Pierre Corneille: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
JagRoBot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto forigis superfluajn nomigojn de ligiloj
Addbot (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: Forigo de 52 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q747)
Linio 42: Linio 42:
[[Kategorio:Membroj de la Franca Akademio]]
[[Kategorio:Membroj de la Franca Akademio]]
[[Kategorio:Francaj dramistoj]]
[[Kategorio:Francaj dramistoj]]

[[an:Pierre Corneille]]
[[ar:بيار كورني]]
[[be:П'ер Карнель]]
[[be-x-old:П'ер Карнэль]]
[[bg:Пиер Корней]]
[[bs:Pierre Corneille]]
[[ca:Pierre Corneille]]
[[cs:Pierre Corneille]]
[[cy:Pierre Corneille]]
[[da:Pierre Corneille]]
[[de:Pierre Corneille]]
[[el:Πιέρ Κορνέιγ]]
[[en:Pierre Corneille]]
[[es:Pierre Corneille]]
[[et:Pierre Corneille]]
[[eu:Pierre Corneille]]
[[fa:پییر کورنی]]
[[fi:Pierre Corneille]]
[[fr:Pierre Corneille]]
[[gl:Pierre Corneille]]
[[he:פייר קורניי]]
[[hr:Pierre Corneille]]
[[hu:Pierre Corneille]]
[[hy:Պիեռ Կոռնեյլ]]
[[id:Pierre Corneille]]
[[io:Pierre Corneille]]
[[is:Pierre Corneille]]
[[it:Pierre Corneille]]
[[ja:ピエール・コルネイユ]]
[[ka:პიერ კორნელი]]
[[ko:피에르 코르네유]]
[[la:Petrus Corneille]]
[[mk:Пјер Корнеј]]
[[nl:Pierre Corneille]]
[[no:Pierre Corneille]]
[[oc:Pierre Corneille]]
[[pl:Pierre Corneille]]
[[pms:Pierre Corneille]]
[[pt:Pierre Corneille]]
[[ro:Pierre Corneille]]
[[ru:Корнель, Пьер]]
[[sh:Pierre Corneille]]
[[simple:Pierre Corneille]]
[[sk:Pierre Corneille]]
[[sl:Pierre Corneille]]
[[sr:Пјер Корнеј]]
[[sv:Pierre Corneille]]
[[tr:Pierre Corneille]]
[[tt:Пьер Корнель]]
[[uk:П'єр Корнель]]
[[vi:Pierre Corneille]]
[[zh:皮埃尔·高乃依]]

Kiel registrite je 18:03, 8 mar. 2013

Pierre Corneille

Pierre CORNEILLE (naskiĝis la 6-an de junio, 1606, mortis la 1-a de oktobro, 1684) estis franca dramisto de la klasika epoko.

Naskiĝinte en Rouen, li kune kun sia frato Thomas Corneille akiris jezuitan edukadon. En la jaro 1629 li unuafoje surscenigis teatraĵojn en la Pariza teatro Marais. Instigite de la sukceso de la komedio Mélite, li ekloĝis en Parizo, studis tie juron kaj laboris poste en diversaj oficejoj de sia naskiĝurbo Rouen.

Grandan triumfon de la publiko, sed malaprobon de la kritikistoj Corneille akiris per sia tragikomedio Le Cid, kiu unuafoje en 1637 aperis sursceneje. Pliaj dramoj sekvis, krome li ekokupiĝis pri la teorio de la verkado de dramoj. En la jaro 1647 Corneille iĝis ano de la Académie française.

Dum siaj lastaj vivojaroj li spertis rivalecon kontraŭ la pli sukcesa dramisto Jean Racine. Pierre Corneille mortis en Parizo.

La valoroj emfazigitaj en liaj tragedioj estas tipaj de lia epoko, kaj ankaŭ retroviĝas en la moralo de Kartezio: kuraĝo, libero konceptita kiel tiu elekti tion, kio estas la plej alta devo kaj plenumas la plej altan valoron (senkonsidere se la realaĵoj ebligas plenumon de la deziroj, se oni agis bone kaj laŭ sia pleja valoro nur tio jen estu animkontentigo), memregadon eĉ se je prezo korŝira, eĉ se tio irigas vin al morto, tial la a-vorto "Corneille-a" (france: cornélien) uziĝis pri elekto korŝira inter du devoj kontraŭantaj (ekzemple la "Cido" devas venĝi laŭ la normoj siaklasaj per duelo kaj do mortigo, ofendon farita al sia maljuna kaj kaduka patro, sed la ofendinto estas la patro de lia amatino! kion li faros? Kaj kion faros la amatino post kiam ŝia amato estos mortiginta ŝian patron?).

Listo de verkoj

Dramoj

  • Mélite (1627)
  • Médée (1635)
  • L'illusion comique (1636)
  • Le Cid (1637)
  • Horace (1640)
  • Cinna (1640)
  • Polyeucte (1643)
  • Le Menteur (1643)
  • Rodogune (1644)
  • Andromède (1650)
  • Nicomède (1651)
  • Pertharite (1651)
  • Œdipe (1659)

Traktatoj

  • Trois Discours sur le poème dramatique (1660)

En Esperanto aperis

El La Cido. En: Tutmonda sonoro, vol. 2., p. 344-355