Milito de Alĝerio: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
WikitanvirBot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.1) (robota modifo de: eu:Aljeriako Independentzia Gerra
e Historiaj precizigoj
Linio 3: Linio 3:
'''La milito de [[Alĝerio]]''' estis milito de alĝerianoj por liberiĝo de [[Francio]]. Alĝerio estis franca kolonio ekde la jaro [[1830]]. La milito disvolviĝis ekde [[1954]] ĝis [[1962]].
'''La milito de [[Alĝerio]]''' estis milito de alĝerianoj por liberiĝo de [[Francio]]. Alĝerio estis franca kolonio ekde la jaro [[1830]]. La milito disvolviĝis ekde [[1954]] ĝis [[1962]].


Oni ankaŭ nomis ĝin "alĝeria sendependeca milito", "alĝeria revolucio" aŭ "alĝeriaj eventoj". Je la alĝeria flanko batalis la "FLN" (fronto por la liberiĝo de Alĝerio), kiun komence subtenis nur malmultaj alĝerianoj (poste la plejmultaj) kaj kelkaj maldekstraj politikuloj francaj. Pro la elekto de [[terorismo]] temis ĉefe pri tempo de perforto kontraŭ la popolo kaj de lukto kontraŭ la franca administracio. Ne temas do pri milito inter du suverenaj ŝtatoj.
Oni ankaŭ nomis ĝin "alĝeria sendependeca milito", "alĝeria revolucio" aŭ "alĝeriaj eventoj". Je la alĝeria flanko batalis la "FLN" (fronto por la liberiĝo de Alĝerio), kiun komence subtenis nur malmultaj alĝerianoj (poste la plejmultaj) kaj kelkaj maldekstraj politikuloj francaj. Pro la elekto de [[terorismo]] temis ĉefe pri tempo de perforto kontraŭ la popolo kaj de lukto kontraŭ la franca administracio. Ne temas do pri milito inter du suverenaj ŝtatoj, ĉar Algerio estis iama franca [[departemento]].


Tiu milito komenciĝis post la [[Dua mondmilito]], kun la movo de la soldatoj devenintaj de la [[Norda Afriko]]. Tiuj soldatoj renkontis la aliajn (blankulajn) soldatojn venintajn de la<!-- [[Eŭropo|eŭropa]] ? --> kontinento post la milito, kaj vidante ke ekzistas diferencoj inter la nigrulaj kaj la blankulaj, postulis pli da egaleco.
Tiu milito komenciĝis post la [[Dua mondmilito]], kun la movo de la soldatoj devenintaj de la [[Norda Afriko]]. Tiuj soldatoj renkontis la aliajn (blankulajn) soldatojn venintajn de la<!-- [[Eŭropo|eŭropa]] ? --> kontinento post la milito, kaj vidante ke ekzistas diferencoj inter la nigrulaj kaj la blankulaj, postulis pli da egaleco.
Linio 9: Linio 9:
Ĝi estas la lasta milito de Francio. En la nacia konscienco, tiu milito estas sinonimo de [[torturo]], juneco oferita por la milito.
Ĝi estas la lasta milito de Francio. En la nacia konscienco, tiu milito estas sinonimo de [[torturo]], juneco oferita por la milito.


Ĝi finiĝis en [[1962]] post elpaŝo de [[Charles de Gaulle]] en [[Alĝero]], kiam li diris "Mi komprenis vin" ("Je vous ai compris").
Dum sia enpaŝo en [[Alĝero]] la 4-a de junio [[1958]], [[Charles de Gaulle]] diris "Mi komprenis vin" ("Je vous ai compris"), sed la sekvantan jaron li proponis [[referendumo]]n pri ''memdetermimo'', kiu estis akceptita de la franca popolo. La milito finiĝis post la ''Traktato de [[Évian-les-Bains|Évian]]'', la 18-an de marto [[1962]].


== Libroj kaj filmoj ==
== Libroj kaj filmoj ==
Linio 17: Linio 17:
== Vidu ankaŭ jenon ==
== Vidu ankaŭ jenon ==
* [[Gerilo]]
* [[Gerilo]]
* [[Rajto de memdetermino]]
* [[Sendependeco]]


== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
{{el}} http://www.usfca.edu/fac-staff/webberm/algeria.htm <!-- Alĝeria Milito Leganta -->
{{el}} http://www.usfca.edu/fac-staff/webberm/algeria.htm <!-- Alĝeria Milito Leganta -->
{{el}} http://www.ecpad.fr/ecpa/PagesDyn/collect.asp?collectionID=5&photo=1 <!-- (Fotoj, Fotas) de la Alĝeria Milito de Sendependeco (en franca) -->
{{el}} http://www.ecpad.fr/ecpa/PagesDyn/collect.asp?collectionID=5&photo=1 Fotoj de la Alĝeria Milito de Sendependeco (en franca)
{{el}} http://home.mtholyoke.edu/~easokolo/algeria/1962.htm <!-- Alĝeria Milito de Sendependeco -->
{{el}} http://home.mtholyoke.edu/~easokolo/algeria/1962.htm Alĝeria Milito de Sendependeco (angla)
{{el}} http://www.globalsecurity.org/military/world/war/algeria.htm <!-- Alĝeria Nacia Liberigo -->
{{el}} http://www.globalsecurity.org/military/world/war/algeria.htm Alĝeria Nacia Liberigo (angla)


[[Kategorio:Militoj|Alĝerio]]
[[Kategorio:Militoj|Alĝerio]]

Kiel registrite je 17:03, 18 mar. 2012

Semajno kun barikado je 1960

La milito de Alĝerio estis milito de alĝerianoj por liberiĝo de Francio. Alĝerio estis franca kolonio ekde la jaro 1830. La milito disvolviĝis ekde 1954 ĝis 1962.

Oni ankaŭ nomis ĝin "alĝeria sendependeca milito", "alĝeria revolucio" aŭ "alĝeriaj eventoj". Je la alĝeria flanko batalis la "FLN" (fronto por la liberiĝo de Alĝerio), kiun komence subtenis nur malmultaj alĝerianoj (poste la plejmultaj) kaj kelkaj maldekstraj politikuloj francaj. Pro la elekto de terorismo temis ĉefe pri tempo de perforto kontraŭ la popolo kaj de lukto kontraŭ la franca administracio. Ne temas do pri milito inter du suverenaj ŝtatoj, ĉar Algerio estis iama franca departemento.

Tiu milito komenciĝis post la Dua mondmilito, kun la movo de la soldatoj devenintaj de la Norda Afriko. Tiuj soldatoj renkontis la aliajn (blankulajn) soldatojn venintajn de la kontinento post la milito, kaj vidante ke ekzistas diferencoj inter la nigrulaj kaj la blankulaj, postulis pli da egaleco.

Ĝi estas la lasta milito de Francio. En la nacia konscienco, tiu milito estas sinonimo de torturo, juneco oferita por la milito.

Dum sia enpaŝo en Alĝero la 4-a de junio 1958, Charles de Gaulle diris "Mi komprenis vin" ("Je vous ai compris"), sed la sekvantan jaron li proponis referendumon pri memdetermimo, kiu estis akceptita de la franca popolo. La milito finiĝis post la Traktato de Évian, la 18-an de marto 1962.

Libroj kaj filmoj

  • Avoir 20 ans dans les Aurés (Havi 20 jarojn en Aurès)
  • La bataille d'Alger (La batalo de Alĝero)

Vidu ankaŭ jenon

Eksteraj ligiloj

greke http://www.usfca.edu/fac-staff/webberm/algeria.htm greke http://www.ecpad.fr/ecpa/PagesDyn/collect.asp?collectionID=5&photo=1 Fotoj de la Alĝeria Milito de Sendependeco (en franca) greke http://home.mtholyoke.edu/~easokolo/algeria/1962.htm Alĝeria Milito de Sendependeco (angla) greke http://www.globalsecurity.org/military/world/war/algeria.htm Alĝeria Nacia Liberigo (angla)

Ŝablono:LigoElstara