Stonehenge: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Luckas-bot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.1) (robota aldono de: pnb:سٹونہنج
Neniu resumo de redakto
Linio 3: Linio 3:
{{Heredaĵo de UNESKO}}
{{Heredaĵo de UNESKO}}


'''''Stonehenge''''' [stoŭnhenĝ] estas [[Neolitiko|neolitika]] [[monumento]] apud [[Amesbury]] en la provinco de [[Wiltshire]] en [[Anglio]]. Laŭ arĥeologiaj esploroj unua ŝtoncirklo estis konstruita ĉirkaŭ [[-5000]], kaj la tuto estis rekonstruita kaj pligrandigita verŝajne inter [[-2500]] kaj [[-2000]] kaj parte rekonstruita dum la [[19-a jarcento]].
'''''Stonehenge''''' [stoŭnhenĝ] estas [[Neolitiko|neolitika]] [[monumento]] apud [[Amesbury]] en la provinco de [[Wiltshire]] en [[Anglio]]. Laŭ arĥeologiaj esploroj la unua ŝtoncirklo estis konstruata ĉirkaŭ [[-5000]], kaj la tuto estis rekonstruata kaj pligrandigata verŝajne inter [[-2500]] kaj [[-2000]] kaj parte rekonstruata dum la [[19-a jarcento]].


La katedrala urbo [[Salisbury]] estas 13 kilometrojn (8 mejlojn) for, kaj en la vojo estas la ruino de mezepoka urbo [[Old Sarum]].
La katedrala urbo [[Salisbury]] estas 13 kilometrojn (8 mejlojn) fore, kaj sur la vojo estas la ruino de mezepoka urbo [[Old Sarum]].


''Stonehenge'' estas granda rondforma grupo ([[kromleĥo]]) de 162 starantaj ŝtonegoj t.e. [[megalito]]j. Ĝi ankoraŭ estas sanktejo por modernaj [[druido]]j kaj aliaj [[pagano]]j, sed la zorgorganizaĵo [[English Heritage]] malpermesas alproksimiĝi al la [[ŝtono]]j, precipe dum [[solstico|somera solstico]].
''Stonehenge'' estas granda rondforma grupo ([[kromleĥo]]) de 162 starantaj ŝtonegoj t.e. [[megalito]]j. Ĝi ankoraŭ estas sanktejo por modernaj [[druido|druidoj]] kaj aliaj [[pagano]]j, sed la zorgorganizaĵo [[English Heritage]] malpermesas alproksimiĝi al la [[ŝtono]]j, precipe dum [[solstico|somera solstico]].


Piedireble ĉirkaŭ ''Stonehenge'' estas altaĵetoj, verŝajne neolitikaj tomboj, kaj neolitika ŝtona "ŝoseo".
Piedireble ĉirkaŭ ''Stonehenge'' estas altaĵetoj, verŝajne neolitikaj tomboj, kaj neolitika ŝtona "ŝoseo".


Dum 1986 ''Stonehenge'' estis deklarita de [[UNESKO]] loko de [[Monda Kulturheredaĵo de UNESKO|Monda Kulturheredaĵo]].
Dum 1986 ''Stonehenge'' estis deklarata de [[UNESKO]] loko de [[Monda Kulturheredaĵo de UNESKO|Monda Kulturheredaĵo]].


Proksima ŝtonrondo en ''Wiltshire'' estas [[Avebury]], kie vilaĝo kreskis meze de la rondo.
Proksima ŝtonrondo en ''Wiltshire'' estas [[Avebury]], kie vilaĝo kreskis meze de la rondo.
== Iamaj funkcioj ==
== Iamaj funkcioj ==
Kelkaj markoj montras, kie suno aperas kaj malaperas en specialaj tagoj kiel [[solstico]]j. Oni supozas, ke konstruintoj de Stonehenge uzis ĝin kiel [[kalendaro|kalendaran]] ilon.
Kelkaj markoj montras, kie suno aperas kaj malaperas en specialaj tagoj kiel [[solstico]]j. Oni supozas, ke la konstruintoj de Stonehenge uzis ĝin kiel [[kalendaro|kalendaran]] ilon.


Tamen lastatempaj priserĉoj helpitaj de [[National Geographic]] montris, ke la ĉefa funkcio de la monumento estis [[tombejo]] aŭ sepultejo.<ref>El País, 30a de majo [[2008]], Jacinto Antón, "Stonehenge estaba consagrado a los muertos", p. 48.</ref> Tiu sepulteja funkcio daŭris dum multaj jaroj de funkciado de la monumento, laŭ Mike Parker Pearson, [[arkeologo]] de la Universitato de [[Sheffield]]. Iam antaŭe oni konis la ekziston de putoj enhavantaj [[osto]]jn kaj [[cindro]]jn, ĉar kutimis [[kremacio]]. Tiuj priserĉoj baze sur analizoj de radiokarbono pruvis, ke la loko jam estis uzata por sepultejo 5,000 jarojn antaŭ nia erao kaj ĝis multe post la starigo de la megalitoj. Oni enterigis tie almenaŭ dum kvin jarcentoj (3000-2500 aK.) '''240 personojn''', multe pli ol tio antaŭe supozita. Tiuj personoj estus tribestroj kaj samfamilianoj de tiuj, ĉar kun ties restaĵoj estis armiloj.
Tamen lastatempaj priserĉoj helpitaj de [[National Geographic]] montris, ke la ĉefa funkcio de la monumento estis [[tombejo]] aŭ sepultejo.<ref>El País, 30a de majo [[2008]], Jacinto Antón, "Stonehenge estaba consagrado a los muertos", p. 48.</ref> Tiu sepulteja funkcio daŭris dum multaj jaroj de funkciado de la monumento, laŭ Mike Parker Pearson, [[arkeologo]] de la Universitato de [[Sheffield]]. Iam antaŭe oni konis la ekziston de putoj enhavantaj [[osto]]jn kaj [[cindro]]jn, ĉar kutimis [[kremacio]]. Tiuj priserĉoj baze sur analizoj de radiokarbono pruvis, ke la loko jam estis uzata por sepultejo 5,000 jarojn antaŭ nia erao kaj ĝis multe post la starigo de la megalitoj. Oni enterigis tie almenaŭ dum kvin jarcentoj (3000-2500 aK.) '''240 personojn''', multe pli ol tio antaŭe supozita. Tiuj personoj estus tribestroj kaj samfamilianoj de tiuj, ĉar kun ties restaĵoj estis armiloj.


Ankaŭ laŭ tiuj priserĉoj la ekzisto de Stonehenge estas ligata al tiu de la najbara arkeologa vilaĝo nome [[Durrington]], kie estus loĝintaj la konstruintoj de Stonehenge. La rilatoj estas evidentaj: ambaŭ lokoj estas proksimaj, prezentas similan rondoforman protektitan strukturon kaj en Durrington oni trovis ellignan strukturon similan al tiu de Stonehenge kaj en ambaŭ lokoj vojo kunigas la lokon kun la rivero Avon. Per tiu vojo ambaŭ lokoj estus kontakte. En Stonehenge oni enterigus la elitanojn kaj la normalajn samvilaĝanojn oni estus lanĉintaj al la rivero.
Ankaŭ laŭ tiuj priserĉoj la ekzisto de Stonehenge estas ligata al tiu de la najbara arkeologa vilaĝo nome [[Durrington]], kie estus loĝintaj la konstruintoj de Stonehenge. La rilatoj estas evidentaj: ambaŭ lokoj estas proksimaj, prezentas similan rondoforman protektitan strukturon kaj en Durrington oni trovis ellignan strukturon similan al tiu de Stonehenge kaj en ambaŭ lokoj unu vojo kunigas la lokon kun la rivero Avon. Per tiu vojo ambaŭ lokoj estus kontakte. En Stonehenge oni enterigus la elitanojn kaj la normalajn samvilaĝanojn oni estus lanĉintaj al la rivero.


== Eksteraj ligoj ==
== Eksteraj ligoj ==

Kiel registrite je 22:09, 22 jan. 2012

Stonehenge
Monda heredaĵo de UNESKO

Stonehenge [stoŭnhenĝ] estas neolitika monumento apud Amesbury en la provinco de Wiltshire en Anglio. Laŭ arĥeologiaj esploroj la unua ŝtoncirklo estis konstruata ĉirkaŭ -5000, kaj la tuto estis rekonstruata kaj pligrandigata verŝajne inter -2500 kaj -2000 kaj parte rekonstruata dum la 19-a jarcento.

La katedrala urbo Salisbury estas 13 kilometrojn (8 mejlojn) fore, kaj sur la vojo estas la ruino de mezepoka urbo Old Sarum.

Stonehenge estas granda rondforma grupo (kromleĥo) de 162 starantaj ŝtonegoj t.e. megalitoj. Ĝi ankoraŭ estas sanktejo por modernaj druidoj kaj aliaj paganoj, sed la zorgorganizaĵo English Heritage malpermesas alproksimiĝi al la ŝtonoj, precipe dum somera solstico.

Piedireble ĉirkaŭ Stonehenge estas altaĵetoj, verŝajne neolitikaj tomboj, kaj neolitika ŝtona "ŝoseo".

Dum 1986 Stonehenge estis deklarata de UNESKO loko de Monda Kulturheredaĵo.

Proksima ŝtonrondo en Wiltshire estas Avebury, kie vilaĝo kreskis meze de la rondo.

Iamaj funkcioj

Kelkaj markoj montras, kie suno aperas kaj malaperas en specialaj tagoj kiel solsticoj. Oni supozas, ke la konstruintoj de Stonehenge uzis ĝin kiel kalendaran ilon.

Tamen lastatempaj priserĉoj helpitaj de National Geographic montris, ke la ĉefa funkcio de la monumento estis tombejo aŭ sepultejo.[1] Tiu sepulteja funkcio daŭris dum multaj jaroj de funkciado de la monumento, laŭ Mike Parker Pearson, arkeologo de la Universitato de Sheffield. Iam antaŭe oni konis la ekziston de putoj enhavantaj ostojn kaj cindrojn, ĉar kutimis kremacio. Tiuj priserĉoj baze sur analizoj de radiokarbono pruvis, ke la loko jam estis uzata por sepultejo 5,000 jarojn antaŭ nia erao kaj ĝis multe post la starigo de la megalitoj. Oni enterigis tie almenaŭ dum kvin jarcentoj (3000-2500 aK.) 240 personojn, multe pli ol tio antaŭe supozita. Tiuj personoj estus tribestroj kaj samfamilianoj de tiuj, ĉar kun ties restaĵoj estis armiloj.

Ankaŭ laŭ tiuj priserĉoj la ekzisto de Stonehenge estas ligata al tiu de la najbara arkeologa vilaĝo nome Durrington, kie estus loĝintaj la konstruintoj de Stonehenge. La rilatoj estas evidentaj: ambaŭ lokoj estas proksimaj, prezentas similan rondoforman protektitan strukturon kaj en Durrington oni trovis ellignan strukturon similan al tiu de Stonehenge kaj en ambaŭ lokoj unu vojo kunigas la lokon kun la rivero Avon. Per tiu vojo ambaŭ lokoj estus kontakte. En Stonehenge oni enterigus la elitanojn kaj la normalajn samvilaĝanojn oni estus lanĉintaj al la rivero.

Eksteraj ligoj

  • Ĉi tiu artikolo legita esperante ĉe YouTube

Notoj

  1. El País, 30a de majo 2008, Jacinto Antón, "Stonehenge estaba consagrado a los muertos", p. 48.

Ŝablono:LigoElstara Ŝablono:LigoElstara Ŝablono:LigoLeginda Ŝablono:LigoLeginda