Ĥasidismo: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
e r2.7.3) (Roboto: Ŝanĝanta nn:Ḥasidisk jødedom al nn:Hasidisme |
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 35 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q171201) |
||
Linio 16: | Linio 16: | ||
{{LigoLeginda|yi}} |
{{LigoLeginda|yi}} |
||
[[ar:حركة الحاسيديم]] |
|||
[[bg:Хасидизъм]] |
|||
[[ca:Hassidim]] |
|||
[[cs:Chasidismus]] |
|||
[[da:Chasidisk jødedom]] |
|||
[[de:Chassidismus]] |
|||
[[en:Hasidic Judaism]] |
|||
[[es:Judaísmo jasídico]] |
|||
[[et:Hassidism]] |
|||
[[eu:Hasidismo]] |
|||
[[fa:یهودیت حسیدی]] |
|||
[[fi:Hasidismi]] |
|||
[[fr:Hassidisme]] |
|||
[[he:תנועת החסידות]] |
|||
[[hu:Haszidizmus]] |
|||
[[hy:Հասիդական հուդայականություն]] |
|||
[[id:Yudaisme Hasidut]] |
|||
[[it:Chassidismo]] |
|||
[[ja:ハシディズム]] |
|||
[[lt:Hasidinis judaizmas]] |
|||
[[lv:Hasīdisms]] |
|||
[[nl:Chassidisch jodendom]] |
|||
[[nn:Hasidisme]] |
[[nn:Hasidisme]] |
||
[[no:Ḥasidisk jødedom]] |
|||
[[pl:Chasydyzm]] |
|||
[[pt:Judaísmo chassídico]] |
|||
[[ro:Hasidism]] |
|||
[[ru:Хасидизм]] |
|||
[[simple:Hasidic Judaism]] |
|||
[[sk:Chasidizmus]] |
|||
[[sl:Hasidijski Judje]] |
|||
[[sq:Hasidismi]] |
|||
[[sv:Chassidism]] |
|||
[[tr:Hasidizm]] |
|||
[[uk:Хасидизм]] |
|||
[[yi:חסידות]] |
Kiel registrite je 01:31, 9 mar. 2013
Ĥasidismo estas juda popolamasa religia movado.
La unuaj mencioj pri eŭropa ĥasidismo devenas el Germanio, kie en la 12-a ĝis la 13-a jarcento tiu ĉi mistika movado de piuloj disvastiĝis. En ties frunto staris Jehuda Ĥasid, aŭtoro de verko Sefer chasidim (Libro de piuloj). La nomo de la movado estas derivita de vorto ĥasid - pia. Ĥasidismo estis fondita en eta pieco, ĝojo, mistiko kaj pietismo.
Fondinto de novepoka orienteŭropa ĥasidismo, kiu estiĝis en Ukrainio kaj en Pollando, estis Jisrael ben Eliezer, konata kiel Baal Ŝem Tov - Beŝt (1700 - 1760) aŭ "Tenanto de Dia nomo", kiu emfazis, ke ne dependas de klereco, sed de eta travivo. Liaopinie judo estas servonta al Dio en ĉiuj siaj vojaĝoj kaj per ĉiuj manieroj kun ekztakta ĝojo kaj esprimonta sian sindonecon al Dio prefere per preĝoj ol sole per studado kaj per kono de Talmudo. Baal Ŝem Tov gvidis al eklezia sento simplan judan popolon kaj li batalis kontraŭ tiam superanta talmuda prezentado de judaismo. La movado komencis rapide disvastiĝi en ĉiujn partojn de orienta Eŭropo. Sekvanto de Beŝt kaj disvastiganto de ĥasidismo fariĝis lia lernanto Dov Ber el Meziříčí - Magid do "Predikisto".
Grava staturo de ĥasidismo estas Cadik (Justulo), eklezia gvidanto, instruisto kaj sanktulo de ĥasida komunumo, kiu estas peranto inter homo kaj Dio.
La ĥasidisma movado ĝistendis sian reviviĝon post la dua mondmilito en Izraelo kaj Usono, kie nuntempe ekzistas kelke da ĥasidismaj komunumoj. Moderna ĥasidismo - neoĥasidismo estas reprezentata per klopodo de modernaj judaj aŭtoroj pri revivigo de ideoj kaj tradicioj de la ĥasidisma movado.