Aspartata acido: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
e r2.7.2) (robota aldono de: uz:Asparagin kislotasi |
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 45 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q178450) |
||
| Linio 89: | Linio 89: | ||
[[Kategorio:Aminoacidoj]] |
[[Kategorio:Aminoacidoj]] |
||
[[Kategorio:Neŭrotransmisiiloj]] |
[[Kategorio:Neŭrotransmisiiloj]] |
||
[[be:Аспарагінавая кіслата]] |
|||
[[bg:Аспарагинова киселина]] |
|||
[[bn:অ্যাস্পার্টিক অ্যাসিড]] |
|||
[[ca:Àcid aspàrtic]] |
|||
[[cs:Kyselina asparagová]] |
|||
[[de:Asparaginsäure]] |
|||
[[en:Aspartic acid]] |
|||
[[es:Ácido aspártico]] |
|||
[[eu:Azido aspartiko]] |
|||
[[fa:اسید آسپارتیک]] |
|||
[[fi:Asparagiinihappo]] |
|||
[[fr:Acide aspartique]] |
|||
[[ga:Aigéad aspartach]] |
|||
[[gl:Ácido aspártico]] |
|||
[[he:חומצה אספרטית]] |
|||
[[hr:Asparaginska kiselina]] |
|||
[[hu:Aszparaginsav]] |
|||
[[id:Asam aspartat]] |
|||
[[it:Acido aspartico]] |
|||
[[ja:アスパラギン酸]] |
|||
[[kk:Аспарагин қышқылы]] |
|||
[[ko:아스파르트산]] |
|||
[[ku:Tirşeya Aspartîk]] |
|||
[[lb:Aspartat]] |
|||
[[lt:Asparto rūgštis]] |
|||
[[lv:Asparagīnskābe]] |
|||
[[mk:Аспарагинска киселина]] |
|||
[[nl:Asparaginezuur]] |
|||
[[no:Asparaginsyre]] |
|||
[[oc:Acid aspartic]] |
|||
[[pl:Kwas asparaginowy]] |
|||
[[pt:Ácido aspártico]] |
|||
[[ro:Acid aspartic]] |
|||
[[ru:Аспарагиновая кислота]] |
|||
[[sk:Kyselina asparágová]] |
|||
[[sl:Asparaginska kislina]] |
|||
[[sr:Asparaginska kiselina]] |
|||
[[sv:Asparaginsyra]] |
|||
[[ta:அஸ்பார்டிக் அமிலம்]] |
|||
[[tr:Aspartik asit]] |
|||
[[uk:Аспарагінова кислота]] |
|||
[[uz:Asparagin kislotasi]] |
|||
[[vi:Axit aspartic]] |
|||
[[zh:天冬氨酸]] |
|||
[[zh-min-nan:Asparagin-sng]] |
|||
Kiel registrite je 23:17, 8 mar. 2013
| Struktura formulo | |
|---|---|
| |
| Ĝeneralaĵoj | |
| Nomo | Asparagina acido |
| Mallongigo | Asp D |
| Restnomo | α-asparagil-, β-asparagil-, asparagoil- |
| Enda aminacido | ne |
| Kemia formulo | C4H7NO4 |
| Aliaj nomoj | Amino-sukcen-acido 2-aminobutandiacido |
| Mallonga priskribo | Blanka pulvoro |
| CAS-numero | 56-84-8 |
| Fizikaj proprecoj | |
| Agregata stato | Solida |
| Koloro | Senkolora |
| Denso | -- g/cm3 |
| Molmaso | 133,1 g/molo |
| Degela punkto | 269-271 °C |
| Bolpunkto | -- °C |
| Vaporpremo | -- hPa |
| Pluaj proprecoj | |
| Flanka ĉeno | Acida |
| Izoelektra punkto | 2,85 |
| pKs-Valoro | pKs1: 1,88 pKs2: 9,6 pKs3: 3,65 |
| Solvebleco | 4 g/l (en akvo ĉe 20 °C) |
| Bone solebla en | |
| Malbone solvebla en | Akvo |
| Ne solvebla en | |
Asparagina acido aŭ asparta acido (L-(+)-asparagina acido) (simbolo Asp aŭ D; Asx aŭ B por asparta acido aŭ asparagino) COOHCH2CHNH2COOH estas unu el la 20 proteinogeneraj aminoacidoj. La acida anjono estas nomata kiel aspartat-jono.
Proprecoj
Asparagina acido reagas acide pro siaj 2 karboksilaj grupoj, kion esprimas la pKs-valoro de pKs1 = 1,88; pKs2 = 9,60 kaj pKs3 = 3,65.
Apero
Asparagina acido estas produktata unuafoje per hidrolizo de asparagino, kiu troveblas en ĝermoj de guŝuloj kaj en asparago (Asparagus officinalis).
Sintezo
La sintezo de asparagina acido okazas ekz. el homologa ketoacido (oksalacetato) tra transaminigo.
Funkciado
Asparta acido funkcias ĉe vertebruloj kune kun glutamina acido en pli ol 50 % de ĉiu sinapsoj de la centra nerva sistemo kiel neŭrotransigilo.
Eksteraj ligiloj
greke http://www.chem.qmul.ac.uk/iupac/AminoAcid greke http://julientap.free.fr/travail_fichiers/aspartame.pdf greke http://www.chemie.fu-berlin.de/chemistry/bio/aminoacid/asp_en.html
| ||||||
