Lumsensilo

Lumkapta ĉelo aŭ pli komplike kaj neologie Fotoreceptoroĉelo estas speciala speco de neŭrono troviĝanta en la retino de la okulo kiu estas kapabla je fototransmito. La granda biologia graveco de fotoreceptoroj estas ke ili konvertas lumon (elektromagneta ondo) en signaloj kiuj povas stimuli biologiajn procezojn. Pli specife, fotoreceptoroproteinoj en la ĉelo absorbas fotonojn, ekigante ŝanĝon en la membranopotencialo de la ĉelo.

La du klasikaj tipoj de fotoreceptoroĉeloj estas vergoĉeloj kaj konĉeloj, ĉiuj kontribuantaj informojn uzitajn de la vida sistemo por formi reprezentadon de la vida mondo, nome vidaĵo. La vergoĉeloj estas pli mallarĝaj ol la konĉeloj kaj distribuitaj alimaniere trans la retino, sed la kemia procezo per kiu oni subtenas la fototransmiton estas similaj. Tria klaso de Lumkaptaj ĉeloj estis malkovrita dum la 1990-aj jaroj: nome la lumsentemaj ganglioĉeloj. Tiuj ĉeloj ne kontribuas al vido rekte, sed supozeble apogas tagnoktajn ritmojn kaj pupilan reflekson.

Ekzistas gravaj funkciaj diferencoj inter la vergoj kaj konusĉeloj. Vergoj estas ekstreme sentemaj, kaj povas esti ekigataj per tre malmulto de fotonoj. Sur tre malaltaj malpezaj niveloj, vida sperto estas kalkulita sole de la vergosignalo. Tiuj klarigas kial koloroj ne povas esti vidataj sur malaltaj lumoniveloj: nur unu speco de Lumkapta ĉelo estas aktiva.