Miguel de Cervantes

Miguel de Cervantes
Miguel de Cervantes
Persona informo
Miguel de Cervantes Saavedra
Naskonomo	Miguel de Cervantes Saavedra
Naskiĝo	la  29-an de septembro 1547(nun 1547-09-29) en Alcala de Henares
Morto	la 23-an de aprilo 1616 en Madrido
Mortis pro	naturaj kialoj vd
Mortis per	duatipa sukera diabeto vd
Tombo	convent of the Barefoot Trinitarians vd
Religio	katolika eklezio vd
Nacieco	Hispana
Etno	Hispanoj vd
Lingvoj	meza hispana lingvo • hispana vd
Ŝtataneco	Reĝlando de Kastilio vd
Alma mater	Don-Kiĥoto el Manĉo (1615)
Subskribo
Memorigilo
Familio
Patro	Rodrigo de Cervantes vd
Patrino	Leonor de Cortinas vd
Edz(in)o	Catalina de Salazar y Palacios vd
Amkunulo	Ana de Villafranca y Rojas vd
Infanoj	Isabel de Saavedra vd
Profesio
Okupo	Verkisto
Laborkampo	beletro • literaturo • teatro • militaj aferoj vd
Aktiva dum	1585 - 1616
Verkado
Ĝenroj	Romano
Verkoj	La Laboroj de Persiles kaj Segismunda (1613) Ekzemplaj romanoj (1617)
Influintoj Influintoj Homero, Virgilo, Greka filozofio, Renesanco
Influitoj Influitoj Romano
vd	Fonto: Vikidatumoj

Miguel de CERVANTES Saavedra [migel' de zerbantes saabedra] (naskiĝis la 29-an de septembro 1547 en Alcala de Henares (kvankam estas pruvoj, ke li povintus naskiĝi en Alcázar de San Juan), mortis la 23-an de aprilo 1616 en Madrido) estis hispana verkisto.

Miguel de Cervantes vivis tre aventuran vivon. Fuĝante de la hispana justico, li en la jaro 1569 venis unue al Romo kaj poste en la hispanan mararmeon. En 1571 li kiel marsoldato partoprenis la marbatalon de Lepanto, dum kiu oni kripligis lian maldekstran manon. Post pliaj jaroj en la mararmeo, en 1575 alĝeraj piratoj kaptis kaj forportis lin. Pro rekomendleteroj, kiujn li portis, la piratoj pensis lin gravulo kaj petis 500 monerojn orajn por liberigi lin. Kvin jarojn poste, la 19-a de septembro de 1580, oni liberigis lin post la pago de la 500 moneroj oraj kaj post pluraj malsukcesaj forkuraj provoj de li.

Reveninte al Hispanio, Cervantes komencis verki teatraĵojn, sed sen granda sukceso. Li laboris i.a. kiel impostokolektisto, sed kondamnita pro fraŭdo, devis pasigi plurajn jarojn en malliberejo. Ŝajne, tie li komencis sian plej faman verkon "El ingenioso hidalgo Don Quixote de la Mancha" ("La inĝenia kavaliro Don Kiĥoto el Manĉo"), kies unua parto aperis en la jaro 1605. La duan parton li publikigis dek jarojn poste. Kvankam la romano portis al li la deziritan sukceson, li perdis la gajnitan monon kaj mortis kiel malriĉulo en Madrido. Li mortis en la sama dato (ne sama tago), ke William Shakespeare. Tial la 23-a de aprilo estas deklarita Internacia Tago de la Libro.

Li estas taksita la plej grava aŭtoro en la hispana lingvo ("la lingvo de Cervantes"). La hispana registaro fondis Instituto Cervantes por diskonigi la lingvon kaj premio Cervantes por honori beletristojn.

Verkoj

• La Galatea (1585)
• Ekzemplaj romanoj (Novelas ejemplares) (1613)
• Viaje del Parnaso (1614)
• La Laboroj de Persiles kaj Segismunda (Los trabajos de Persiles y Sigismunda) (1617)

Teatraĵoj

• Comedia del cerco de Numancia
• Ocho comedias y ocho entremeses nuevos nunca representados (1615)
• Los tratos de Argel
• El gallardo español
• La gran sultana
• Los baños de Argel

Tekstoj en Esperanto

Miguel de Cervantes (Retratos de Españoles Ilustres, 1791).

• "Tri ĉapitroj el la hispana verko: La sprita junkro Don Kiĥoto de Manĉujo" / Esperantigitaj de Carlo Bourlet, Vicente Inglada Ors kaj Geo C. LAW. - Valencia: Grupo Esperantista Murcia, 1905. - 22 p.

• "Don Kiĥoto de la Manĉo en Barcelono : 5 ĉapitroj" / Trad. Frederic Pujulà i Vallès. - Berlin: Müller & Borel, 1909. - 48 p. - (Esperanta Biblioteko Internacia ; 5)

• "Don Kiĥoto de la Manĉo en Barcelono : 5 ĉapitroj" / Trad. Frederic Pujulà i Vallès. - 2. eld. - Berlin ; Dresden: Esperanto-Verlag Ellersiek & Borel, 1924. - 55 p. - (Esperanta Biblioteko Internacia ; 5)

• "Du junaj fraulinoj ; Korneliino : du noveloj el la bonekzemplaj" / Trad. de Julio Mangada Rosenörn. - Madrid: Torrent, 1927. - 70 p. - (Hispana Esperanto-biblioteko)

• "La genia kavaliro Don Kiĥoto de la Mancha" / Trad. de Julio Mangada Rosenörn. - Madrid: Torrent, 1927. - 31 p.

• "La inĝenia hidalgo Don Quijote de la Mancha" <parto> / El la hispana trad. Fernando de Diego. - En: Nova Esperanta krestomatio / Eld.: William Auld ; p. 118 - 121

• El curioso impertinente: "La malprudenta scivolulo : 33a, 34a kaj 35a ĉapitroj de la verko `Don Kiĥoto´" / El la hispana originalo trad. Luis Hernández Lahuerta. - Valencia: Hernandez, 1955. - 55 p

• "La ingenia hidalgo Don Quijote de la Mancha" / El la hispana trad. Fernando de Diego. Kun 20 gravuraĵoj de Gustave Doré. - Madrid: Eld. "Fundación Esperanto", 1977. - 820 p. : ilustr. ISBN 84-400-3582-9

Rete legeblaj verkoj en Esperanto

• La inĝenia hidalgo Don Quijote de la Mancha : fragmento
• Du poemoj en po du tradukoj

Literaturo

• Miguel de Cervantes (Modern Critical Views) / ed. Harold Bloom., 2005
• Cervantes' Don Quixote: a casebook / ed. Roberto González Echevarría., 2005
• The Cambridge companion to Cervantes / ed. Anthony J Cascardi., 2002
• Cervantes's Don Quixote (Modern Critical Interpretations) / ed. Harold Bloom., 2001
• Critical essays on Cervantes / ed. Ruth S El Saffar., 1986
• Cervantes; a collection of critical essays / ed. Lowry Nelson., 1969
• 'Cinco personajes fugaces en el camino de Don Quijote' / autora Giannina Braschi; Cuadernos hispanoamericanos, ISSN 0011-250X, Nº 328, 1977, pags. 101-115.
• Frederick A. de Armas, Quixotic Frescoes: Cervantes and Italian Renaissance Art Book online

Vidu ankaŭ

• Don-Kiĥoto el Manĉo

Eksteraj ligiloj

• hispane Verkoj de Cervantes
• hispane Bapto-atestilo de Miguel de Cervantes, trovita en Alcázar de San Juan.
• hispane Gutenberg Projekto
• angle Projekto Cervantes