Lingala lingvo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
AvocatoBot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.2) (robota aldono de: sw:Kilingala (lugha)
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.2) (robota modifo de: sw:Kingala; cosmetic changes
Linio 3: Linio 3:
|Propra_nomo= Lingála
|Propra_nomo= Lingála
|Koloro= Niĝerkonga
|Koloro= Niĝerkonga
|Landoj= {{Kongo Kinŝasa }}<br/> {{Kongo Brazavila}}<br/> {{Centr-Afrika Respubliko}}
|Landoj= {{Kongo Kinŝasa }}<br /> {{Kongo Brazavila}}<br /> {{Centr-Afrika Respubliko}}
|Denaske= 2 milionoj
|Denaske= 2 milionoj
|Mapo=LanguageMap-Lingala-Larger Location.png
|Mapo=LanguageMap-Lingala-Larger Location.png
Linio 19: Linio 19:
|Fam10=Losengo
|Fam10=Losengo
|Fam11=Lingala
|Fam11=Lingala
|Oficiala lingvo= [[Kongo Brazavila]] (vehikla)<ref name="Konstitucio">Kongo Brazavila: ''"Les langues nationales véhiculaires sont le lingala et le kituba."''<br/> Kongo Kinŝasa: ''"Ses langues nationales sont le kikongo, le lingala, le swahili et le tshiluba."''<br/> laŭ [http://www.tlfq.ulaval.ca/axl/langues/CONSTITUTIONS-pays-C.htm Constitutions du monde] Dispositions linguistiques des États souverains</ref> kaj [[Kongo Kinŝasa]] (nacia)<ref name="Konstitucio"/>
|Oficiala lingvo= [[Kongo Brazavila]] (vehikla)<ref name="Konstitucio">Kongo Brazavila: ''"Les langues nationales véhiculaires sont le lingala et le kituba."''<br /> Kongo Kinŝasa: ''"Ses langues nationales sont le kikongo, le lingala, le swahili et le tshiluba."''<br /> laŭ [http://www.tlfq.ulaval.ca/axl/langues/CONSTITUTIONS-pays-C.htm Constitutions du monde] Dispositions linguistiques des États souverains</ref> kaj [[Kongo Kinŝasa]] (nacia)<ref name="Konstitucio"/>
|Reguligita de=
|Reguligita de=
|Skribo= Latina skribo
|Skribo= Latina skribo
Linio 31: Linio 31:
'''Lingala lingvo''' (Lingála aŭ Ngála, liNgála) estas [[Afriko|Afrika]] interkomunik- kaj komerclingvo parolata en [[Kongo Brazavila]], [[Kongo Kinŝasa]] kaj [[Centr-Afrika Respubliko]]. Ĝi ankaŭ etendas sin suden en ([[Kikongo|Kikonga]] regiono kaj [[Angolo]]). Ĝia [[ISO 639|ISO-kodo]] estas ''<code>ln</code>''. Ekzistas [[:ln:|Vikipedio]] en la lingala lingvo.
'''Lingala lingvo''' (Lingála aŭ Ngála, liNgála) estas [[Afriko|Afrika]] interkomunik- kaj komerclingvo parolata en [[Kongo Brazavila]], [[Kongo Kinŝasa]] kaj [[Centr-Afrika Respubliko]]. Ĝi ankaŭ etendas sin suden en ([[Kikongo|Kikonga]] regiono kaj [[Angolo]]). Ĝia [[ISO 639|ISO-kodo]] estas ''<code>ln</code>''. Ekzistas [[:ln:|Vikipedio]] en la lingala lingvo.


==Deveno==
== Deveno ==
Lingala estas [[Bantua lingvaro|bantua lingvo]], parolata en Orient- kaj Centrafriko. Ĝi devenis laŭlonge de la [[Kongo (rivero)|Kongo]] el la provinco Equateur. Unue Lingala (origine nomita Lobangi) estis lingvo de la [[Bangalo]]j. Centre de la regiono, kiu loĝata de tiuj, inter [[Kinŝasa]] kaj [[Kisangani]] konstruiĝis la haveno Makanza kiel unu el la unuaj komercstacioj de Kongo. Lobangi fariĝis miksite kun aliaj Bantulingvoj en la [[19-a jarcento]] superregiona interkomunik- kaj komerclingvo.
Lingala estas [[Bantua lingvaro|bantua lingvo]], parolata en Orient- kaj Centrafriko. Ĝi devenis laŭlonge de la [[Kongo (rivero)|Kongo]] el la provinco Equateur. Unue Lingala (origine nomita Lobangi) estis lingvo de la [[Bangalo]]j. Centre de la regiono, kiu loĝata de tiuj, inter [[Kinŝasa]] kaj [[Kisangani]] konstruiĝis la haveno Makanza kiel unu el la unuaj komercstacioj de Kongo. Lobangi fariĝis miksite kun aliaj Bantulingvoj en la [[19-a jarcento]] superregiona interkomunik- kaj komerclingvo.


El la [[Franca lingvo|franca]] kaj la [[Svahila lingvo|svahila]] estas prunteprenitaj kelkaj [[apogvorto]]j. Lingala estas [[Lusengo]]-lingvo kaj estas simila al [[Bangala lingvo|bangala]] kaj [[Bobanga lingvo|bobanga]].
El la [[Franca lingvo|franca]] kaj la [[Svahila lingvo|svahila]] estas prunteprenitaj kelkaj [[apogvorto]]j. Lingala estas [[Lusengo]]-lingvo kaj estas simila al [[Bangala lingvo|bangala]] kaj [[Bobanga lingvo|bobanga]].


==Disvastiĝo==
== Disvastiĝo ==
En [[Kongo Kinŝasa]] Lingala ne estas instruadlingvo en la lernejoj spite al ĝia granda disvastigo. Sed private efektiviĝas sukcesegaj alfabetigkursoj de lokaj popolkomitatoj je la helpo de [[UNESKO]] en la internlando. Estas vortaroj ekzemple en la Hispana, Franca aŭ Angla. Ekde [[1970]] la [[Biblio]] estas tradukita en lingalan, sed estas malsamaj eldonoj de la nova testamento kaj la psalmoj.
En [[Kongo Kinŝasa]] Lingala ne estas instruadlingvo en la lernejoj spite al ĝia granda disvastigo. Sed private efektiviĝas sukcesegaj alfabetigkursoj de lokaj popolkomitatoj je la helpo de [[UNESKO]] en la internlando. Estas vortaroj ekzemple en la Hispana, Franca aŭ Angla. Ekde [[1970]] la [[Biblio]] estas tradukita en lingalan, sed estas malsamaj eldonoj de la nova testamento kaj la psalmoj.
==Notoj ==
== Notoj ==
<references/>
<references/>


==Eksteraj ligiloj==
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj|
{{Projektoj|
Wl=lingala_lingvo|Wl titolo=Lingvo_lingala|Wl originalo=Idioma_lingala|
Wl=lingala_lingvo|Wl titolo=Lingvo_lingala|Wl originalo=Idioma_lingala|
Linio 89: Linio 89:
[[rw:Ilingala]]
[[rw:Ilingala]]
[[sv:Lingala]]
[[sv:Lingala]]
[[sw:Kilingala (lugha)]]
[[sw:Kingala]]
[[ta:இலிங்கள மொழி]]
[[ta:இலிங்கள மொழி]]
[[ug:لىنگالاچە]]
[[ug:لىنگالاچە]]

Kiel registrite je 01:19, 18 dec. 2011

lingala
Lingála
Disvastiĝo de Lingála (helverde) kaj gepatrlingva regiono (malhelverde)
Disvastiĝo de Lingála (helverde) kaj gepatrlingva regiono (malhelverde)
lingvo • moderna lingvo
Bangi–Ntomba
Parolata en  Demokratia Respubliko Kongo
 Respubliko Kongo
 Centr-Afrika Respubliko
Parolantoj 2 000 000
Denaskaj parolantoj 2 milionoj
Skribo Latina skribo
Lingvistika klasifiko

Niĝerkonga
Atlantika-Konga
Benue-Konga
Bantoida
Suda Bantoida
Bantua lingvaro
Nordokcidenta
Zono-C
Bangi-Ntomba
Losengo
Lingala
Oficiala statuso
Oficiala lingvo en Kongo Brazavila (vehikla)[1] kaj Kongo Kinŝasa (nacia)[1]
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-1 ln
  ISO 639-2 lin
  ISO 639-3 lin
  SIL LIN
  Glottolog ling1263
Angla nomo Lingala
Franca nomo lingala
Vikipedio
vdr

Lingala lingvo (Lingála aŭ Ngála, liNgála) estas Afrika interkomunik- kaj komerclingvo parolata en Kongo Brazavila, Kongo Kinŝasa kaj Centr-Afrika Respubliko. Ĝi ankaŭ etendas sin suden en (Kikonga regiono kaj Angolo). Ĝia ISO-kodo estas ln. Ekzistas Vikipedio en la lingala lingvo.

Deveno

Lingala estas bantua lingvo, parolata en Orient- kaj Centrafriko. Ĝi devenis laŭlonge de la Kongo el la provinco Equateur. Unue Lingala (origine nomita Lobangi) estis lingvo de la Bangaloj. Centre de la regiono, kiu loĝata de tiuj, inter Kinŝasa kaj Kisangani konstruiĝis la haveno Makanza kiel unu el la unuaj komercstacioj de Kongo. Lobangi fariĝis miksite kun aliaj Bantulingvoj en la 19-a jarcento superregiona interkomunik- kaj komerclingvo.

El la franca kaj la svahila estas prunteprenitaj kelkaj apogvortoj. Lingala estas Lusengo-lingvo kaj estas simila al bangala kaj bobanga.

Disvastiĝo

En Kongo Kinŝasa Lingala ne estas instruadlingvo en la lernejoj spite al ĝia granda disvastigo. Sed private efektiviĝas sukcesegaj alfabetigkursoj de lokaj popolkomitatoj je la helpo de UNESKO en la internlando. Estas vortaroj ekzemple en la Hispana, Franca aŭ Angla. Ekde 1970 la Biblio estas tradukita en lingalan, sed estas malsamaj eldonoj de la nova testamento kaj la psalmoj.

Notoj

  1. 1,0 1,1 Kongo Brazavila: "Les langues nationales véhiculaires sont le lingala et le kituba."
    Kongo Kinŝasa: "Ses langues nationales sont le kikongo, le lingala, le swahili et le tshiluba."
    laŭ Constitutions du monde Dispositions linguistiques des États souverains

Eksteraj ligiloj