Graso: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
EmausBot (diskuto | kontribuoj)
e r2.6.4) (robota aldono de: xmf:ციმუ
RedBot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.1) (robota modifo de: el:Λίπος (χημεία)
Linio 46: Linio 46:
[[da:Fedtstof]]
[[da:Fedtstof]]
[[de:Fette]]
[[de:Fette]]
[[el:Λίπος]]
[[el:Λίπος (χημεία)]]
[[en:Fat]]
[[en:Fat]]
[[es:Grasa]]
[[es:Grasa]]

Kiel registrite je 11:49, 14 jan. 2012

Graso estas facile ŝmirebla kaj fandebla substanco, kiu troviĝas en la homaj kaj bestaj histoj, sed oni konas alidevenajn grasojn kiel margarino (vegetala), vazelino (minerala graso).

La grasoj estas esteroj de glicerino kaj saturitaj kaj nesaturitaj unubazaj karbonacidoj. Fizikaj ecoj: ili ne solviĝas en akvo, pli maldensaj ol akvo; solviĝas bone nur en benzolo, benzino, kloroformo, etero. En pura stato ili estas senkoloraj kaj senodoraj.

Kemiaj ecoj: malkonstruiĝas je efiko de lumo, aero kaj kelkaj mikroorganismoj, dumtempe estiĝas karakterize, malagrable odoraj kaj gustaj kombinaĵoj (proceso nomiĝas ranciĝo).

Ili estas facile hidrolizeblaj, malkombiniĝas al grasacidoj kaj glicerino. Tio okazas nature en la korpo de bestoj, je efiko de lipaz-enzimo produktita de pankreato. La malkombiniĝon helpas eĉ la galacidoj, ĉar ili emulsias la hidrofobajn grasojn.

La grasoj estas gravaj nutromaterialoj, ili povas konstruiĝi en la korpo el karbonhidratoj kaj proteinoj. La grasoj estas gravaj energiodeponejoj de la korpo.

La industrio grandkvante uzas porkograson, bovan sebon por produkti glicerinon, sapon, kaj ŝmiraĵojn.

Vidu ankaŭ

Proverbo

Ekzistas proverbo pri graso en la Proverbaro Esperanta de L. L. Zamenhof[1]:

  • Citaĵo
     Konsumi sian antaŭan grason. 

Eksteraj ligiloj

greke http://www.scientificpsychic.com/fitness/fattyacids.html greke http://www.oph.fi/etalukio/opiskelumodulit/kemia greke http://www.oph.fi/etalukio/opiskelumodulit/kemia/kemia2/rasvat.html greke http://www.foerstner.org/konrad/bco/grundlagen/lipide.html

Referencoj

  1. Lernu