Lingva familio: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Browse history interactively
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
Robotoj
112 941 redaktoj
e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 102: Linio 102:
|}
|}


==Lingvaroj el Afriko==
== Lingvaroj el Afriko ==
[[Dosiero:African language families eo.svg|thumb|left|350px|Lingvaroj en Afriko.]]
[[Dosiero:African language families eo.svg|thumb|left|350px|Lingvaroj en Afriko.]]
Inter la senparencaj lingvoj de Afriko estas la [[Haza lingvo|haza]] kaj [[Sandava lingvo|sandava]].
Inter la senparencaj lingvoj de Afriko estas la [[Haza lingvo|haza]] kaj [[Sandava lingvo|sandava]].


===[[Afrikazia lingvaro|Afrikazia]]===
=== [[Afrikazia lingvaro|Afrikazia]] ===
*[[Berbera lingvaro|berbera]]
* [[Berbera lingvaro|berbera]]
*[[Ĉada lingvaro|ĉada]] ([[Haŭsa lingvo|haŭsa]])
* [[Ĉada lingvaro|ĉada]] ([[Haŭsa lingvo|haŭsa]])
*[[Egipta lingvo|egipta]] ([[kopta lingvo|kopta]])
* [[Egipta lingvo|egipta]] ([[kopta lingvo|kopta]])
*[[Kuŝida lingvaro|kuŝida]] ([[Somala lingvo|somala]])
* [[Kuŝida lingvaro|kuŝida]] ([[Somala lingvo|somala]])
*[[Omota lingvaro|omota]]
* [[Omota lingvaro|omota]]
*[[Semida lingvaro|semida]] ([[Amhara lingvo|amhara]], [[Araba lingvo|araba]], [[Hebrea lingvo|hebrea]])
* [[Semida lingvaro|semida]] ([[Amhara lingvo|amhara]], [[Araba lingvo|araba]], [[Hebrea lingvo|hebrea]])


===[[Kojsana lingvaro|Koja]]===
=== [[Kojsana lingvaro|Koja]] ===
[[Namoj|nama]]
[[Namoj|nama]]


Linio 120: Linio 120:
[[Kunga lingvo|kunga]]
[[Kunga lingvo|kunga]]


===[[Niĝerkonga lingvaro|Niĝerkonga]]===
=== [[Niĝerkonga lingvaro|Niĝerkonga]] ===
*senegala ([[Fula lingvo|fula]], [[Volofa lingvo|volofa]])
* senegala ([[Fula lingvo|fula]], [[Volofa lingvo|volofa]])
*[[Mandea lingvaro|mandea]] ([[Bambara lingvo|bambara]])
* [[Mandea lingvaro|mandea]] ([[Bambara lingvo|bambara]])
*[[Krua lingvaro|krua]]
* [[Krua lingvaro|krua]]
*[[Gura lingvaro|gura]] ([[Murea lingvo|morea]])
* [[Gura lingvaro|gura]] ([[Murea lingvo|morea]])
*[[Kvaa lingvaro|kvaa]] ([[Aŝantia lingvo|aŝantia]])
* [[Kvaa lingvaro|kvaa]] ([[Aŝantia lingvo|aŝantia]])
*volta-niĝera ([[Evea lingvo|evea]], [[fonua lingvo|fonua]], [[Igba lingvo|igba]], [[Joruba lingvo|joruba]])
* volta-niĝera ([[Evea lingvo|evea]], [[fonua lingvo|fonua]], [[Igba lingvo|igba]], [[Joruba lingvo|joruba]])
*benve-konga ([[bantua lingvaro|bantua]]: [[Svahila lingvo|svahila]], [[lingala lingvo|lingala]], [[Kosa lingvo|kosa]] k [[Zulua lingvo|zulua]], [[Ŝona lingvo|ŝona]])
* benve-konga ([[bantua lingvaro|bantua]]: [[Svahila lingvo|svahila]], [[lingala lingvo|lingala]], [[Kosa lingvo|kosa]] k [[Zulua lingvo|zulua]], [[Ŝona lingvo|ŝona]])
*kordofanaj ([[Nubaoj|nubaaj]]) lingvaroj
* kordofanaj ([[Nubaoj|nubaaj]]) lingvaroj


===[[Nilo-sahara lingvaro|Nilo-sahara]]===
=== [[Nilo-sahara lingvaro|Nilo-sahara]] ===
*[[Nilota lingvaro|nilota]]
* [[Nilota lingvaro|nilota]]
*[[Nubia lingvo|nubia]]
* [[Nubia lingvo|nubia]]


===[[Kojsana lingvaro|Tua]]===
=== [[Kojsana lingvaro|Tua]] ===
==Lingvaroj el Eŭrazio==
== Lingvaroj el Eŭrazio ==
Inter la senparencaj lingvoj de Eŭrazio estas la [[Ajnua lingvo|ajnua]], [[buruŝaska lingvo|buruŝaska]], [[Etruska lingvo|etruska]], [[korea lingvo|korea]], [[nivĥa lingvo|nivĥa]], [[sumera lingvo|sumera]], k [[vaska lingvo|vaska]].
Inter la senparencaj lingvoj de Eŭrazio estas la [[Ajnua lingvo|ajnua]], [[buruŝaska lingvo|buruŝaska]], [[Etruska lingvo|etruska]], [[korea lingvo|korea]], [[nivĥa lingvo|nivĥa]], [[sumera lingvo|sumera]], k [[vaska lingvo|vaska]].


===[[Altaja lingvaro|Altaja]]===
=== [[Altaja lingvaro|Altaja]] ===
*[[Mongola lingvaro|Mongola]]
* [[Mongola lingvaro|Mongola]]
*[[Turkeca lingvaro|Turkeca]] ([[turka lingvo|turka]], [[Azerbajĝana lingvo|azerbajĝana]], [[Uzbeka lingvo|uzbeka]], [[Ujgura lingvo|ujgura]])
* [[Turkeca lingvaro|Turkeca]] ([[turka lingvo|turka]], [[Azerbajĝana lingvo|azerbajĝana]], [[Uzbeka lingvo|uzbeka]], [[Ujgura lingvo|ujgura]])
*[[Tungus-manĉura lingvaro|Tungus-manĉura]]
* [[Tungus-manĉura lingvaro|Tungus-manĉura]]


===[[Andamana lingvaro|Andamana]]===
=== [[Andamana lingvaro|Andamana]] ===
===[[Aŭstralazia lingvaro|Aŭstralazia]]===
=== [[Aŭstralazia lingvaro|Aŭstralazia]] ===
[[Kmera lingvo|Kmera]] (kamboĝa), [[Vjetnama lingvo|vjetnama]], [[nikobara lingvo|nikobara]]
[[Kmera lingvo|Kmera]] (kamboĝa), [[Vjetnama lingvo|vjetnama]], [[nikobara lingvo|nikobara]]


===[[Aŭstronezia lingvaro|Aŭstronezia]]===
=== [[Aŭstronezia lingvaro|Aŭstronezia]] ===
[[Formosa lingvaro|Formosaj lingvoj]]
[[Formosa lingvaro|Formosaj lingvoj]]


[[Tetuna lingvo|Tetuna]], [[Balia lingvo|balia]], [[Cebua lingvo|cebua]], [[Ĉamora lingvo|ĉamora]], [[Java lingvo|java]], [[Malagasa lingvo|malagasa]], [[Malaja lingvo|malaja]] (enhavante la [[Indonezia lingvo|indonezia]]n), [[Sunda lingvo|sunda]], [[Tagaloga lingvo|tagaloga]] (enhavante la [[filipina lingvo|filipina]]), [[Fiĝia lingvo|fiĝia]]
[[Tetuna lingvo|Tetuna]], [[Balia lingvo|balia]], [[Cebua lingvo|cebua]], [[Ĉamora lingvo|ĉamora]], [[Java lingvo|java]], [[Malagasa lingvo|malagasa]], [[Malaja lingvo|malaja]] (enhavante la [[Indonezia lingvo|indonezian]]), [[Sunda lingvo|sunda]], [[Tagaloga lingvo|tagaloga]] (enhavante la [[filipina lingvo|filipina]]), [[Fiĝia lingvo|fiĝia]]


Polinezia lingvaro: [[Havaja lingvo|havaja]], [[Maoria lingvo|maoria]], [[Samoa lingvo|samoa]]
Polinezia lingvaro: [[Havaja lingvo|havaja]], [[Maoria lingvo|maoria]], [[Samoa lingvo|samoa]]


===[[Abĥaz-adigea lingvaro|Abĥaz-adigea]]===
=== [[Abĥaz-adigea lingvaro|Abĥaz-adigea]] ===
[[Abĥaza lingvo|Abĥaza]]
[[Abĥaza lingvo|Abĥaza]]


===[[Ĉinotibeta lingvaro|Ĉinotibeta]]===
=== [[Ĉinotibeta lingvaro|Ĉinotibeta]] ===
[[Nepal Bhasa|Nepala]] (kontraŭ la nacia [[nepalia lingvo]]), [[Birma lingvo|birma]], [[Tibeta lingvo|tibeta]], [[Ĉina lingvo|ĉina]]
[[Nepal Bhasa|Nepala]] (kontraŭ la nacia [[nepalia lingvo]]), [[Birma lingvo|birma]], [[Tibeta lingvo|tibeta]], [[Ĉina lingvo|ĉina]]


===[[Ĉukĉa-kamĉatka lingvaro|Ĉukĉa-kamĉatka]]===
=== [[Ĉukĉa-kamĉatka lingvaro|Ĉukĉa-kamĉatka]] ===
===[[Dravida]]===
=== [[Dravida]] ===
[[Kanara lingvo|Kanara]], [[Malajala lingvo|malajala]], [[Tamila lingvo|tamila]], [[Telugua lingvo|telugua]]
[[Kanara lingvo|Kanara]], [[Malajala lingvo|malajala]], [[Tamila lingvo|tamila]], [[Telugua lingvo|telugua]]


===[[Hindeŭropa lingvaro|Hindeŭropa]]===
=== [[Hindeŭropa lingvaro|Hindeŭropa]] ===


*[[Albana lingvo|albana]]
* [[Albana lingvo|albana]]
*[[Armena lingvo|armena]]
* [[Armena lingvo|armena]]
*[[Balta lingvaro|balta]] ([[Latva lingvo|latva]], [[Litova lingvo|litova]])
* [[Balta lingvaro|balta]] ([[Latva lingvo|latva]], [[Litova lingvo|litova]])
*[[Ĝermana lingvaro|ĝermana]] (i.a. [[Norvega lingvo|norvega]] - [[Sveda lingvo|sveda]], [[Dana lingvo|dana]], [[Angla lingvo|angla]], [[Germana lingvo|germana]] k.a.)
* [[Ĝermana lingvaro|ĝermana]] (i.a. [[Norvega lingvo|norvega]] - [[Sveda lingvo|sveda]], [[Dana lingvo|dana]], [[Angla lingvo|angla]], [[Germana lingvo|germana]] k.a.)
*[[Greka lingvo|greka]]
* [[Greka lingvo|greka]]
*[[Hindarja lingvaro|hinda]] ([[Bengala lingvo|bengala]], [[urduo]] (enhavante la [[Hindia lingvo|hindia]]n), [[Nepalia lingvo|nepalia]], [[Cigana lingvo|cigana]])
* [[Hindarja lingvaro|hinda]] ([[Bengala lingvo|bengala]], [[urduo]] (enhavante la [[Hindia lingvo|hindian]]), [[Nepalia lingvo|nepalia]], [[Cigana lingvo|cigana]])
*[[Irana lingvaro|irana]] ([[Persa lingvo|persa]], [[Kurda lingvo|kurda]], [[Paŝtoa lingvo|paŝtoa]])
* [[Irana lingvaro|irana]] ([[Persa lingvo|persa]], [[Kurda lingvo|kurda]], [[Paŝtoa lingvo|paŝtoa]])
*[[Italika lingvaro|italida]] ([[Latina lingvo|latina]] kaj ĝiaj idoj: [[Itala lingvo|itala]], [[Franca lingvo|franca]], [[Hispana lingvo|hispana]], [[Portugala lingvo|portugala]], [[Rumana lingvo|rumana]])
* [[Italika lingvaro|italida]] ([[Latina lingvo|latina]] kaj ĝiaj idoj: [[Itala lingvo|itala]], [[Franca lingvo|franca]], [[Hispana lingvo|hispana]], [[Portugala lingvo|portugala]], [[Rumana lingvo|rumana]])
*[[Kelta lingvaro|kelta]] ([[Kimra lingvo|kimra]], [[Irlanda lingvo|irlanda]])
* [[Kelta lingvaro|kelta]] ([[Kimra lingvo|kimra]], [[Irlanda lingvo|irlanda]])
*[[Slava lingvaro|slava]] ([[Ĉeĥa lingvo|ĉeĥa]] kaj [[Slovaka lingvo|slovaka]], [[Pola lingvo|pola]], [[Rusa lingvo|rusa]], [[Ukraina lingvo|ukraina]], [[Serba lingvo|serba]] kaj [[Kroata lingvo|kroata]], [[Slovena lingvo|slovena]], [[Bulgara lingvo|bulgara]])
* [[Slava lingvaro|slava]] ([[Ĉeĥa lingvo|ĉeĥa]] kaj [[Slovaka lingvo|slovaka]], [[Pola lingvo|pola]], [[Rusa lingvo|rusa]], [[Ukraina lingvo|ukraina]], [[Serba lingvo|serba]] kaj [[Kroata lingvo|kroata]], [[Slovena lingvo|slovena]], [[Bulgara lingvo|bulgara]])


===[[Japana lingvaro|Japaneca]]===
=== [[Japana lingvaro|Japaneca]] ===
* [[Japana lingvo|Japana]]
* [[Japana lingvo|Japana]]


===[[Jeniseja lingvaro|Jeniseja]]===
=== [[Jeniseja lingvaro|Jeniseja]] ===
* [[Keta lingvo|Keta]]
* [[Keta lingvo|Keta]]


''Vidu [[Dene-jeniseja lingvaro]]''
''Vidu [[Dene-jeniseja lingvaro]]''


===[[Jukagira lingvaro|Jukagira]]===
=== [[Jukagira lingvaro|Jukagira]] ===
===[[Kartvela lingvaro|Kartvela]]===
=== [[Kartvela lingvaro|Kartvela]] ===
[[Kartvela lingvo|Kartvela]]
[[Kartvela lingvo|Kartvela]]


===[[Kradaja lingvaro|Kradaja]]===
=== [[Kradaja lingvaro|Kradaja]] ===
*[[Tajeca lingvaro|Tajeca]]: [[siama lingvo|siama]], [[Laŭa lingvo|laŭa]], [[Ĝuanga lingvo|ĝuanga]]
* [[Tajeca lingvaro|Tajeca]]: [[siama lingvo|siama]], [[Laŭa lingvo|laŭa]], [[Ĝuanga lingvo|ĝuanga]]


===[[Mjaŭ-jaŭa lingvaro|Mjaŭ-jaŭa]]===
=== [[Mjaŭ-jaŭa lingvaro|Mjaŭ-jaŭa]] ===
===[[Naĥ-dagestana lingvaro|Naĥ-dagestana]]===
=== [[Naĥ-dagestana lingvaro|Naĥ-dagestana]] ===
[[Ĉeĉena lingvo|Ĉeĉena]], [[Inguŝa lingvo|inguŝa]]
[[Ĉeĉena lingvo|Ĉeĉena]], [[Inguŝa lingvo|inguŝa]]


===[[Urala lingvaro|Urala]]===
=== [[Urala lingvaro|Urala]] ===
*[[Finno-perma lingvaro|Finneca]] ([[Estona lingvo|estona]] - [[Finna lingvo|finna]])
* [[Finno-perma lingvaro|Finneca]] ([[Estona lingvo|estona]] - [[Finna lingvo|finna]])
*[[Ugra lingvaro|Ugra]] ([[Hungara lingvo|hungara]])
* [[Ugra lingvaro|Ugra]] ([[Hungara lingvo|hungara]])


==[[Indianaj lingvaroj]] el Nordameriko==
== [[Indianaj lingvaroj]] el Nordameriko ==
[[Dosiero:Langs N.Amer.png|thumb|right|250px|Distribuo de lingvo-familioj kaj senparencaj lingvoj norde de Meksikio en la epoko de unua kontakto kun eŭropanoj.]]
[[Dosiero:Langs N.Amer.png|thumb|right|250px|Distribuo de lingvo-familioj kaj senparencaj lingvoj norde de Meksikio en la epoko de unua kontakto kun eŭropanoj.]]


Estas multaj senparencaj lingvoj en Nordameriko, kiel la [[hajda lingvo|hajda]], la [[taraska lingvaro|taraska]] kaj la [[zuni]]a. Inter la lingvaroj estas:
Estas multaj senparencaj lingvoj en Nordameriko, kiel la [[hajda lingvo|hajda]], la [[taraska lingvaro|taraska]] kaj la [[zuni]]a. Inter la lingvaroj estas:


===[[Eskim-aleŭta lingvaro|Eskim-aleŭta]]===
=== [[Eskim-aleŭta lingvaro|Eskim-aleŭta]] ===
[[Inuita lingvo|Inuita]], [[Jupika lingvaro|jupika]]
[[Inuita lingvo|Inuita]], [[Jupika lingvaro|jupika]]


===[[Dene-jeniseja lingvaro|Dene-jeniseja]]===
=== [[Dene-jeniseja lingvaro|Dene-jeniseja]] ===
[[Keta lingvo|Keta]], [[Tlingita lingvo|tlingita]], [[Ĉipevajana lingvo|ĉipevajana]], [[Navaha lingvo|navaha]]
[[Keta lingvo|Keta]], [[Tlingita lingvo|tlingita]], [[Ĉipevajana lingvo|ĉipevajana]], [[Navaha lingvo|navaha]]


''Vidu [[Na-denea lingvaro]]''
''Vidu [[Na-denea lingvaro]]''


===Algonkeneca===
=== Algonkeneca ===
*[[Viota lingvo|Viota]]
* [[Viota lingvo|Viota]]
*[[Juroka lingvo|Juroka]]
* [[Juroka lingvo|Juroka]]
*[[Algonkena lingvaro|Algonkena]] ([[Aniŝinabeka lingvo|oĝibva]], [[Slavia lingvo|slavia]], [[Kria lingvo|kria]], [[Ĉejena lingvo|ĉejena]], [[Mikmaka lingvo|mikmaka]])
* [[Algonkena lingvaro|Algonkena]] ([[Aniŝinabeka lingvo|oĝibva]], [[Slavia lingvo|slavia]], [[Kria lingvo|kria]], [[Ĉejena lingvo|ĉejena]], [[Mikmaka lingvo|mikmaka]])


===[[Saliŝa lingvaro|Saliŝa]]===
=== [[Saliŝa lingvaro|Saliŝa]] ===
[[Laŝucida lingvo|Laŝucida]]
[[Laŝucida lingvo|Laŝucida]]


===[[Vakaŝana lingvaro|Vakaŝana]]===
=== [[Vakaŝana lingvaro|Vakaŝana]] ===
[[Hejlcuka lingvo|Hejlcuka]], [[Nutka lingvo|nutka]]
[[Hejlcuka lingvo|Hejlcuka]], [[Nutka lingvo|nutka]]


===[[Siua lingvaro|Siua]]===
=== [[Siua lingvaro|Siua]] ===
[[Lakota lingvo|Lakota]], [[mandana lingvo|mandana]], [[omaha lingvo|omaha]]
[[Lakota lingvo|Lakota]], [[mandana lingvo|mandana]], [[omaha lingvo|omaha]]


===[[Irokeza lingvaro|Irokeza]]===
=== [[Irokeza lingvaro|Irokeza]] ===
[[Mohoka lingvo|Mohoka]], [[Ĉeroka lingvo|Ĉeroka]]
[[Mohoka lingvo|Mohoka]], [[Ĉeroka lingvo|Ĉeroka]]


===[[Muskoga lingvaro|Muskoga]]===
=== [[Muskoga lingvaro|Muskoga]] ===
* [[Ĉakta lingvo|Ĉakta]]
* [[Ĉakta lingvo|Ĉakta]]


===[[Penuta lingvaro|Penuta]]===
=== [[Penuta lingvaro|Penuta]] ===
''(per Delancey 2006)''
''(per Delancey 2006)''
*[[Cimŝiana lingvo|Cimŝiana]]
* [[Cimŝiana lingvo|Cimŝiana]]
*[[Ĉinuka lingvo|Ĉinuka]]
* [[Ĉinuka lingvo|Ĉinuka]]
*Oregona penuta ([[kusa lingvo|kusa]], [[alsia lingvo|alsia]], [[sajusla lingvo|sajusla]])
* Oregona penuta ([[kusa lingvo|kusa]], [[alsia lingvo|alsia]], [[sajusla lingvo|sajusla]])
*Plataĵa penuta ([[sahaptiana lingvaro|sahaptiana]], [[klamata lingvo|klamata]], [[molala lingvo|molala]])
* Plataĵa penuta ([[sahaptiana lingvaro|sahaptiana]], [[klamata lingvo|klamata]], [[molala lingvo|molala]])
*[[Majdua lingvaro|Majdua]]
* [[Majdua lingvaro|Majdua]]
*[[Jokuca lingvaro|Jokuca]]
* [[Jokuca lingvaro|Jokuca]]
*[[Utia lingvaro|Utia]] ([[mivoka lingvo|mivoka]], [[mucuna lingvo|mucuna]])
* [[Utia lingvaro|Utia]] ([[mivoka lingvo|mivoka]], [[mucuna lingvo|mucuna]])
*? [[Vintua lingvaro|Vintua]] ([[patvena lingvo|patvena]])
* ? [[Vintua lingvaro|Vintua]] ([[patvena lingvo|patvena]])
*? [[Kalapuja lingvo|Kalapuja]]
* ? [[Kalapuja lingvo|Kalapuja]]
*? [[Takelma lingvo|Takelma]]
* ? [[Takelma lingvo|Takelma]]


===[[Ĥoka lingvaro|Ĥoka]]===
=== [[Ĥoka lingvaro|Ĥoka]] ===
''Hipoteza lingvaro. La sekvantaj estas eblaj lingvaretoj kaj senparenculoj.''
''Hipoteza lingvaro. La sekvantaj estas eblaj lingvaretoj kaj senparenculoj.''
*[[Karuka lingvo|Karuka]]
* [[Karuka lingvo|Karuka]]
*[[Ŝasta lingvo|Ŝasta]]
* [[Ŝasta lingvo|Ŝasta]]
*[[Ĉimarika lingvo|Ĉimarika]]
* [[Ĉimarika lingvo|Ĉimarika]]
*[[Jana lingvo|Jana]]
* [[Jana lingvo|Jana]]
*[[Aĉumavia lingvo|Aĉumavi]]-[[Acugevia lingvo|acugevia]]
* [[Aĉumavia lingvo|Aĉumavi]]-[[Acugevia lingvo|acugevia]]
*[[Vaŝa lingvo|Vaŝa]]
* [[Vaŝa lingvo|Vaŝa]]
*[[Eselena lingvo|Eselena]]
* [[Eselena lingvo|Eselena]]
*[[Salena lingvo|Salena]]
* [[Salena lingvo|Salena]]
*[[Pomoa lingvaro|Pomoa]]
* [[Pomoa lingvaro|Pomoa]]
*[[Juma lingvaro|Juma]] ([[Kokopa lingvo|kokopa]], [[havasupaja lingvo|havasupaja]])
* [[Juma lingvaro|Juma]] ([[Kokopa lingvo|kokopa]], [[havasupaja lingvo|havasupaja]])


===[[Jut-azteka lingvaro|Jut-azteka]]===
=== [[Jut-azteka lingvaro|Jut-azteka]] ===
[[Navatla lingvo|Navatla]], [[ŝoŝona lingvo|ŝoŝona]], [[hopia lingvo|hopia]]
[[Navatla lingvo|Navatla]], [[ŝoŝona lingvo|ŝoŝona]], [[hopia lingvo|hopia]]


===[[Otomi-mangea lingvaro|Otomi-mangea]]===
=== [[Otomi-mangea lingvaro|Otomi-mangea]] ===
*Otomi-pamea ([[Otomia lingvo|otomia]], [[pamea lingvo|pamea]], [[matlacinka lingvo|matlacinka]])
* Otomi-pamea ([[Otomia lingvo|otomia]], [[pamea lingvo|pamea]], [[matlacinka lingvo|matlacinka]])
*[[ĉinanteka lingvo|Ĉinanteka]]
* [[ĉinanteka lingvo|Ĉinanteka]]
*Tlapanekeca ([[Tlapaneka lingvo|tlapaneka]])
* Tlapanekeca ([[Tlapaneka lingvo|tlapaneka]])
*Mangeeca ([[Mangea lingvo|mangea]])
* Mangeeca ([[Mangea lingvo|mangea]])
*Popolokeca ([[Popoloka lingvo|popoloka]], [[Mazateka lingvo|mazateka]])
* Popolokeca ([[Popoloka lingvo|popoloka]], [[Mazateka lingvo|mazateka]])
*[[Zapoteka lingvo|Zapoteka]]
* [[Zapoteka lingvo|Zapoteka]]
*Miŝtekeca ([[Miŝteka lingvo|miŝteka]], [[Kvikatecka lingvo|kvikateka]], [[Trikia lingvo|trikia]])
* Miŝtekeca ([[Miŝteka lingvo|miŝteka]], [[Kvikatecka lingvo|kvikateka]], [[Trikia lingvo|trikia]])


===[[Miŝe-zokea lingvaro|Miŝe-zokea]]===
=== [[Miŝe-zokea lingvaro|Miŝe-zokea]] ===
*[[Miŝea lingvaro|Miŝea]]
* [[Miŝea lingvaro|Miŝea]]
*[[Zokea lingvaro|Zokea]]
* [[Zokea lingvaro|Zokea]]


===[[Majaeca lingvaro|Majaeca]]===
=== [[Majaeca lingvaro|Majaeca]] ===
Grandaj lingvoj: [[Majaa lingvo|Majaa]] (jukateka), [[vasteka lingvo|vasteka]], [[Cocila lingvo|cocila]], [[celtala lingvo|celtala]], [[ĉola lingvo|ĉola]], [[kakĉikela lingvo|kakĉikela]], [[kekĉia lingvo|kekĉia]], [[kiĉea lingvo|kiĉea]], [[mamea lingvo|mamea]], [[ĉuĥa lingvo|ĉuĥa]], [[hakalteka lingvo|hakalteka]] (poptia), [[kanhobala lingvo|kanhobala]], [[iŝila lingvo|iŝila]], [[pokomama lingvo|pokomama]], [[pokomĉia lingvo|pokomĉia]], [[cutuhila lingvo|cutuhila]]
Grandaj lingvoj: [[Majaa lingvo|Majaa]] (jukateka), [[vasteka lingvo|vasteka]], [[Cocila lingvo|cocila]], [[celtala lingvo|celtala]], [[ĉola lingvo|ĉola]], [[kakĉikela lingvo|kakĉikela]], [[kekĉia lingvo|kekĉia]], [[kiĉea lingvo|kiĉea]], [[mamea lingvo|mamea]], [[ĉuĥa lingvo|ĉuĥa]], [[hakalteka lingvo|hakalteka]] (poptia), [[kanhobala lingvo|kanhobala]], [[iŝila lingvo|iŝila]], [[pokomama lingvo|pokomama]], [[pokomĉia lingvo|pokomĉia]], [[cutuhila lingvo|cutuhila]]


==[[Indianaj lingvaroj]] el Sudameriko==
== [[Indianaj lingvaroj]] el Sudameriko ==
Estas multaj senparencaj lingvoj en Sudameriko, kiel la [[mapuĉa lingvo|mapuĉa]] kaj [[Pirahana lingvo|pirahana]]. Inter la lingvaroj estas:
Estas multaj senparencaj lingvoj en Sudameriko, kiel la [[mapuĉa lingvo|mapuĉa]] kaj [[Pirahana lingvo|pirahana]]. Inter la lingvaroj estas:


===[[Ajmareca lingvaro|Ajmareca]]===
=== [[Ajmareca lingvaro|Ajmareca]] ===
* [[Ajmara lingvo|Ajmara]]
* [[Ajmara lingvo|Ajmara]]


===[[Aravakeca lingvaro|Aravakeca]]===
=== [[Aravakeca lingvaro|Aravakeca]] ===
*[[Majpura lingvaro|Majpura]] ([[taina lingvo|taina]], [[garifuna lingvo|garifuna]], [[gvahira lingvo|gvahira]], [[aravaka lingvo|aravaka]])
* [[Majpura lingvaro|Majpura]] ([[taina lingvo|taina]], [[garifuna lingvo|garifuna]], [[gvahira lingvo|gvahira]], [[aravaka lingvo|aravaka]])
*[[Gvahiba lingvo|Gvahiba]]
* [[Gvahiba lingvo|Gvahiba]]
*[[Arava lingvaro|Arava]]
* [[Arava lingvaro|Arava]]


===[[Ĉibĉeca lingvaro|Ĉibĉeca]]===
=== [[Ĉibĉeca lingvaro|Ĉibĉeca]] ===
[[Ĉibĉa lingvo|Ĉibĉa]]
[[Ĉibĉa lingvo|Ĉibĉa]]


===[[Ĉokoa lingvaro|Ĉokoa]]===
=== [[Ĉokoa lingvaro|Ĉokoa]] ===
* [[Ĉokoa lingvo|Ĉokoa]] (embera)
* [[Ĉokoa lingvo|Ĉokoa]] (embera)


===[[Ĵea lingvaro|Ĵea]]===
=== [[Ĵea lingvaro|Ĵea]] ===
[[Ŝavantea lingvo|Ŝavantea]], [[kajnganga lingvo|kajnganga]]
[[Ŝavantea lingvo|Ŝavantea]], [[kajnganga lingvo|kajnganga]]


===[[Karibeca lingvaro|Karibeca]]===
=== [[Karibeca lingvaro|Karibeca]] ===
* [[Kariba lingvo|Kariba]]
* [[Kariba lingvo|Kariba]]


===[[Keĉua lingvaro|Keĉua]]===
=== [[Keĉua lingvaro|Keĉua]] ===


* [[Keĉua lingvo|Keĉua]]
* [[Keĉua lingvo|Keĉua]]


===[[Pano-takana lingvaro|Pano-takana]]===
=== [[Pano-takana lingvaro|Pano-takana]] ===
[[Takana lingvo|Takana]], [[ŝipiba lingvo|ŝipiba]]
[[Takana lingvo|Takana]], [[ŝipiba lingvo|ŝipiba]]


===[[Tukaneca lingvaro|Tukaneca]]===
=== [[Tukaneca lingvaro|Tukaneca]] ===
[[Tukana lingvo|Tukana]]
[[Tukana lingvo|Tukana]]


===[[Tupieca lingvaro|Tupieca]]===
=== [[Tupieca lingvaro|Tupieca]] ===
[[Gvarania lingvo|Gvarania]], [[tupia lingvo|tupia]]
[[Gvarania lingvo|Gvarania]], [[tupia lingvo|tupia]]


==[[Papua lingvaro|Papuaj lingvaroj]]==
== [[Papua lingvaro|Papuaj lingvaroj]] ==
Troviĝas multaj senparencaj lingvoj en Papulando. Inter la lingvaroj estas:
Troviĝas multaj senparencaj lingvoj en Papulando. Inter la lingvaroj estas:


===[[Tra-papulanda lingvaro|Tra-papulanda]]===
=== [[Tra-papulanda lingvaro|Tra-papulanda]] ===
''Enhavas la plejparton de la papuaj lingvoj''
''Enhavas la plejparton de la papuaj lingvoj''


===[[Okcidenta papua]]===
=== [[Okcidenta papua]] ===
===[[Toriĉela lingvaro|Toriĉela]]===
=== [[Toriĉela lingvaro|Toriĉela]] ===
===[[Sepika lingvaro|Sepika]]===
=== [[Sepika lingvaro|Sepika]] ===
===[[Ramu-subsepika lingvaro|Ramu-subsepika]]===
=== [[Ramu-subsepika lingvaro|Ramu-subsepika]] ===
===[[Sud-centra papulanda lingvaro|Sud-centra papulanda]]===
=== [[Sud-centra papulanda lingvaro|Sud-centra papulanda]] ===
===[[Norda bugenvila lingvaro|Norda bugenvila]]===
=== [[Norda bugenvila lingvaro|Norda bugenvila]] ===
[[Rotokasa lingvo|rotokasa]]
[[Rotokasa lingvo|rotokasa]]


==[[Aŭstralia lingvaro|Aŭstraliaj lingvaroj]]==
== [[Aŭstralia lingvaro|Aŭstraliaj lingvaroj]] ==
Troviĝas pluraj senparencaj lingvoj en Aŭstralio. Inter la lingvaroj estas:
Troviĝas pluraj senparencaj lingvoj en Aŭstralio. Inter la lingvaroj estas:


Linio 334: Linio 334:
''Enhavas la plejparton de la aŭstraliaj lingvoj''
''Enhavas la plejparton de la aŭstraliaj lingvoj''


===[[Gunvingua lingvaro|Gunvingua]]===
=== [[Gunvingua lingvaro|Gunvingua]] ===
===[[Arnhemlanda lingvaro|Arnhemlanda]]===
=== [[Arnhemlanda lingvaro|Arnhemlanda]] ===
===[[Dalia lingvaro|Dalia]]===
=== [[Dalia lingvaro|Dalia]] ===
===[[Vorora lingvaro|Vorora]]===
=== [[Vorora lingvaro|Vorora]] ===
===[[Njulnjula lingvaro|Njulnjula]]===
=== [[Njulnjula lingvaro|Njulnjula]] ===
==[[Mikslingvo]]j, [[kreola lingvo]]j, kaj [[piĝino]]j==
== [[Mikslingvo]]j, [[kreola lingvo]]j, kaj [[piĝino]]j ==
*[[Miĉifa lingvo|Miĉifa]]
* [[Miĉifa lingvo|Miĉifa]]
*[[haita kreola lingvo|Haita]]
* [[haita kreola lingvo|Haita]]
*[[Tok-Pisino|Tok-pisino]]
* [[Tok-Pisino|Tok-pisino]]


== Vidu ankaŭ ==
== Vidu ankaŭ ==
Linio 351: Linio 351:


== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
{{el}} [http://www.bartleby.com/61/indoeuro.html Skemo de la hindeŭropaj lingvoj]
{{EL}} [http://www.bartleby.com/61/indoeuro.html Skemo de la hindeŭropaj lingvoj]


{{lingvoj}}
{{lingvoj}}

Kiel registrite je 10:52, 3 nov. 2015

Oni grupigas lingvojn en arojn (ofte nomitajn "familioj") laŭ ilia historia parenceco: lingvoj, kiuj ŝajnas deveni de komuna pralingvo, troviĝas en la sama lingvaro. Tiel oni ricevas arbecan strukturon.

La sekva tabelo montras unu tian strukturon. Pri kelkaj lingvaroj ekzistas diversaj opinioj, kaj iuj disdividoj estas esence arbitraj. Ĉi tiu tabelo estas iom konservativa, montrante nur lingvarojn, kies parenceco estas ĝenerale agnoskita. Pli radikala klasigo estas priskribita en la artikolo pri lingva filono.

Pro konveno, por ke ne estu tro da lingvaroj en la supra nivelo, la tabelo uzas ankaŭ kelkajn geografiajn grupojn, sed tiuj estas klare distingitaj per la vorto "lingvaroj" en la titolo. Ekzemple, historia parenceco inter la nordkaŭkaza kaj sudkaŭkaza lingvaroj ne estas pruvita.

Evidente la tabelo ne mencias ĉiujn homajn lingvojn, da kiuj estas kelkaj miloj. La strukturo de iuj familioj estas iom simpligita; pli da detaloj troviĝas eventuale en la artikolo pri la koncerna familio. Kreolaj lingvoj kaj piĝinoj estas troveblaj artikolfine. Planlingvoj estas ellasitaj pro ilia alispeca deveno. Listo de senparencaj lingvoj (lingvoj, kiuj ne apartenas al konata familio) troviĝas en aparta artikolo.

Iuj familioj estas rigardeblaj ankaŭ kiel lingvoj kun dialektoj, kaj multaj lingvoj estas rigardeblaj ankaŭ kiel familioj de proksime parencaj lingvoj.

Mapoj

Tridekses lingvaroj de la mondo (nuna etendiĝo)
Afrikazia lingvaro
  •  Berbera lingvaro
  •  Ĉada lingvaro
  •  Kuŝida lingvaro
  •  Semida lingvaro
    • Altaja lingvaro
  •  Korea lingvo
  •  Japana lingvaro
  •  Mongola lingvaro
  •  Tungus-manĉura lingvaro
  •  Turka lingvaro
    		•
  •  Indianaj lingvaroj
  •  Aŭstraliaj lingvaroj
  •  Aŭstralazia lingvaro
  •  Aŭstronezia lingvaro
  •  Kaŭkaziaj lingvaroj
  •  Dravida lingvaro
  •  Eskimo-aleuta lingvaro
    • Ĉinotibeta lingvaro
  •  Ĉina lingvaro
  •  Tibeto-birma lingvaro
    		•  Hindeŭropa lingvaro
  •  Albana lingvo
  •  Armena lingvo
  •  Balta lingvaro
  •  Kelta lingvaro
  •  Ĝermana lingvaro
  •  Greka lingvo
  •  Hindarja lingvaro
  •  Irana lingvaro
  •  Latinida lingvaro
  •  Slava lingvaro
    		•
  •  Kojsanaj lingvaroj
  •  Niĝerkonga lingvaro
  •  Nilo-sahara lingvaro
  •  Prasiberiaj lingvaroj
  •  Papuaj lingvaroj
  •  Kradaja lingvaro
  •  Urala lingvaro
  •  Eŭska lingvo
    		•
    Nuntempa distribuo de 18 grandaj lingvo-familioj en la mondo.
  •  Afrikazia
  •  Niĝerkonga
  •  Nilo-sahara
    		•
  •  Kojsana
  •  Hindeŭropa
  •  Kaŭkazia
    		•
  •  Altaja
  •  Urala
  •  Dravida
    		•
  •  Ĉinotibeta
  •  Aŭstralazia
  •  Aŭstronezia
    		•
  •  Aŭstralia
  •  Papua
  •  Kradaja
    		•
  •  Amerinda
  •  Na-denea
    		•
  •  Eskimo-aleuta
  •  Senparenca lingvo

    • Lingvaroj el Afriko

    Lingvaroj en Afriko.

    Inter la senparencaj lingvoj de Afriko estas la haza kaj sandava.

    Afrikazia

    Koja

    nama

    Ĵua

    kunga

    Niĝerkonga

    Nilo-sahara

    Tua

    Lingvaroj el Eŭrazio

    Inter la senparencaj lingvoj de Eŭrazio estas la ajnua, buruŝaska, etruska, korea, nivĥa, sumera, k vaska.

    Altaja

    Andamana

    Aŭstralazia

    Kmera (kamboĝa), vjetnama, nikobara

    Aŭstronezia

    Formosaj lingvoj

    Tetuna, balia, cebua, ĉamora, java, malagasa, malaja (enhavante la indonezian), sunda, tagaloga (enhavante la filipina), fiĝia

    Polinezia lingvaro: havaja, maoria, samoa

    Abĥaz-adigea

    Abĥaza

    Ĉinotibeta

    Nepala (kontraŭ la nacia nepalia lingvo), birma, tibeta, ĉina

    Ĉukĉa-kamĉatka

    Dravida

    Kanara, malajala, tamila, telugua

    Hindeŭropa

    Japaneca

    Jeniseja

    Vidu Dene-jeniseja lingvaro

    Jukagira

    Kartvela

    Kartvela

    Kradaja

    Mjaŭ-jaŭa

    Naĥ-dagestana

    Ĉeĉena, inguŝa

    Urala

    Indianaj lingvaroj el Nordameriko

    Distribuo de lingvo-familioj kaj senparencaj lingvoj norde de Meksikio en la epoko de unua kontakto kun eŭropanoj.

    Estas multaj senparencaj lingvoj en Nordameriko, kiel la hajda, la taraska kaj la zunia. Inter la lingvaroj estas:

    Eskim-aleŭta

    Inuita, jupika

    Dene-jeniseja

    Keta, tlingita, ĉipevajana, navaha

    Vidu Na-denea lingvaro

    Algonkeneca

    Saliŝa

    Laŝucida

    Vakaŝana

    Hejlcuka, nutka

    Siua

    Lakota, mandana, omaha

    Irokeza

    Mohoka, Ĉeroka

    Muskoga

    Penuta

    (per Delancey 2006)

    Ĥoka

    Hipoteza lingvaro. La sekvantaj estas eblaj lingvaretoj kaj senparenculoj.

    Jut-azteka

    Navatla, ŝoŝona, hopia

    Otomi-mangea

    Miŝe-zokea

    Majaeca

    Grandaj lingvoj: Majaa (jukateka), vasteka, cocila, celtala, ĉola, kakĉikela, kekĉia, kiĉea, mamea, ĉuĥa, hakalteka (poptia), kanhobala, iŝila, pokomama, pokomĉia, cutuhila

    Indianaj lingvaroj el Sudameriko

    Estas multaj senparencaj lingvoj en Sudameriko, kiel la mapuĉa kaj pirahana. Inter la lingvaroj estas:

    Ajmareca

    Aravakeca

    Ĉibĉeca

    Ĉibĉa

    Ĉokoa

    Ĵea

    Ŝavantea, kajnganga

    Karibeca

    Keĉua

    Pano-takana

    Takana, ŝipiba

    Tukaneca

    Tukana

    Tupieca

    Gvarania, tupia

    Papuaj lingvaroj

    Troviĝas multaj senparencaj lingvoj en Papulando. Inter la lingvaroj estas:

    Tra-papulanda

    Enhavas la plejparton de la papuaj lingvoj

    Okcidenta papua

    Toriĉela

    Sepika

    Ramu-subsepika

    Sud-centra papulanda

    Norda bugenvila

    rotokasa

    Aŭstraliaj lingvaroj

    Troviĝas pluraj senparencaj lingvoj en Aŭstralio. Inter la lingvaroj estas:

    Pama-nungaa

    Enhavas la plejparton de la aŭstraliaj lingvoj

    Gunvingua

    Arnhemlanda

    Dalia

    Vorora

    Njulnjula

    Mikslingvoj, kreola lingvoj, kaj piĝinoj

    Vidu ankaŭ

    Eksteraj ligiloj

    Ŝablono:EL Skemo de la hindeŭropaj lingvoj

    Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Lingva_familio&oldid=5773323"