Socia sekso: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Addbot (diskuto | kontribuoj) e Roboto: Forigo de 1 interlingvaj ligiloj, kiuj nun disponeblas per Vikidatumoj (d:q48277) |
+{{kunigu}}, -VD |
||
Linio 1: | Linio 1: | ||
{{kunigu|Socia seksrolo|Socia sekso}} |
|||
[[Dosiero:Bagpipe performer.jpg|thumb|right|180px|[[Sakŝalmo]] en [[Skotlando|Skota]] [[armea]] klano-[[uniformo]]. En multaj partoj de la [[Okcidenta civilizo|Okcidento]], [[jupo]] povas esti neakceptebla kiel parto de vira [[socia seksrolo]], sed en [[Skotlando]] viroj tradicie portas [[kilto]]-n, kiu estas iom simila al virina jupo.]] |
[[Dosiero:Bagpipe performer.jpg|thumb|right|180px|[[Sakŝalmo]] en [[Skotlando|Skota]] [[armea]] klano-[[uniformo]]. En multaj partoj de la [[Okcidenta civilizo|Okcidento]], [[jupo]] povas esti neakceptebla kiel parto de vira [[socia seksrolo]], sed en [[Skotlando]] viroj tradicie portas [[kilto]]-n, kiu estas iom simila al virina jupo.]] |
||
'''Socia sekso''', ankaŭ '''soci-kultura sekso''' aŭ '''genro''' ([[neologismo|neologisme]] laŭ la [[angla lingvo|angla]] vorto ''gender'' [ |
'''Socia sekso''', ankaŭ '''soci-kultura sekso''' aŭ '''genro''' ([[neologismo|neologisme]] laŭ la [[angla lingvo|angla]] vorto ''gender'' [ĜENder]) estas la "socia" aŭ "psikologa" sekso de persono, kiu malsamas al [[sekso|biologia sekso]]. Oni devas rimarki, ke la esperanta vorto "sekso" ne nur inkluzivas la [[biologio|biologian]] fakton, sed enhavas ankaŭ [[socio|sociajn]] kaj [[kultura]]jn sencojn. |
||
En [[feminismo|feminisma teorio]] kaj [[kvir-teorio]] oni distingas la biologian fakton esti [[vira sekso|vira]], [[ina sekso|ina]], aŭ [[intersekseco|interseksa]], disde la socia sekso, la aro de enaj sentoj, sociaj konceptoj, normoj, kredoj, kaj anticipoj konstruitaj ĉirkaŭ la fizika fakto, laŭ kiuj oni taksas sin viro, virino, aŭ [[transgenrulo]]. |
En [[feminismo|feminisma teorio]] kaj [[kvir-teorio]] oni distingas la biologian fakton esti [[vira sekso|vira]], [[ina sekso|ina]], aŭ [[intersekseco|interseksa]], disde la socia sekso, la aro de enaj sentoj, sociaj konceptoj, normoj, kredoj, kaj anticipoj konstruitaj ĉirkaŭ la fizika fakto, laŭ kiuj oni taksas sin viro, virino, aŭ [[transgenrulo]]. |
||
Linio 24: | Linio 25: | ||
== Eksteraj ligiloj == |
== Eksteraj ligiloj == |
||
* [http://ec.europa.eu/employment_social/gender_equality/framework/strategy_de.html Retpaĝo de la Eŭropa Komisiono pri seksegaleco] ([[oficialaj lingvoj de Eŭropa Unio]]) |
* [http://ec.europa.eu/employment_social/gender_equality/framework/strategy_de.html Retpaĝo de la Eŭropa Komisiono pri seksegaleco] ([[oficialaj lingvoj de Eŭropa Unio]]) |
||
{{Ĝ|sekco}} |
|||
[[Kategorio:GLAT]] |
[[Kategorio:GLAT]] |
||
Linio 29: | Linio 32: | ||
[[Kategorio:Kvir-teorio]] |
[[Kategorio:Kvir-teorio]] |
||
[[Kategorio:Socia sekso| ]] |
[[Kategorio:Socia sekso| ]] |
||
[[ar:هوية جنسية]] |
|||
[[bg:Полова идентичност]] |
|||
[[br:Stad-den revel]] |
|||
[[ca:Identitat de gènere]] |
|||
[[cs:Genderová identita]] |
|||
[[da:Kønsidentitet]] |
|||
[[de:Geschlechtsidentität]] |
|||
[[en:Gender identity]] |
|||
[[es:Identidad psicosexual]] |
|||
[[et:Sooidentiteet]] |
|||
[[fa:هویت جنسیتی]] |
|||
[[fr:Identité de genre]] |
|||
[[he:זהות מגדרית]] |
|||
[[hr:Rodni identitet]] |
|||
[[hu:Nemi identitás]] |
|||
[[it:Identità di genere]] |
|||
[[ja:性同一性]] |
|||
[[kk:Гендерлік сәйкестік]] |
|||
[[ko:성 정체성]] |
|||
[[la:Identitas generis]] |
|||
[[pl:Tożsamość płciowa]] |
|||
[[pt:Identidade de gênero]] |
|||
[[ro:Identitate de gen]] |
|||
[[ru:Гендерная идентичность]] |
|||
[[sh:Rodni identitet]] |
|||
[[simple:Gender identity]] |
|||
[[sr:Родни идентитет]] |
|||
[[sv:Könsidentitet]] |
|||
[[tl:Katauhang pangkasarian]] |
|||
[[tr:Cinsel kimlik]] |
|||
[[uk:Гендерна ідентичність]] |
|||
[[vi:Nhận thực giới tính]] |
|||
[[zh:性別認同]] |
Kiel registrite je 01:25, 30 sep. 2013
Socia sekso, ankaŭ soci-kultura sekso aŭ genro (neologisme laŭ la angla vorto gender [ĜENder]) estas la "socia" aŭ "psikologa" sekso de persono, kiu malsamas al biologia sekso. Oni devas rimarki, ke la esperanta vorto "sekso" ne nur inkluzivas la biologian fakton, sed enhavas ankaŭ sociajn kaj kulturajn sencojn.
En feminisma teorio kaj kvir-teorio oni distingas la biologian fakton esti vira, ina, aŭ interseksa, disde la socia sekso, la aro de enaj sentoj, sociaj konceptoj, normoj, kredoj, kaj anticipoj konstruitaj ĉirkaŭ la fizika fakto, laŭ kiuj oni taksas sin viro, virino, aŭ transgenrulo.
Kelkaj aspektoj de socia sekso estas:
- nomo kaj respekttitolo;
- aspekto - videbla fizika formo, hararo, voĉo ktp.;
- vestaĵoj;
- sinteno;
- interna identiĝo.
Malakordo aŭ malkonformo inter aspektoj de ies socia sekso kaj ties biologia sekso povas logi diskriminacion aŭ eĉ perforton.
Vidu ankaŭ
- Gender Trouble
- seksa identeco, socia seksrolo
- Seksegaleca Konsiderado
- Transseksulo
- Transgenrulo
- Seksa konstitucio
- Principoj de Jogjakarto