Liberio: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
e r2.7.2+) (robota aldono de: tt:Либерия |
e r2.7.1) (robota aldono de: hsb:Liberija |
||
Linio 130: | Linio 130: | ||
[[hif:Liberia]] |
[[hif:Liberia]] |
||
[[hr:Liberija]] |
[[hr:Liberija]] |
||
[[hsb:Liberija]] |
|||
[[ht:Liberya]] |
[[ht:Liberya]] |
||
[[hu:Libéria]] |
[[hu:Libéria]] |
Kiel registrite je 15:55, 15 maj. 2012
Liberio (signifas "libera lando"); Liberia Respubliko | |
Republic of Liberia | |
Detaloj | Detaloj |
Nacia himno: All Hail, Liberia, Hail! | |
respubliko • suverena ŝtato • lando | |
---|---|
Bazaj informoj | |
Ĉefurbo | Monrovio (426 mil). Ĝi estis fondita en 1822, kiam usonanoj komencis konstrui urbojn por liberigitaj sklavoj. |
Oficiala(j) lingvo(j) | angla lingvo |
Uzata(j) lingvo(j) | angla lingvo, angla lingvo, Liberia Kpelle, Southern Kissi, mendea lingvo, Dan, liberia angla lingvo, Western Krahn, Mano, Klao, Dewoin, Gbii, Tajuasohn, Konobo, Glaro-Twabo, Glio-Ubi, Sapo, Liberia kreola lingvo, Kuwaa, Gola, kpelea lingvo, Grebo, Loma, vaja lingvo, Southern Grebo, Northern Grebo, Grebo-Gboloo, Manya, Grebo-Barclayville, Central Grebo, Bassa, bandia lingvo |
Areo | 111 369 km² |
Loĝantaro | 2733 mil (1995), inter ili kpeloj 21 %, bakvoj 13%. (2021) |
Loĝantoj | nomo de loĝantoj |
Horzono | UTC±00:00 |
Interreta domajno | .lr |
Landokodo | LR |
Telefona kodo | +231 |
Plej alta punkto | Mount Wuteve |
Plej malalta punkto | Atlantiko |
Politiko | |
Politika sistemo | respubliko |
Ŝtatestro | Prezidento Ellen Johnson-Sirleaf (ekde la 8-a de novembro 2005). |
Ĉefministro | George Weah |
Ekonomio | |
Valuto | Liberia dolaro |
Liberio (aŭ Liberia) estas lando en Okcidenta Afriko.
- Kredantoj: kristanoj, muzulmanoj.
- Eksporto: fera krudaĵo, kaŭĉuko, kafo, kakao, diamanto, oro.
- Organizoj: UNO (1945)
Liberio estas la plej malnova respubliko moderntipa de Afriko, fondita de eks-sklavoj el Usono.
Politiko
Interna politiko
Ekde la komenco ĝin markis duraj konfliktoj inter la regantaj "uson-liberianoj" anglalingvaj (ĉ. 5 centonoj de l'enloĝantaro) kaj la regataj "afrik-liberianoj" diverslingvaj.
Je Aprilo 1980, armea serĝento Samuel Doe prenis potencon murde de tiama ŝtatestro William Tolbert. Multe da la popolo esperis ke sub Doe la potenco iomete pli bone disdividiĝus inter la malsamaj gentoj de la lando, sed Doe rapide montriĝis kiel kruela diktatoro.
Je Decembro 1989, Charles Taylor, filo de usondevena kaj afrik-liberia gepatroj, komencis sanga revolto kontraŭ Doe. Tiu milito daŭris pli malsimple ĝis 1997, kiam Charles Taylor elektiĝis kiel prezidento. Taylor estis la plej potenca militestro dum la milito, kaj ŝtelis multe da la naturajn rimedojn de la lando.
Tamen perforto daŭras ĝis 2003, kiam Taylor, kulpiĝita per UN-tribunalo de Siera-Leono kaj Usono, fuĝis al Niĝerio, de kie li baldaŭ provaĵiĝos per speciala juĝejo en Hago, Nederlando.
Sub la UN, Ellen Johnson-Sirleaf elektiĝis je novembro 2005, kaj kune kun la UN ŝia registaro laboras rekonstrui la landon.
Ekstera politiko
Liberio apartenas al la AKP-ŝtatoj, internacia organizaĵo de momente 77 nacioj el la regionoj Afriko, Karibio kaj la Pacifika Oceano.
Eksteraj ligiloj
greke http://www.worldpress.org/Africa/685.cfm greke http://havenworks.com/world/liberia greke http://www.travel-images.com/liberia.html greke http://www.liberiaseabreeze.com
|