Apogilo (konstruelemento): Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 12: Linio 12:
== Apogiloj laŭ klasika kolona ordo ==
== Apogiloj laŭ klasika kolona ordo ==
La [[kolonaj ordoj|klasika kolona ordo]] uzas la terminon apogilo por portaj konstruelementoj. Apogilo laŭ tiu povas havi du malsamajn formtipojn, kiujn oni komprenas kiel kontrastaj: [[pilastro]] kun kvadrata aŭ plurangula transversa sekciaĵo kaj [[kolono]] kun ronda transversa sekciaĵo.
La [[kolonaj ordoj|klasika kolona ordo]] uzas la terminon apogilo por portaj konstruelementoj. Apogilo laŭ tiu povas havi du malsamajn formtipojn, kiujn oni komprenas kiel kontrastaj: [[pilastro]] kun kvadrata aŭ plurangula transversa sekciaĵo kaj [[kolono]] kun ronda transversa sekciaĵo.

[[Leon Battista Alberti]] difinis pilastron kiel restaĵon de tratruigita muro. Li alordigas ĝin al la statike efika kernkonstruaĵoj kaj postulas, ke pilastroj principe portu arkojn. Apogilo estas komprenata kiel liberstara elemento, kiu devenas de la lignoarhitekturo kaj apartenas al la kategorio de aplikata ornamaĵo. Kolono per tio estas sekundara unueco, kies neceso rezultas el la malperfektaĵo de la kernkonstruaĵo kaj kiu fakte ne estas necesa.
[[Kategorio:konstruelementoj]]
[[Kategorio:konstruelementoj]]
[[Kategorio:konstrufako]]
[[Kategorio:konstrufako]]

Kiel registrite je 12:03, 15 sep. 2014

Apogilo estas plejofte vertikala konstruelemento, kiu enprenas kaj plukondukas ŝarĝojn ĉefe en direkto al sia laŭlonga akso. Ĝi estas bastonforma premomembro, kies pli grandaj transverssekcaj mezuroj – dislimige al vando – ne superas la kvaroblan de la pli malgranda mezuro.

Kiel materialo taŭgas ĉiuj konstrumaterialoj, kiuj havas sufiĉan premreziston. En la konstrufako oni uzas por tio inter alie:

La portkapablo de apogilo dependas de la stabileco de la elektita materialo, de la transverssekca geometrio, de la longeco resp. alteco de la apogilo, de la abutmentaj kondiĉoj je la finaĵoj (ĉu turneblaj aŭ fiksitaj), geometriaj malperfektaĵoj ekzemple oblikveco, kurbeco aŭ torditeco kaj la speco kaj la kombinaĵo de efikoj.

Apogiloj kun pli grandaj mezuroj ankaŭ nomiĝas pilastroj (ekz. pontpilastroj), ankaŭ je masonaj aŭ ŝtonaj farmanieroj. Apogiloj kaj pilastroj ne substaras, male al kolono, ne ajnan arĥitekturan sistemon (bazo, fusto kaj kapitelo) aŭ klasifikon (kolonaj ordoj).

Apogiloj laŭ klasika kolona ordo

La klasika kolona ordo uzas la terminon apogilo por portaj konstruelementoj. Apogilo laŭ tiu povas havi du malsamajn formtipojn, kiujn oni komprenas kiel kontrastaj: pilastro kun kvadrata aŭ plurangula transversa sekciaĵo kaj kolono kun ronda transversa sekciaĵo.

Leon Battista Alberti difinis pilastron kiel restaĵon de tratruigita muro. Li alordigas ĝin al la statike efika kernkonstruaĵoj kaj postulas, ke pilastroj principe portu arkojn. Apogilo estas komprenata kiel liberstara elemento, kiu devenas de la lignoarhitekturo kaj apartenas al la kategorio de aplikata ornamaĵo. Kolono per tio estas sekundara unueco, kies neceso rezultas el la malperfektaĵo de la kernkonstruaĵo kaj kiu fakte ne estas necesa.