Nord-Irlando: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
e robota aldono de: bar:Nordirland |
e sekcioj |
||
Linio 1: | Linio 1: | ||
{{TemasPri|parto de Unuiĝinta Reĝlando|Irlando (apartigilo)}} |
|||
'''Nord-Irlando''' estas parto de la [[Unuiĝinta Reĝlando]] kiu situas sur la insulo [[Irlando (insulo)|Irlando]]. La areo de Nord-Irlando estas 14.120 km<sup>2</sup>, kaj la loĝantaro estas proksimume 1.633.000. Nord-Irlando situas en la nord-orienta angulo de la insulo [[Irlando]]. Nur la mallarĝa [[Norda Markolo]] disigas Nord-Irlandon de [[Skotlando]]. Post [[1603]], dum la rego de [[Jakobo la 1-a (Britio)|Jakobo la 1-a]] de [[Anglio]] (1603- [[1625]]), multaj [[protestantismo|protestantaj]] setlintoj venis al Irlando de [[Britio]]. Ĉiujare, la protestantoj festas "Oranĝan Tagon," ĉar je la [[12-a de julio]], [[1690]], en Britio, la [[protestantismo|protestanta]] armeo de [[Vilhelmo la 3-a (Britio)|William de Orange]] venkis la katolikan armeon de [[Jakobo la 2-a (Britio)|Jakobo la 2-a]]. |
'''Nord-Irlando''' estas parto de la [[Unuiĝinta Reĝlando]] kiu situas sur la insulo [[Irlando (insulo)|Irlando]]. La areo de Nord-Irlando estas 14.120 km<sup>2</sup>, kaj la loĝantaro estas proksimume 1.633.000. Nord-Irlando situas en la nord-orienta angulo de la insulo [[Irlando]]. Nur la mallarĝa [[Norda Markolo]] disigas Nord-Irlandon de [[Skotlando]]. Post [[1603]], dum la rego de [[Jakobo la 1-a (Britio)|Jakobo la 1-a]] de [[Anglio]] (1603- [[1625]]), multaj [[protestantismo|protestantaj]] setlintoj venis al Irlando de [[Britio]]. Ĉiujare, la protestantoj festas "Oranĝan Tagon," ĉar je la [[12-a de julio]], [[1690]], en Britio, la [[protestantismo|protestanta]] armeo de [[Vilhelmo la 3-a (Britio)|William de Orange]] venkis la katolikan armeon de [[Jakobo la 2-a (Britio)|Jakobo la 2-a]]. |
||
Linio 12: | Linio 12: | ||
== Lingvoj en Nord-Irlando == |
== Lingvoj en Nord-Irlando == |
||
Estas tri oficialaj lingvoj en Nordirlando: |
Estas tri oficialaj lingvoj en Nordirlando: |
||
* [ |
* [[Angla lingvo]] |
||
* [ |
* [[Irlanda lingvo]] |
||
* [ |
* [[Ulsterskota lingvo]] |
||
Aldone, estas du gestolingvoj (la brita kaj la irlanda) plus diversaj alinaciaj lingvoj, aparte la ĉina. |
Aldone, estas du gestolingvoj (la brita kaj la irlanda) plus diversaj alinaciaj lingvoj, aparte la ĉina. |
||
Linio 28: | Linio 28: | ||
* [[Fermanagh]] |
* [[Fermanagh]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
<gallery> |
<gallery> |
||
Dosiero:LocationNorthernIreland.png|<!-- thumb|left|180px|Loko de Nord-Irlando --> |
Dosiero:LocationNorthernIreland.png|<!-- thumb|left|180px|Loko de Nord-Irlando --> |
||
Linio 35: | Linio 33: | ||
Dosiero:UK_northern_ireland.png|<!-- thumb|left|180px|Nord-Irlanda loko en la UK --> |
Dosiero:UK_northern_ireland.png|<!-- thumb|left|180px|Nord-Irlanda loko en la UK --> |
||
</gallery> |
</gallery> |
||
<br clear=all> |
|||
== Vidu ankaŭ == |
== Vidu ankaŭ == |
||
⚫ | |||
* [[IRA (Irlando)]] |
* [[IRA (Irlando)]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kategorio:Unuiĝinta Reĝlando]] |
[[Kategorio:Unuiĝinta Reĝlando]] |
Kiel registrite je 21:16, 29 okt. 2012
Nord-Irlando estas parto de la Unuiĝinta Reĝlando kiu situas sur la insulo Irlando. La areo de Nord-Irlando estas 14.120 km2, kaj la loĝantaro estas proksimume 1.633.000. Nord-Irlando situas en la nord-orienta angulo de la insulo Irlando. Nur la mallarĝa Norda Markolo disigas Nord-Irlandon de Skotlando. Post 1603, dum la rego de Jakobo la 1-a de Anglio (1603- 1625), multaj protestantaj setlintoj venis al Irlando de Britio. Ĉiujare, la protestantoj festas "Oranĝan Tagon," ĉar je la 12-a de julio, 1690, en Britio, la protestanta armeo de William de Orange venkis la katolikan armeon de Jakobo la 2-a.
En 1920, Akto de la Brita Parlamento apartigis Nord-Irlandon de la cetero de la ĉefe katolika Irlanda Respubliko. Sed en Nord-Irlando daŭras konfliktoj inter la protestantoj kaj la romaj katolikoj. La plejparto da katolikoj volas unuigi Nord-Irlandon kaj la Irlandan Respublikon. La plejparto da protestantoj volas konservi la unuecon kun Britio.
La tikla demando pri flagoj
La ruĝa "+" sur blanka fono kun ruĝa mano centre estas ofte en libroj la flago de Nord-Irlando, sed en realo tiu flago estas ofenda al multaj nordirlandanoj kaj sekve ofte ne uzata en plej neŭtralaj kuntekstoj. Iam oni proponis novan neŭtralan flagon (ruĝa "x" sur blanka fono), sed ĝis nun tiu estas preskaŭ neniam uzata.
Administraj subdividoj
Lingvoj en Nord-Irlando
Estas tri oficialaj lingvoj en Nordirlando:
Aldone, estas du gestolingvoj (la brita kaj la irlanda) plus diversaj alinaciaj lingvoj, aparte la ĉina.
Lokoj en Nord-Irlando
- Belfasto (Irlanda: Béal Feirste) Estas la ĉefurbo de Nord-Irlando, kaj la plej granda urbo.
- Derry
- Lisburn
- Newry
- Armagh
- Loka regado kaj administrado en Nord-Irlando