Gusto: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [nekontrolita versio] |
Verdulo (diskuto | kontribuoj) eNeniu resumo de redakto |
Timwi (diskuto | kontribuoj) WTF? |
||
Linio 4: | Linio 4: | ||
La gustorganoj estas receptoraj [[biologia ĉelo|ĉelo]]j aŭ ties grupiĝoj aŭ anatomiaj estaĵoj kun receptorĉeloj. Ĉe la [[senvertebruloj]], la gusto ne estas apartigebla de la [[flaro]], la kemiaj receptoroj situas en la [[haŭto]], sur la [[buŝo|buŝorganoj]] aŭ sur la [[anteno]]j. |
La gustorganoj estas receptoraj [[biologia ĉelo|ĉelo]]j aŭ ties grupiĝoj aŭ anatomiaj estaĵoj kun receptorĉeloj. Ĉe la [[senvertebruloj]], la gusto ne estas apartigebla de la [[flaro]], la kemiaj receptoroj situas en la [[haŭto]], sur la [[buŝo|buŝorganoj]] aŭ sur la [[anteno]]j. |
||
La gustorganoj de la [[vertebruloj]] estas la [[gustoburĝono]]j (langaj [[papilo]]j). Ĉe la [[fiŝo]]j ili situas sur la buŝa mukomembrano, sur la [[lipo]]j, [[lipharo]]j; ĉe surteraj vertebruloj ili situas nur en la [[mukomembrano]] de la buŝa kavo, ĉefe sur la [[lango]]. La gustoburĝonoj sentas la [[amaro (gusto)|amarajn]] |
La gustorganoj de la [[vertebruloj]] estas la [[gustoburĝono]]j (langaj [[papilo]]j). Ĉe la [[fiŝo]]j ili situas sur la buŝa mukomembrano, sur la [[lipo]]j, [[lipharo]]j; ĉe surteraj vertebruloj ili situas nur en la [[mukomembrano]] de la buŝa kavo, ĉefe sur la [[lango]]. La gustoburĝonoj sentas la [[amaro (gusto)|amarajn]], [[acido|acidajn]], la [[salo|salajn]], la [[dolĉaĵo|dolĉajn]] kaj la [[umamo|umamajn]] gustojn. |
||
'''Gusto''' estas uzata metafore kiel "persona ŝateco al io", ekzemple ies gusto pri muziko, gusto pri modo. |
'''Gusto''' estas uzata metafore kiel "persona ŝateco al io", ekzemple ies gusto pri muziko, gusto pri modo. |
Kiel registrite je 11:51, 24 nov. 2013
Gusto aŭ gustosenso tiu el la kvin sensoj, kiu ebligas analizon de la gusto de la manĝaĵoj enbuŝigitaj. Ĝi estas la perceptado de kemiaj stimuloj de likvaj aŭ en likvo-solveblaj materialoj.
La gustorganoj estas receptoraj ĉeloj aŭ ties grupiĝoj aŭ anatomiaj estaĵoj kun receptorĉeloj. Ĉe la senvertebruloj, la gusto ne estas apartigebla de la flaro, la kemiaj receptoroj situas en la haŭto, sur la buŝorganoj aŭ sur la antenoj.
La gustorganoj de la vertebruloj estas la gustoburĝonoj (langaj papiloj). Ĉe la fiŝoj ili situas sur la buŝa mukomembrano, sur la lipoj, lipharoj; ĉe surteraj vertebruloj ili situas nur en la mukomembrano de la buŝa kavo, ĉefe sur la lango. La gustoburĝonoj sentas la amarajn, acidajn, la salajn, la dolĉajn kaj la umamajn gustojn.
Gusto estas uzata metafore kiel "persona ŝateco al io", ekzemple ies gusto pri muziko, gusto pri modo.
Proverbo
Ekzistas pluraj proverboj pri gusto en la Proverbaro Esperanta de L. L. Zamenhof, inter ili[1]:
„ Ĉiu havas sian guston. ” „ Fremda manĝo havas bonan guston. ” „ Pri gustoj oni disputi ne devas. ”