Gotoj: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Priskribo laŭ uzataj koloroj |
e polureto |
||
Linio 3: | Linio 3: | ||
[[Dosiero:Young Folks' History of Rome illus368.png|thumb|250px|Gento de gotoj]] |
[[Dosiero:Young Folks' History of Rome illus368.png|thumb|250px|Gento de gotoj]] |
||
[[Dosiero:Oksywie Wielbark Przeworsk.gif|left|thumb|400px| |
[[Dosiero:Oksywie Wielbark Przeworsk.gif|left|thumb|400px| |
||
{{priskribo|#FF0000|Kulturo de Oksywie |
{{priskribo|#FF0000|Kulturo de Oksywie <ref>Oksywie estas nun kvartalo de [[Gdynia]]</ref>, kaj frua kaj malfrua [[Kulturo de Wielbark]] }} |
||
{{priskribo|#FF9999| Ekspansio de la [[Wielbark-kulturo]] en la {{jc|2}}}} |
{{priskribo|#FF9999| Ekspansio de la [[Wielbark-kulturo]] en la {{jc|2}}}} |
||
{{priskribo|#0099FF|[[Kulturo de Jastorf]] }} |
{{priskribo|#0099FF|[[Kulturo de Jastorf]] }} |
||
Linio 13: | Linio 13: | ||
La '''gotoj''' havas orient-ĝermanan devenon. Pri la originaj sidejoj de gotoj oni povas scii jam de la antikvaj aŭtoroj kaj de arkeologiaj esploroj. [[Plinio la Maljuna]] (23-79 [[p.K.]]) skribis en sia verko "Naturalis historia" ("naturhistorio") pri la gotoj. Ankaŭ [[Jordanes]] la gota historiisto kaj monaĥo en la 6-a jc [[p.K.]] en sia verko 'Pri la deveno kaj la agado de gotoj" skribis de la legendoj ĝis la jaro 540 [[p.K.]], i.a. pri la genealogioj de la ostrogotaj reĝoj la [[Amaloj]] kaj pri la vizigotaj reĝoj la [[Baltingoj]]. La gotoj praloĝis en suda parto de la nuntempa [[Svedio]] kaj de tie translokiĝis al riverbuŝo de [[Vistulo]]. Ili migris en la [[2-a jarcento]] [[p.K.]] suden kaj disiĝis al du partoj: la okcidentaj gotoj ([[visigotoj]]) setlis en [[Dakio]], la orientaj ([[ostrogotoj]]) en norda parto de la [[Nigra Maro]]. |
La '''gotoj''' havas orient-ĝermanan devenon. Pri la originaj sidejoj de gotoj oni povas scii jam de la antikvaj aŭtoroj kaj de arkeologiaj esploroj. [[Plinio la Maljuna]] (23-79 [[p.K.]]) skribis en sia verko "Naturalis historia" ("naturhistorio") pri la gotoj. Ankaŭ [[Jordanes]] la gota historiisto kaj monaĥo en la 6-a jc [[p.K.]] en sia verko 'Pri la deveno kaj la agado de gotoj" skribis de la legendoj ĝis la jaro 540 [[p.K.]], i.a. pri la genealogioj de la ostrogotaj reĝoj la [[Amaloj]] kaj pri la vizigotaj reĝoj la [[Baltingoj]]. La gotoj praloĝis en suda parto de la nuntempa [[Svedio]] kaj de tie translokiĝis al riverbuŝo de [[Vistulo]]. Ili migris en la [[2-a jarcento]] [[p.K.]] suden kaj disiĝis al du partoj: la okcidentaj gotoj ([[visigotoj]]) setlis en [[Dakio]], la orientaj ([[ostrogotoj]]) en norda parto de la [[Nigra Maro]]. |
||
[[Dosiero:Weichseldelta.png|thumb|left|Delto de [[Vistulo]] |
[[Dosiero:Weichseldelta.png|thumb|left|Delto de [[Vistulo]] |
||
* Oksywie / (kvartalo de [[Gdynia]], |
|||
* Wielbark (kvartalo de [[Malbork|Malborko]]) |
|||
* Gościszewo (vilaĝo apud [[Malbork|Malborko]])]] |
|||
[[Dosiero:Chernyakhov.PNG|eta|upright=1.3|Disvastiĝo de la [[Wielbark-kulturo]] en la 3-a jc [[p.K.]] <ref> |
[[Dosiero:Chernyakhov.PNG|eta|upright=1.3|Disvastiĝo de la [[Wielbark-kulturo]] en la 3-a jc [[p.K.]] <ref>la nomo [[Wielbark-kulturo]] venas el la kvartalo [[Wielbark]] en [[Malbork|Malborko]] ([[Pollando]]), ĉe la riverbrako de [[Vistulo]] nomata Nogat.</ref> |
||
{{priskribo|#00FF00| [[gotoj]] en suda [[Svedio]]}} |
{{priskribo|#00FF00| [[gotoj]] en suda [[Svedio]]}} |
||
{{priskribo|#FD02FF| [[Gotlando]]}} |
{{priskribo|#FD02FF| [[Gotlando]]}} |
Kiel registrite je 23:46, 23 aŭg. 2012
Tiu artikolo temas pri historia germana tribo. Se vi celis la artikolo pri la nuntempa junulara movado, vidu goto (movado). |
La gotoj havas orient-ĝermanan devenon. Pri la originaj sidejoj de gotoj oni povas scii jam de la antikvaj aŭtoroj kaj de arkeologiaj esploroj. Plinio la Maljuna (23-79 p.K.) skribis en sia verko "Naturalis historia" ("naturhistorio") pri la gotoj. Ankaŭ Jordanes la gota historiisto kaj monaĥo en la 6-a jc p.K. en sia verko 'Pri la deveno kaj la agado de gotoj" skribis de la legendoj ĝis la jaro 540 p.K., i.a. pri la genealogioj de la ostrogotaj reĝoj la Amaloj kaj pri la vizigotaj reĝoj la Baltingoj. La gotoj praloĝis en suda parto de la nuntempa Svedio kaj de tie translokiĝis al riverbuŝo de Vistulo. Ili migris en la 2-a jarcento p.K. suden kaj disiĝis al du partoj: la okcidentaj gotoj (visigotoj) setlis en Dakio, la orientaj (ostrogotoj) en norda parto de la Nigra Maro.
La visigotoj (el la germana Westgoten, t.e. okcidentaj gotoj), rifuĝintaj for de la hunoj petis en 376 p.K. sub gvido de Ataraniko rifuĝejon de la Romia imperio. Ili ribelis en 378 kaj murdis la imperiestron Valento kaj kuntiris fortojn en Ilirio. Ili okupis Romon en 410 (sub gvido de Alariko), poste sud-Gaŭlion, finfine fondis imperion en Hispanio, kiun detruis la araboj en 711.
La Reĝlandon de la ostrogotoj forbalais la hunoj, poste la ostrogotoj partoprenis en la militiroj de tiuj. Post morto de Atilo (nomo fakte ne huna sed gota; "Atti-la" signifas "Patr-eto"), ili reakiris sian sendependecon kaj setlis en la 5-a jarcento p.K. en Panonio.
Notoj kaj referencoj
- ↑ Oksywie estas nun kvartalo de Gdynia
- ↑ la nomo Wielbark-kulturo venas el la kvartalo Wielbark en Malborko (Pollando), ĉe la riverbrako de Vistulo nomata Nogat.