple:Yucatán Peninsula]]
[[simple:Yucatán Peninsula]]
[[sk:Yucatánsky polostrov]]
[[sk:Yucatánsky polostrov]]

Kiel registrite je 20:14, 1 aŭg. 2011

Jukatano estas duoninsulo en Centra Ameriko, kiu etendiĝas en Atlantikon. Ĝi formas la sudan randon de la Meksika Golfo.

Ĝi ampleksas la teritoriojn de la meksikaj provincoj Campeche, Quintana Roo kaj Jukatanio, de Belizo kaj de nord-orienta Gvatemalo. Ĉe ĝia bazo situas la meksika subŝtato Tabasco.

Historio

En ekster la nordokcidento de la duoninsulo Yucatán enbatiĝis antaŭ ĉ. 65 milionojn da jaroj granda meteorito, kio grandan parton de la Tero dezertigis kaj kaŭzis la formorton de dinosaŭroj.

De la 4-a ĝis la 10- jc, Jukatano estis centro de la indiĝena maja-kulturo, kiu postlasi multajn arkeologie gravajn lokojn. La plej konataj estas Chichén Itzá, Ŭmal, Tulúm kaj Edzná.

La hispanoj Francisco Hernández de Córdova kaj Juan de Grijalva atingis inter 1517 kaj 1518 unuafoje la marbordon de Jukatano. La duoninsulon konkeris en 1527 Francisco de Montejo.

Dum ribelo de la centra registraro en 1847, la grandbienuloj faris la pekon, ke ili armilizis la majaojn, kiuj tuj ekatakis la subpremulojn kaj la meksikan centran registaron. Tiel komenciĝis la Kasta milito, kiu daŭris ĝis 1901.